-
1 εἰς
εἰς und ἐς, letzteres ion., dor. u. altattisch, z. B. bei Thuc. vorherrschend; bei den Dichtern vermischt gebraucht; in den Tragg. u. Com. herrscht εἰς; in gewissen Vrbdgn, wie ἐς κόρακας, ἐς μακαρίαν, kommt εἰς nie vor; im Xen. schwankt die Lesart oft, vgl. Krüger zu An. 5, 3, 1; altdorisch u. böotisch ἐν, Greg. Cor. 355; auch ἴς in böotischen Inschriften; die alte Grundform ἐνς erwähnt Eust. Il. p. 722, 60 als argivisch u. kretisch, vgl. Koen zu Greg. C. a. a. O. – Präposition mit dem acc. Die allg. Bedeutung ist die Bewegung nach Etwas hinein. – 1) am häufigsten von Ländern bei den Verbis, die eine Bewegung ausdrücken, von Hom. an überall. Nach griechischer Weise steht oft der Name der Einwohner für das Land, εἰς τοὺς Καρδούχους ἐμβάλλειν Xen. An. 3, 6, 16; ἄγειν εἰς τοὺς βαρβάρους 1, 3, 5, wo Krüger zu vgl.; εἰς Πέρσας πορεύεσϑαι Cyr. 8, 5, 20; πέμπειν εἰς τοὺς Βοιωτούς Thuc. 5, 32. – Damit ist zu vgl. die bei den Rednern häufige Vrbdg ἰόντες εἰς ὑμᾶς, Antipho 5, 80; Lycurg. 11; γραφεὶς τὸν ἀγῶνα τοῠτον εἰς ὑμᾶς εἰςῆλϑον Dem. 18, 103; vgl. 28, 17; εἰς τὸν δῆμον παρελϑεῖν Thuc. 5, 45; εἴ τις εἰςίοι γραφὴν εἰς δικαστήριον Aesch. 3, 191; überall an die Volks- oder Richterversammlung als den Ort zu denken, in den man eintritt. So auch εἰς ϑεὸν ἐλϑεῖν, zum Orakel, Pind. Ol. 7, 31; vgl. εἰς ἀνϑρώπους ἐξιέναι Xen. Mem. 1, 1, 4; ἀφικόμην ἐχϑροὺς εἰς ἄνδρας Eur. Phoen. 361; κατέφυγον εἰς αὐτούς Thuc. 4, 113. – Bei einzelnen Personen setzen εἰς von Hom. an nur Dichter; σπεύδομαι εἰς Ἀχιλῆα Il. 15, 402; εἰς Ἀγαμέμνονα δῖον ἄγον 23, 36; ἐλϑὼν ἐς δέσποιναν Od. 14, 127; wo immer auch noch an den Ort, das Zelt od. Haus gedacht werden kann, vgl. Spitzner exc. zu Il. XXXV, εἰς Ἐπιμηϑέα πέμπε Hes. O. 84; ἐς βασιλέα Thuc. 1, 137, wie Ael. V. H. 2, 1, steht einzeln; vgl. Ath. VIII, 337 c. – In den häufigen Vrbdgn εἰς Ἀΐδαο u. Ἅιδου fehlt οἶκον oder ein ähnliches Substantivum; ἷξεν εἰς Πριάμοιο Il. 24, 160; τά γ' ἐς Ἀλκινόοιο φέρον Od. 8, 418; ἀνδρὸς ἐς ἀφνειοῠ, in das Haus eines begüterten Mannes, Il. 24, 482; ἐς πατρὸς ἀπονέεσϑαι Od. 2, 195. So heißt εἰς διδασκάλων πέμπειν, ἐς διδασκάλου φοιτᾶν in die Schule schicken, gehen, Plat. Prot. 325 d Lach. 201 a; ἐς Αγαϑῶνος Conv. 174 a; so auch φέρων ἐς σεωυτοῦ, in dein Haus, Her. 1, 108. 9, 108; vgl. 1, 119; ἐπειδὰν εἰςέλϑω οἴκαδε ἐς ἐμαυτοῠ Plat. Hipp. mai. 304 d, wie οἴκαδε εἰς ἑαυτῶν Ar. Lys. 1070; auch bei Tempeln heißt es εἰς Ἀϑηναίης, in den Tempel der Athene, Il. 6, 379; εἰς Αμφιάρεω ἀνέϑηκε Her. 1, 192; ἐς Γαιαόχου Xen. Hell. 6, 5, 30; Ar. Plut. 411; Hom. sagt sogar ἂψ δ' εἰς Αἰγύπτοιο – στῆσα νέας, Od. 4, 581, in des Aegyptus Strom. Oft wird es wie bei uns übertr., ἐς νόσον, εἰς ὕπνον πεσεῖν, εἰς κακόν, Aesch. Prom. 471 Soph. Phil. 815 Ant. 240; εἰς ϑυμὸν βαλεῖν, O. R. 975; über die Vrbdgn ἐς χεῖρας, λόγους ἐλϑεῖν τινι s. die Substantiva. Man vgl. damit ἐς ἀκοὰν ἐμὰν λόγους ξένους μολεῖσϑαι Aesch. Prom. 692; ἐς ὄψιν μολεῖν Pers. 179; Ch. 213; umschreibende Vrbdgn, ἑς ὀργὰς ἐλϑεῖν τινι, Plat. Rep. IX, 572 a, ἐς διαφοράν, Phaedr. 232 d, εἰς φιλίαν, Lys. 214 d, wie schon Aesch. Prom. 191 εἰς ἀρϑμὸν καὶ φιλότητα; εἰς ὕποπτά τινι Eur. El. 347. Zu bemerken auch ἐς τοσήνδ' ὕβριν ἥκειν Soph. O. C. 1033, ἐς τόδε τόλμης ἔβη O. R. 125, wie ἐς τοσοῦτον ἐλπίδων 771; oft in Prosa, bes. bei den Rednern; ἐς τοσοῠτο ἐγένετο, so weit kam es, Her. 8, 107; ἐς τόδ' ἦλϑον Soph. O. C. 548; ἐς πᾶν ἔργον χωρεῖν, Alles wagen, El. 605; – εἰς πρόσϑεν, vorwärts, Eur. Hec. 960; εἰς τὸ πρόσϑεν Plat. Soph. 258 c. – 2) Bei mehreren Verbis, die eine Ruhe ausdrücken, steht εἰς brachylogisch, so daß man das Verbum der Bewegung hinzudenken muß; ἐφάνη λῖς εἰς ὁδόν, er kam auf den Weg u. zeigte sich da, Il. 15, 276; so oft παρεῖναι, z. B. εἰς Σάρδεις Xen. An. 1, 2, 2, nach Sardes hingekommen sein; ὃς ἂν μὴ παρῇ εἰς ἐξέτασιν 7, 1, 11; ἐς ταὐτό Cyr. 7, 3, 41; ἐς τὸ στράτευμα Thuc. 6, 62; ἐπιδημεῖν εἰς τὴν πόλιν Aesch. 2, 154 hat Bekk. nach 1. msc. in ἐν τῇ πόλει geändert; κατασκηνοῠν εἰς κώμας, sich einquartieren u. lagern, Xen. An. 2, 2, 16; Hell. 4, 2, 23; κατέστη εἰς τὴν βα σίλειαν, er trat ein in die Herrschaft, An. 1, 1, 3; καϑίστατο εἰς τὴν μάχην 1, 8, 6; ἀποστὰς εἰς Μυσούς, ἐς χωρίον, fiel ab zu den M., 1, 6, 7. 2, 5, 7; εἰς Ἰϑώμην Thuc. 1, 101; στῆναι εἰς μέτωπον, sich hingestellt haben auf, Xen. Cyr. 2, 4, 2; στὰς εἰς ταύτην τὴν ἀρχήν Her. 3, 80; ἐς μέσον Xen. Cvr. 4, 1, 1; συλλέγεσϑαι εἰς τόπον Hell. 2, 1, 6. Auch bei substant., ὁ ἀπόστολος ἐς τὴν Μίλητον ἦν Her. 1, 21; ἦν ξύνοδος εἰς Δῆλον Thuc. 3, 104. Eine ähnliche Ellipse findet Statt bei ἑάλωσαν εἰς Ἀϑήνας, s. unter ἁλίσκομαι, Dio Cass. 35, 17; λιπὼν πατρίδα εἰς Θήβας Hes. Sc. 12; ἐκλιπεῖν τὴν πόλιν ἐς χωρίον ὀχυρόν, ἐς τὰ ἄκρα, Xen. An. 1, 2, 24; Her. 6, 100. 8, 50; in παραγγέλλειν εἰς τὰ ὅπλα, Xen. An. 1, 5, 13, fehlt ἰέναι, wie bei uns: zu den Waffen rufen; ähnlich βούλομαι ἐς τὸ βαλανεῖον, ich will in das Bad, Ar. Ran. 1305; ἀξιοῠμεν εἰς τὴν ἐκκλησίαν Charit. 8, 7. Aehnl. εἰς ἀνάγκην κείμεϑα, wir sind in die Nothwendigkeit versetzt. Eur. I. T. 620; Agath. 51 (IX, 677) κεῖται εἰς ὀλίγην κόνιν. Man vgl. noch καϑεζόμενος εἰς τὸ μέσον Xen. Cyr. 7, 4, 4, εἰς ἱερόν Dem. 21, 227, ἵζειν εἰς ϑᾶκον Soph. Ant. 986, εἰς ϑρόνους καϑιζάνω Aesch. Eum. 29. Bei späten Schriftstellern geht es geradezu in die Bedeutung von ἐν über; Long. 3, 10; οἰκοῦντι εἰς τὰ Ὕπατα Luc. asin. 1; εἰς Ἐκβάτανα ἀπέϑανε Ael. V. H. 7, 8; εἰς τὸ πρυτανεῖον ἐσιτεῖτο Heliod. 1, 10; Gramm. citiren mit ζήτει εἰς τὸ δεῖνα, z. B. ζήτει εἰς τὰ ἐπάνω, d. h. »siehe oben«, also = ζήτει ἐν τοῖς ἐπάνω. – 3) Nicht das Eindringen in einen Ort, sondern nur die Richtung wohin bezeichnet es bei Xen. An. 4, 7, 2 ἀφίκοντο εἰς χωρίον, wo sie nicht hineinkommen, wie εἰς τὸν οὐρανὸν ἥλλοντο Cyr. 1, 4, 11; τὸ εἰς Παλλήνην τεῖχος, dahin gelegen, Thuc. 1, 56; vgl. 5, 82 u. Her. 2, 169; wohin man auch ὁδὸς ἐς λαύρην Od. 22, 128 u. ἡ εἰς Βοιωτοὺς ὁδός Xen. An. 5, 3, 6 rechnen kann. Dah. steht es oft bei den Verbis des Sehens, εἰς ὦπα ἰδέσϑαι, Hom., wie εἰς ὀφϑαλμούς, Il. 24, 104, womit εἰς ὦπα ἔοικεν zu vgl.; ἰδὼν ἐς πλησίον ἄλλον, Od. 10, 37; βλέπειν εἰς τὰ νῦν πεπραγμένα Aesch. Pers. 787; vgl. Suppl. 97; εἰς σέ Soph. El. 942; εἰς οὐρανόν Xen. Cyr. 6, 4, 9; ἀποσκοπεῖν εἴς τι, Soph. O. C. 1197; λεύσσειν εἴς τινα, O. R. 1254. – So auch bei den Verbis sagen, zeigen, wo wir vor, unter, in Gegenwart übersetzen, vgl. ἐς φανερὸν λεγόμεναι αἰτίαι, die ins Oeffentliche ausgesprochnen, offen angegebenen Gründe, Thuc. 1, 23, mit ἀποδῠναι ἐς τὸ φανερόν, vor Aller Augen, 1, 6; ἐς ὑμᾶς ἐρῶ μῠϑον Aesch. Pers. 157; ἐς πάντας αὕδα, κηρύσσειν, Soph. O. R. 93 El. 596; λέγειν εἰς φῶς Phil. 577; εἰς μέσον δεῖξαι Αχαιοῖς 605; ἐς τὸ φῶς φανεῖ O. R. 1229; εἰς ὀφϑαλμούς Ant. 307; περί τινος ἐς ὑμᾶς εἰπεῖν, Her. 8, 26; ἐς βελτίστους μνησϑῆναι Thuc. 8, 47; ἐς τὸν δῆμον εἰπεῖν 5, 45; Dem. 24, 47; στρατιὰν ἐπαγγέλλειν ἐς τοὺς συμμάχους, unter den Bundesgenossen ausschreiben, Thuc. 7, 17; ἐς τὸ βουλευτήριον ἀναῤῥηϑῆναι Aesch. 3, 45; εἰπεῖν εἰς τὴν στρατιάν Xen. An. 5, 6, 37; εἰς τοὺς συμμάχους Cyr. 8, 4, 11; παρέχειν ἑαυτὸν σοφιστήν und ἐλλόγιμος γέγονε εἰς τοὺς ἄλλους Ἕλληνας, Plat. Gorg. 526 b Prot. 312 a; καλὸν σφίσιν ἐς τοὺς Ἕλληνας τὸ ἀγώνισμα φανεῖσϑαι Thuc. 7, 56; ἔργα ἀποφήνασϑαι εἰς πάντας ἀνϑρώπους Plat. Menex. 239 a. So auch εἰς τοὺς ἄλλους διαβεβλῆσϑαι, bei den Anderen verleumdet worden sein, Plat. Rep. VII, 539 b; ἐπαχϑῆ εἶναι εἰς τοὺς πολλούς, der Menge lästig sein, Thuc. 6, 54; φιλοδοξεῖν Pol. 1, 16, 10; vgl. Xen. Hell. 3, 5, 2; οὐκ ἄγνωστον εἰς ἀνϑρώπους Arr. An. 1, 12, 8. – Auch bei substant., wie αἰδώς τίς σ' ἐς Μυκηναίους ἔχει Eur. Or. 21. – 4) Nachhomerisch ist die feindliche Bdtg gegen, εἰς τὴν Ἀττικὴν στρατεύειν Thuc. 3, 1. 5, 23; ἴεντο εἰς τοὺς ἀνϑρώπους, stürzten auf die Feinde los, Xen. An. 4, 2, 7, vgl. 3, 2, 16; εἰς πολεμίους ϑεῖν Cyr. 3, 2, 9. Dah. ὀνειδίζειν εἴς τινα, Soph. O. C. 758, vgl. Phil. 518; μηδ' εἰς Ἑλένην κότον ἐκτρέψῃς Aesch. Ag. 1443, wie μηνίειν, ὀργὴν ἔχειν εἴς τινα, Soph. O. C. 969 Phil. 1293; ὀργῇ χαλεπῇ χρῆσϑαι ἔς τινα, Thuc. 1, 130, vgl. 3, 85; so ἁμαρτάνειν, Aesch. Prom. 947; Soph. O. C. 972; ἡ ἔχϑρα εἰς τοὺς Αργείους Thuc. 2, 68; τὸ ἔργον εἰς ἅπαντας ἦν Aesch. Spt. 1041; οἱ εἰς Μυτιλήνην πολέμιοι Xen. Hell. 1, 7, 29; οἱ στρατηγοὶ οἱ εἰς Σικελίαν Andoc. 1, 11. Auch in gutem Sinne gegen, εὐσεβεῖν εἴς τινα, Soph. Ant. 727; δίκαιος εἴς τινα, Trach. 410; ἐσϑλὸς εἰς ὑμᾶς γεγώς El. 24; τοιοίδε εἰς ἡμᾶς εἰσι Thuc. 1, 38; 1, 68 ἀπιστότεροι εἰς τοὺς ἄλλους. Auch bei substant., φιλία εἰς ἀμφοτέρους Thuc. 2, 9; ἡ εἰς ὑμᾶς εὔνοια Andoc. 1, 141. – 5) Bei der Zeit ist εἰς Gränzbestimmung und bedeutet – a) bis; Hom. εἰς ήῶ, ἐς ἠέλιον καταδύντα, Od. 11, 375 Il. 1, 601; Xen. An. 1, 7, 1 u. sonst; εἰς τόδε, bis auf diese Zeit, Her. 7, 123; Thuc. 1, 69; εἰς ἐμέ, bis zu meiner Zeit, Her. 1, 92; Paus. oft; εἰς τόδ' ἡμέρας Soph. O. C. 1140; Aesch. Spt. 21; ἐς τί; wie lange? Il. 5, 465, wie εἰς πότε Soph. Ai. 1164; ἐς τότε Plat. Legg. VIII, 845 c; Hom. ἐς τῆμος Od. 7, 318, εἰς ὅτε 2, 99, bis zur Zeit, wann; ἐς οὗ, bis daß, Her. 1, 67. 3, 31. Vgl. εἰςόκε, ἔςτε. Oft entspricht es einem vorangehenden ἐκ, wie schon Hom. ἐκ νεότητος εἰς γῆρας Il. 14, 86; οἱ ἐκ παιδὸς εἰς γῆρας σώφρονες Aesch. 1, 180; εἰς ἔτος ἐξ ἔτεος, wie unser Jahr aus, Jahr ein, Theocr. 18, 15, wobei man an örtliche Vrbdgn wie ἐς πόδας ἐκ κεφαλῆς, ἐς σφυρὸν ἐκ πτέρνης, Il. 22, 397. 23, 190, oder ἐς μυχὸν ἐξ οὐδοῠ Od. 7, 87, ἐκ τῶν ποδῶν ἐς κεφαλήν Ar. Plut. 650 denken muß. – b) die ganze, dazwischenliegende Zeit; εἰς ἐνιαυτόν, ein Jahr lang, auf ein Jahr, Od. 4, 595 Hes. Th. 740, eigtl. bis ein Jahr vollendet ist; so auch die Folgdn; εἰς ὥρας Od. 9, 133. – c) den Zeitpunkt selbst; ἐς ϑέρος, ἐς ὀπώρην ἐλεύσεσϑαι, Od. 14, 384, auf den Sommer; οὔτε ἐς τὸ παρέον οὔτε ἐς χρόνον μεταμελήσει, weder für jetzt, noch dereinst, Her. 7, 29; ἐς νύκτα ἐτελεύτα, zur Nacht, Thuc. 1, 51; ὀλίγοι ἐς τὴν ἑσπέραν σίτου ἐγεύσαντο Xen. An. 3, 1, 3; vgl. Ar. Eccl. 1092; ἐς τρίτην ἡμέραν παρεῖναι Xen. Cyr. 3, 1, 42; οὐκ εἰς μακράν, d. i. bald, 5, 4, 21; ἐς τὴν ὑστεραίαν προῆγε Pol. 5, 13, 8; ἐς ὕστερον Od. 12, 126; Her. 5, 74; ἐς αὔριον Od. 7, 317; ἡ εἰς αὔριον ἡμέρα, der morgende Tag, Soph. O. C. 573. Vgl. εἰςαεί, εἰςαυτίκα, εἰςαῠϑις, εἰς ἔτι u. ä. – 6) Bei der Zahl drückt es ebenfalls die Gränze aus, bis an, höchstens, u. allgemein, gegen, an, εἰς τριακάδας δέκα νεῶν Aesch. Pers. 331; bes. mit dem Artikel, σχεδὸν εἰς τοὺς ἑκατόν Xen. An. 4, 8, 15; Cyr. 6, 2, 7 u. sonst überall; vgl. ἐς δίσκουρα λέλειπτο, auf Diskusweite, Il. 23, 523; ἐς δραχμὴν ἑκάστῳ διέδωκε, zum Belauf einer Drachme, Thuc. 8, 29; τριήρεις τοῖς τυράννοις ἐς πλῆϑος ἐγένοντο, in Menge, 1, 14; ἐς τρίς Xen. An. 6, 2, 16 Cyr. 7, 1, 4, bis auf dreimal. – Distributiv steht es bes. bei Angabe der Stellung der Soldaten; εἰς δύο, je zwei Mann neben einander, Xen. An. 2, 4, 26 Hell. 5, 1, 22; εἰς ὀκτώ, je acht Mann hinter einander, An. 7, 1, 23 Hell. 3, 2, 16. – 7) An βλέπειν εἴς τι reiht sich die Zweckbedeutung: zu, für, ἐς πό λεμον ϑωρήσσεσϑαι Il. 8, 376; vgl. ἐσταλμένος εἰς π. Xen. An. 3, 2, 7; ἵππους εἰς ἱππέας κατασκευάζειν 6, 1, 14; ἔῤῥωντο εἰς πόλεμον Thuc. 2, 8; ἡ ἐς πόλεμον παρασκευή 1, 25; – εἰπεῖν εἰς ἀγαϑόν, zum Guten reden, um Gutes zu bewirken, Hom. Iliad. 9, 102, vgl. 23, 305; πείσεται εἰς ἀγαϑόν, zu seinem Besten, 11, 789; ἐς φόβον 15, 310; ἐς πλόον Pind. P. 1, 34; εἰς κέρδος τι δρᾶν, Soph. Phil. 111, wie εἰς χάριν πράττειν, zu Gefallen, O. R. 1353, εἰς τί, wozu? Trach. 412, vgl. Theocr. 27, 54; εἰς κατασκοπὴν πέμψον Phil. 45; εἰς ἔλεγχον ἐξιών 98; εἰς μάχην ὁρμᾶν Aesch. Pers. 386, wie εἰς τὸ διώκειν Xen. An. 1, 8, 25; λακτίσας Δίκας βωμὸν εἰς ἀφάνειαν Aeschyl. Ag. 374; oft Eur.; εἰς ὑποδήματα δέδοται Her. 2, 98; εἰς ἱμάτιον Ar. Plut. 984; ἔδωκε χρήματα εἰς τὴν στρατιάν Xen. An. 1, 1, 27; δαπανᾶν εἴς τι, 1, 3, 3; εἰς Διονύσια χορηγήσας Is. 5, 36; εἰς τὸν πόλεμον εἰςφορὰς εἰςφέρειν 45; εἰς πόλεμον ἀποϑνήσκουσι μαχόμενοι 46; – anders ist δανείζειν εἴς τι, Dem. 27, 28; συμβάλλειν συμβόλαια εἰς τὰ ἀνδράποδα 27; εἰς πίστιν δέδωκα, auf Credit, 32, 16; sonst ἐπί τινι; – ϑήραν ἐποιοῦντο εἰς τὴν ἑορτήν Xen. An. 5, 3, 10; ἐς χλαῖναν πόκον δωρεῖσϑαι, zum Kleide, Theocr. 5, 98; εἰς τὰ κρέα μόσχον ἔλαβες Ath. XIV, 644 e; ἐς γράμματα, um zu lernen, Plat. Legg. VII, 809 e. – Bei adject.; ἐπιτήδειος ἔς τι, geeignet zu Etwas, Her. 1, 115; σύμφορος ἔς τι, 8, 60; εὐπρεπής, 2, 116; βέλτιον εἰς δικαστήριον Plat. Theaet. 178 e; καλὸν εἰς τὴν στρατιάν Xen. Cyr. 3, 3, 6; χρήσιμος n. ä., s. die einzelnen Wörter; εἰς τὸ πρᾶγμά ἐστι ist zweckdienlich, Dem. 36, 54. – Auch ἐξάγει τὸ στράτευμα, εἰς τὸ μὴ φοβεῖσϑαι, damit nicht, Xen. An. 7, 8, 20, vgl. Mem. 3, 6, 2. – Adverbialisch werden Vrbdgn wie ἐς καλὸν εἶπας Soph. Phil. 78; ἐς τάχος παίει Ar. Ach. 656, wo der schol. ἐς τάχος, εἰς κάλλος γράφειν anführt. – Bei Sp., wie Hel., führt es das Prädicat ein, τὸ προςτυχὸν εἰς ὅπλον ἁρπάζεσϑαι, τὴν πήραν εἰς καϑέδραν ποιεῖσϑαι, als Waffe, zum Sitz; womit man Vrbdgn wie εἰς ἄνδρας ἐκ μειρακίων τελευτῶσι Plat. Teaet. 173 b, εἰς ἄνδρα γενειῶν Theocr. 13, 28 vergleiche. – 8) Aehnlich ist die Bdtg in Ansehung, in Rücksicht auf entstanden; die nähere Bestimmung bei Adjectivis einführend, πρῶτος εἰς εὐψυχίαν Aesch. Pers. 318, vgl. Plat. Charmid. 158 a; ἐς τὸ πᾶν, oft bei Tragg. u. sonst, in jeder Beziehung; z. B. ἐτητύμως Aesch. Ag. 668, βίαιος Prom. 738; σῶμα οὐ σπουδαῖον ἐς ὄψιν Soph. O. C. 583; Ai. 863; ἐς τί; sc. δυς-τυχὴς ἦσϑα, worin? O. C. 528; ἐς τὰ ἄλλα, z. B. μέγας, Thuc. 1, 1; ἄτολμος εἰς τὴν μάχην 4, 55; ἀνυπέρβλητος εἰς πονηρίαν Antiphan. Ath. III, 108 f; πόλις μεγίστη καὶ εὐδοκιμωτάτη εἰς σοφίαν καὶ ἰσχύν Plat. Apol. 29 d; τοιοῠτος εἰς φρόνησιν Conv. 219 d; ἀγαϑὸς εἰς πόλεμον Xen. An. 1, 9, 14; Cyr. 3, 3, 6; εἰς χρήματα ἀναιδής Dem. 22, 75; vgl. Xen. Cyr. 8, 8, 6; – τὸ μὲν γὰρ εἰς ἔμ' οὐ κακῶς ἔχει Eur. I. T. 691, was mich anbetrifft, ich befinde mich nicht schlecht; vgl. εἰς τὸν ἑαυτῶν βίον ἀσφαλῶς ἔχειν Dem. 10, 45; – bei Verbis; τό γ' εἰς ἑαυτὸν πᾶν ἐλευϑεροῖ στόμα Soph. O. R. 706; εἰς ὅσον ἐγὼ σϑένω, wie weit, Phil. 1389; εἰς πλεῖστον πενϑεῖν O. C. 743; ἐς τὰ μάλιστα, häufig; ἐς δαιμόνιον τέρας ἀμφιγνοῶ Ant. 372; εἰς δικαιοσύνην ἐπιδείκνυσϑαι Xen. An. 1, 9, 16; εἰς χρήματα δίκην λαμβάνειν u. εἰς τὰ σώματα τιμωρίας ποιεῖσϑαι, an Geld u. am Leben strafen, Dem. 22, 55; vgl. Plat. Legg. IX, 865 c VI, 774 b. Bes. bei anklagen, loben, tadeln u. ä.; ἐς φιλίαν μέμφεσϑαι Xen. An. 2, 6, 30; εἰς τὰ πολεμικὰ καταφρονεῖσϑαι Hell. 7, 4, 30; διαβάλλειν εἴς τι Thuc. 8, 88; σκώπτειν εἰς τὰ ῥάκια, εἰς μαλακίαν, Ar. Pax 740 Dem. 18, 245; εἴς τε μαλακίαν καὶ εἰς τὴν ἀβουλίαν ἀπελύσαντο, sie rechtfertigten sich gegen den Vorwurf der Weichlichkeit, Thuc. 5, 75; ἐνεκάλουν εἰς τὴν ἐπιτροπήν, über die Vormundschaft, Dem. 38, 3; so Folgde, wie ὀνειδίζειν τινὶ ἐς ἀσέλγειαν Pol. 5, 11, 2; κατά τινος εἰπεῖν εἰς ἀχαριστίαν 17, 6, 7; σκώπτειν εἴς τινα Plut. Symp. 2, 9; ἐκωμῳδοῠντο εἰς βλασφήμους Harpocr. p. 9. Auch πρῆγμα γενόμενον εἴς τινα, ein Vorfall, der sich mit Einem zugetragen, Her. 1, 114. – Absolut, εἰς δὲ τὴν τοῠ καρποῠ κομιδήν, was das anbetrifft, Xen. Cyr. 5, 4, 25; ἐς τὰ ἄλλα, in anderer Hinsicht, Thuc. 1, 1. – Auch bei Substantivis; δέος εἰς Συρακοσίους Thuc. 6, 85; τιμὴ εἰς γῆρας Plat. Legg. IX, 879 c; δόξα εἰς ἀνδρειότητα Xen. An. 6, 3, 14; ὁ εἰς ταῠτα ἔλεος Dem. 25, 84; ἀγὼν εἰς τὸν Δία = Ὀλύμπια, Thom. Mag. vit. Pind.; ἡ ἐς γῆν καὶ ϑάλατταν ἀρχή Thuc. 8, 46. – Oft wird diese Vrbdg eine bloße Umschreibung; τὰ εἰς τὴν τέχνην Plat. Rep. IV, 421 d; οἱ λόγοι οἱ εἰς τὰ δικαστήρια Euthyd. 304 d. – Man merke noch εἰς τὸν ἀριϑμὸν ἐφάνη τριςχίλια, für die Zählung oder nach der Zählung, Her. 7, 97; vgl. Thuc. 2, 7 εἰς τὸν πάντα ἀριϑμόν u. εἰς λόγον, in Rücksicht auf, – 9) Hieraus entwickelt sich die Bdtg gemäß, nach; Aesch. Ag. 68 ist εἰς το πεπρωμένον τελεῖται das Vollenden nach dem Schicksal, rin Aufgehen in das Beschlossene; εἰς νόμον ἑαυτῷ ταξάμενος Plat. Legg. V, 733 d; ἐς δύναμιν, nach Kräften, Rep. IX, 590 d; Xen. An. 2, 3, 23 u. oft; ἐς τὸ δυνατόν Cyr. 2, 1, 22, soweit es möglich ist; λέγειν εἰς ὑπερβολὴν δυνατοῠ Aesch. 1, 180; ἐς ἀργύριον λογισϑέν, auf Geld berechnet, 6, 1, 33; εἰς τὸν αὐτὸν λόγον Plat. Rep. I, 353 d; εἰς ἓν μέλος, nach einer Weise, Theocr. 18, 7; oft bei Lucian., ἐς τὸν πωλικόν, εἰς ὄρνιϑος τρόπον, Zeux. 4 Halc. 1. Manche Wendungen der Art werden rein adverbial gebraucht, wie ἐς το ἀκριβὲς εἰπεῖν, genau, Thuc. 6, 82; ἐς ἀκρίβειαν Plat. Legg. VII, 809 e; ἐς δέον u. εἰς τὸ δέον, Soph. Ant. 386 Her. 2, 173; ἐς καλόν ( Suid. εὐκαίρως), Xen. An. 4, 7, 3; Plat. Conv. 174 e u. sonst; ἐς κάλλος ζῆν Xen. Cyr. 8, 1, 33; ἐς καλόν Plat. Theag. 122 a; εἰς ἀφϑονίαν παρέχειν, = ἀφϑόνως, Xen. An. 7, 1, 33.
Selten steht εἰς dem davon abhängigen Worte nach, wie Il. 15, 59 Od. 3, 137. 15, 541; Soph. O. C. 126, ch.; Eur. Alc. 85; in einzelnen Beispielen der späteren Dichter.
In der Zusammensetzung bedeutet εἰς hinein, hinan, hinzu.
-
2 εἰς-άγω
εἰς-άγω (s. ἄγω; εἰςαγηοχότες Dem. 18, 39 im Briefe des Philipp), hineinführen, -bringen, von Hom. an, der die Tmesis ἐς δ' ἄγεν hat, überall; αὐτοὺς δόμον, ins Haus, Od. 4, 43; Κρήτην ἑταίρους, die Gefährten nach Kreta, 3, 191; δούλιον αἶσαν, ins Sklavenloos, Aesch. Ch. 75; ἥ μ' εἰςήγαγε τείχη Eur. Phoen. 368; Hec. 1148; aber δόμοις Alc. 1115; sonst mit praeposit., εἰς ἓν χωρίον Her. 1, 196; ποταμὸν ἐς τὴν λίμνην, den Fluß in den See leiten, 1, 191; bes. zu bemerken εἰς τοὺς φράτορας, εἰς τοὺς δημότας τινὰ εἰςάγειν, in diese Genossenschaften einführen, einschreiben lassen, Is. 2, 14 Dem. 43, 14. 59, 13; εἰς Κήρυκας εἰςάγει Andoc. 1, 127; ἰατρόν τινι, den Arzt zu Jemandem rufen lassen, Xen. Mem. 2, 4, 3 Dem. 47, 67; τινὰ εἰς σπονδάς, zur Theilnahme am Bündniß bewegen, Thuc. 5, 35; – σῖτον ἐς τὴν νῆσον, einführen, Thuc. 4, 26. 2, 6; Plat. Rep. II, 371 a; Andoc. 2, 12; pass, Her. 3, 6; auch im med., 5, 34. – Von Sitten u. Gebräuchen, Her. 2, 49; τελετὰς πονηράς Eur. Bacch. 160; ἐπιτήδευμα Plat. Rep. III, 389 d; ἔϑος εἰς τὴν πολιτείαν Dem. 19, 2; αὐλὸν είς τὸν πόλεμον Pol. 4, 20, 6. – In Schriften, auf der Bühne; ἐν τραγῳδίαις Ἥραν Plat. Rep. II, 381 d; δράματα Apol. 35 b; τὰ εἴδη εἰςάγει, von Plato, Arist. Eth. Nic. 1, 6, 1. Auch im med., ὑποκριτὰς εἰςάγομαι, auftreten lassen, Plat. Legg. VII, 817 c. – Med., in eine Gemeinschaft einführen, Her. 3, 70; dem εἰςδέχομαι entsprechend, Thuc. 8, 16, bei sich aufnehmen, wie 8, 108; εἰς τὰς ἰδίας οἰκίας Pol. 2, 57, 7; γυναῖκα, zu sich einführen, heirathen, Her. 5, 39 u. öfter; 5, 40 auch im act. – In der attischen Gerichtssprache = die Klage dem Gerichtshofe vorlegen, vom Vorstande desselben, wie Athene bei Aesch. Eum. 552 sagt εἰςάγω τὴν δίκην; vgl. Dem. 21, 47 οἱ ϑεσμοϑέται εἰςαγόντων εἰς τὴν ἡλιαίαν (τὴν γραφήν) auch τοὺς ἀμφιςβητοῦντας εἰς τὸ δικαστήριον, 48, 31; vom Kläger, Jemanden vor Gericht laden, δίκην, Antiph. 6, 42; εἰς δικαστάς Dem. 59, 12 u. sonst; εἰςάγειν τινά τινος, Jemanden worüber belangen, Plat. Apol. 26 a; auch ἐμὲ εἰςάγεις ὡς διαφϑείροντα τοὺς νέους, 25 c; 24 d ἐμὲ εἰςάγεις τουτοισί.
-
3 εἰς
εἰς or [full] ἐς, PREP. WITH ACC. ONLY:—both forms are found in Hom., [dialect] Ion. poets, and early metrical Inscrr.; ἐς is best attested in Hdt. and Hp., and is found in nearly all early [dialect] Ion. Inscrr. (exc. IG12(8).262.16 (Thasos, v B. C.), ib.7.235.1 (Oropus, iv B. C.)); εἰς in [dialect] Att. Inscrr. from iv B. C., IG2.115, etc.; and usu. in [dialect] Att. Prose (exc. Th.) and Com. (exc. in parody): Trag. apptly. prefer εἰς, but ἐς is used before vowels metri gr.; ἐς was retained in the phrases ἐς κόρακας (whence the Verb σκορακίζω) , ἐς μακαρίαν. [dialect] Aeol. poets have εἰς before vowels, ἐς before consonants, and this is given as the rule in Hom. by An.Ox. 1.172, cf. Hellad. ap. Phot.Bibl.p.533B. (Orig. ἐνς, as in IG4.554.7 ([place name] Argos), GDI4986.11 ([place name] Crete); cf. ἐν, ἰν. The diphthong is genuine in [dialect] Aeol. εἰς, but spurious in [dialect] Att.-[dialect] Ion.) Radical senseA into, and then more loosely, to:I OF PLACE, the oldest and commonest usage, εἰς ἅλα into or to the sea, Il.1.141, al.;εἰς ἅλαδε Od.10.351
;ἔς ῥ' ἀσαμίνθους 4.48
; ἐς οἶνον βάλε φάρμακον ib. 220; freq. of places, to,εἰς Εὔβοιαν 3.174
; ἐς Αἴγυπτον, etc., Hdt.1.5, etc.; ἐς Μίλητον into the territory of Miletus, ib.14;εἰς Ἑλλήσποντον εἰσέπλει X.HG1.1.2
;ἀφίκετο εἰς Μήδους πρὸς Κυαξάρην Id.Cyr.2.1.2
; εἰς ἅρματα βαίνειν to step into.., Il.8.115;εἰς ἐλάτην ἀναβῆναι 14.287
; opp. ἐκ, in such phrases as ἐς σφυρὸν ἐκ πτέρνης, ἐς πόδας ἐκ κεφαλῆς, from heel to ankle-joint, from head to foot, 22.397, 23.169;ἐκ πάτου ἐς σκοπιήν 20.137
;ἐς μυχὸν ἐξ οὐδοῦ Od.7.87
; κἠς ἔτος ἐξ ἔτεος from year to year, Theoc. 18.15: with Verbs implying motion or direction, as of looking,ἰδεῖν εἰς οὐρανόν Il.3.364
; εἰς ὦπα ἰδέσθαι to look in the face, 9.373, etc.; εἰς ὦπα ἔοικεν he is like in face (sc. ἰδόντι), 3.158, etc.; ἐς ὀφθαλμούς τινος ἐλθεῖν to come before another's eyes, 24.204;ἐς ὄψιν ἀπικνέεσθαί τινος Hdt.1.136
;καλέσαι τινὰ ἐς ὄψιν Id.5.106
, etc.; ἐς ταὐτὸν ἥκειν come to the same point, E.Hipp. 273: less freq. after a Subst.,ὁδὸς ἐς λαύρην Od.22.128
; τὸ ἐς Παλλήνην τεῖχος facing Pallene, Th.1.56;ξύνοδος ἐς τὴν Δῆλον Id.3.104
, cf.Pl.Tht. 173d.b [dialect] Ep. and [dialect] Ion., also c. acc. pers. ([dialect] Att. ὡς, πρός, παρά), Il.7.312, 15.402, Od.14.127, Hdt.4.147; also in [dialect] Att. with collective Nouns,ἐς τὸν δῆμον παρελθόντες Th. 5.45
, or plurals,εἰς ὑμᾶς εἰσῆλθον D.18.103
; esp. of consulting an oracle,ἐς θεὸν ἐλθεῖν Pi.O.7.31
;εἰς Ἄμμων' ἐλθόντες Ar.Av. 619
.2 with Verbs expressing restin a place, when a previous motion into or to it is implied, ἐς μέγαρον κατέθηκεν ἐπὶ θρόνου he put it in the house (i.e. he brought it into the house, and put it there), Od.20.96; ἐς θρόνους ἕζοντο they sat them down upon the seats, 4.51, cf. 1.130; ἐφάνη λὶς εἰς ὁδόν the lion appeared in the path, Il.15.276;ἀπόστολος ἐς τὴν Μίλητον ἦν Hdt.1.21
(s. v.l.); ;ἐς κώμην παραγίνονται Id.1.185
;παρῆν ἐς Σάρδις Id.6.1
;ἐς δόμους μένειν S.Aj.80
(cod. Laur.);ἐς τὴν νῆσον κατέκλῃσε Th.1.109
, cf. Hdt.3.13; ἀπόβασιν ποιήσασθαι ἐς .. Th.2.33, etc.; later used like ἐν, τὴν γῆν εἰς ἣν ὑμεῖς κατοικεῖτε LXX Nu.35.34;τὸ χρυσίον ὃ εἰλήφεσαν εἰς Ῥώμην D.S.14.117
;οἰκεῖν εἰς τὰ Ὕπατα Luc.Asin.1
;εἰς Ἐκβάτανα ἀποθανεῖν Ael.VH7.8
;εἰς ἅπασαν τὴν γῆν Suid.
s.v. Καλλίμαχος: generally,τοὔνομα εἰς τὴν Ἑλλάδα, φασίν, Ἱππομιγὴς δύναται Ael.VH9.16
.3 with Verbs of saying or speaking, εἰς relates to the persons to or before whom one speaks, εἰπεῖν ἐς πάντας, ἐς πάντας αὔδα, Hdt.8.26, S.OT93;λέγειν εἰς τὸ μέσον τῶν ταξιάρχων X.Cyr. 3.3.7
; : with other Verbs, ; ; ἐπαχθὴς ἦν ἐς τοὺς πολλούς Id.6.54; ;διαβεβλῆσθαι εἴς τινα Pl.R. 539c
.4 elliptical usages,a after Verbs which have no sense of motion to or into a place, τὴν πόλιν ἐξέλιπον εἰς χωρίον ὀχυρόν they quitted the city for a strong position, i.e. to seek a strong position, X.An.1.2.24; γράμματα ἑάλωσαν εἰς Ἀθήνας letters were captured [and sent] to Athens, Id.HG1.1.23, cf. Pl.R. 468a;ἀνίστασθαι ἐς Ἄργος E.Heracl.59
, cf. Pl.Phd. 116a.b participles signifying motion are freq. omitted with εἰς, τοῖς στρατηγοῖς τοῖς εἰς Σικελίαν (sc. ἀποδειχθεῖσιν) And.1.11, etc.c c. gen., mostly of proper names, as εἰς Ἀΐδαο, [dialect] Att. εἰς Ἅιδου [δόμους], Il.21.48; ἐς Ἀθηναίης [ἱερόν] to the temple of Athena, 6.379; ἐς Πριάμοιο [οἶκον] 24.160, cf. 309; εἰς Αἰγύπτοιο [ῥόον] Od.4.581;ἐς τοῦ Κλεομένεος Hdt.5.51
;εἰς Ἀσκληπιοῦ Ar.Pl. 411
;ἐπὶ δεῖπνον [ἰέναι] εἰς Ἀγάθωνος Pl.Smp. 174a
: with Appellatives, ἀνδρὸς ἐς ἀφνειοῦ to a rich man's house, Il.24.482;ἐς πατρός Od.2.195
; πέμπειν εἰς διδασκάλων send to school, X.Lac.2.1;εἰς δ. φοιτᾶν Pl.Prt. 326c
; ἐς σεωυτοῦ, ἑωυτοῦ, Hdt.1.108, 9.108, etc.II OF TIME,1 to denote a certain point or limit of time, up to, until,ἐς ἠῶ Od.11.375
; ἐς ἠέλιον καταδύντα till sunset, 9.161 (but also, towards or near sunset, 3.138);ἐκ νεότητος ἐς γῆρας Il.14.86
;ἐκ παιδὸς ἐς γῆρας Aeschin.1.180
; ἐς ἐμέ up to my time, Hdt.1.92, al.: with Advbs., εἰς ὅτε (cf. ἔς τε) against the time when.., Od.2.99; εἰς πότε; until when ? how long ? S.Aj. 1185 (lyr., cf.εἰσόκἐ; εἰς ὁπότε Aeschin.3.99
; ἐς τί; = εἰς πότε; Il.5.465; ἐς ὅ until, Hdt.1.93, etc.;ἐς οὗ Id.1.67
, 3.31, etc.;ἐς τόδε Id.7.29
, etc.2 to determine a period, εἰς ἐνιαυτόν for a year, i.e. a whole year, Il.19.32, Od.4.526; within the year, ib.86 (cf.ἐς ἐνίαυτον Alc.Supp.8.12
);εἰς ὥρας Od.9.135
; ἐς θέρος ἢ ἐς ὀπώρην for the summer, i.e. throughout it, 14.384; ἡ εἰς ἐνιαυτὸν κειμένη δαπάνη εἰς τὸν μῆνα δαπανᾶται the expenditure for a year is expended in the month, X.Oec.7.36;μισθοδοτεῖν τινὰς εἰς ἓξ μῆνας D.S.19.15
;χοίνικα κριθῶν εἰς τέσσαρας ἡμέρας διεμέτρει Posidon. 36J.
; εἰς ἑσπέραν ἥκειν to come at even, Ar.Pl. 998; εἰς τρίτην ἡμέραν or εἰς τρίτην alone, on the third day, in two days, Pl.Hp.Ma. 286b, X.Cyr.5.3.27;ἥκειν ἐς τὴν ὑστεραίαν Id.An.2.3.25
;ἥκειν εἰς τὸ ἔαρ Hell.Oxy.17.4
; ἐς τέλος at last, Hdt.3.40; ἐς καιρόν in season, Id.4.139; οὐκ ἐς ἀναβολάς, ἀμβολάς, with no delay, Id.8.21, E.Heracl. 270, etc.; ἐς τότε at this time, v.l. in Od.7.317 (but εἰς τότε at that time (in the [tense] fut.), D.14.24, Pl.Lg. 830b); ἐς ὕστερον or τὸ ὕστερον, Od.12.126, Th.2.20: with Advbs.,ἐς αὔριον Il.8.538
, Pl. Lg. 858b;ἔς περ ὀπίσσω Od.20.199
;ἐς αὖθις Th.4.63
(v. εἰσαῦθις (; ἐς αὐτίκα μάλ' Ar. Pax 367; εἰς ἔπειτα (v. εἰσέπειτα (; ἐς τὸ ἔ., Th.2.64;ἐς ὀψέ Id.8.23
; εἰς ἅπαξ, v. εἰσάπαξ; εἰς ἔτι, v. εἰσέτι.III to express MEASURE OR LIMIT, without reference to Time, ἐς δίσκουρα λέλειπτο was left behind as far as a quoit's throw, Il.23.523; ἐς δραχμὴν διέδωκε paid them as much as a drachma, Th.8.29;ἱματισμὸν ζητῆσαι εἰς δύο τάλαντα Thphr.Char.23.8
; so ἐς τὰ μάλιστα to the greatest degree, Hdt.1.20, etc.;ἐς τοσοῦτο τύχης ἀπίκευ Id.1.124
;εἰς τοσοῦτο ἥκειν Lys.27.10
; ; ἐς ὅ ἐμέμνηντο so far as they remembered, Th.5.66;ἐς τὸ ἔσχατον Hdt.7.229
, etc.;εἰς ἅλις Theoc.25.17
.2 freq. with Numerals,ἐς τριακάδας δέκα ναῶν A.Pers. 339
; ναῦς ἐς τὰς τετρακοσίας, διακοσίας, to the number of 400, etc., Th.1.74, 100, etc.; εἰς ἕνα, εἰς δύο, εἰς τέσσαρας, one, two, four deep, X.Cyr.2.3.21; but εἰς τέσσαρας four abreast, Aen.Tact.40.6: with Advbs., ἐς τρίς or ἐστρίς thrice, Pi.O.2.68, Hdt.1.86; of round numbers, about, X.An.1.1.10.4IV to express RELATION, towards, in regard to,ἐξαμαρτεῖν εἰς θεούς A.Pr. 945
, etc.; ἁμάρτημα εἴς τινα, αἰτίαι ἐς ἀλλήλους, Isoc.8.96, Th.1.66; ;ἔχθρη ἔστινα Hdt.6.65
;φιλία ἐς ἀμφοτέρους Th.2.9
; λέγειν ἐς .. Hdt.1.86;γνώμη ἀποδεχθεῖσα ἐς τὴν γέφυραν Id.4.98
;ἡ ἐς γῆν καὶ θάλασσαν ἀρχή Th.8.46
.b of the subject of a work, esp. in titles, e.g.τὰ ἐς Ἀπολλώνιον Philostr. VA
; of the object of a dedication, as in titles of hymns, ἐπινίκια, etc.2 in regard to,πρῶτος εἰς εὐψυχίαν A.Pers. 326
; , cf. Eq.90;διαβάλλειν τινὰ ἔς τι Th.8.88
;αἰτία ἐπιφερομένη ἐς μαλακίαν Id.5.75
;μέμφεσθαι εἰς φιλίαν X.An.2.6.30
;εἰς τὰ πολεμικὰ καταφρονεῖσθαι Id.HG7.4.30
; ; in respect of,εὐτυχεῖν ἐς τέκνα E.Or. 542
, cf. Pl.Ap. 35b, etc.;εἰς χρήματα ζημιοῦσθαι Id.Lg. 774b
, cf. D.22.55; ἐς τὰ ἄλλα Th.I.I;εἰς ἄπαντα S.Tr. 489
;ἐς τὰ πάνθ' ὁμῶς A.Pr. 736
;εἰς μὲν ταῦτα Pl.Ly. 210a
; τό γ' εἰς ἑαυτόν, τὸ εἰς ἐμέ, S.OT 706, E. IT 691, cf. S.Ichn.346; ;ἐς πλείονας οἰκεῖν Id.2.37
; for τελεῖν ἐς Ἕλληνας, Βοιωτούς, ἄνδρας, etc., v. τελέω.3 of Manner,ἐς τὸν νῦν τρόπον Id.1.6
;τίθεμεν τἆλλα εἰς τὸν αὐτὸν λόγον; Pl.R. 353d
;ἐς ἓν μέλος Theoc.18.7
: freq. periphr. for Advbs., ἐς κοινὸν φράζειν, λέγειν, A.Pr. 844, Eu. 408; ἐς τὸ πᾶν, = πάντως, Id.Ag. 682(lyr.); ἐς τάχος, = ταχέως, Ar.Ach. 686; ἐς εὐτέλειαν, = εὐτελῶς, Id.Av. 805;ἐς τἀρχαῖον Id.Nu. 593
;εἰς καλόν S. OT78
, cf. Pl.Phd. 76e;ἐς δέον γεγονέναι Hdt.1.119
, cf. S.OT 1416, and v. δέον.V ofan end or limit, ἔρχεσθαι, τελευτᾶν, λήγειν ἐς.., to end in.., Hdt.1.120,3.125,4.39, etc.;ἐς ἑβδομήκοντα ἔτεα ου,ρον ἀνθρώπῳ προτίθημι Id.1.32
; καταξαίνειν ἐς φοινικίδα to cut into red rags, Ar.Ach. 320 (troch.);στρέφειν τι εἰς αἷμα Apoc.11.6
; εἰς ἄνδρας ἐκ μειρακίων τελευτᾶν, εἰς ἄνδρα γενειᾶν, Pl.Tht. 173b, Theoc.14.28;ἐκτρέφειν τὸ σπέρμα εἰς καρπόν X.Oec.17.10
: so with εἶναι or γίγνομαι to form a predicate,ἔσται εἰς ἔθνη LXXGe.17.16
; ἐγενήθη εἰς γυναῖκα ib.20.12; πιστὸς (sc.ἦν) εἰς προφήτην ib.IKi.3.20;ἐγένετο εἰς δένδρον Ev.Luc.13.19
,al.2 of Purpose or Object, εἰπεῖν εἰς ἀγαθόν, πείσεται εἰς ἀγαθόν, for good, for his good, Il.9.102,11.789;εἰς ἀγαθὰ μυθεῖσθαι 23.305
;ἐς πόλεμον θωρήξομαι 8.376
, cf. Hdt.7.29, etc.; ἐς φόβον to cause fear, Il.15.310;ἐς ὑποδήματα δεδόσθαι Hdt.2.98
;κόσμος ὁ εἰς ἑορτάς X.Oec.9.6
;ἐπιτηδεότατος, εὐπρεπής, ἔς τι Hdt.1.115
,2.116; εἰς κάλλος ζῆν to live for show, X.Cyr.8.1.33, cf. Ages. 9.1;ἐς δαίτην ἐκάλεσσε Call.Aet.1.1.5
;εἰς κέρδος τι δρᾶν S.Ph.
III; ; ; εἰς τὸ πρᾶγμα εἶναι to be pertinent, to the purpose, D.36.54; freq. of expenditure on an object, IG22.102.11, 116.41, al.;ἐς τὸ δέον Ar.Nu. 859
, etc.; ἐς δᾷδα ib. 612.B POSITION: εἰς is sts. parted from its acc. by several words,εἰς ἀμφοτέρω Διομήδεος ἅρματα βήτην Il.8.115
; : seldom (only in Poets) put after its case, Il.15.59, Od.3.137,15.541, S.OC 126(lyr.): after an Adv.,αὔριον ἔς· τῆμος δὲ.. Od.7.318
. -
4 ὁρμάω
A : [tense] aor.ὥρμησα Il.6.338
, Pl. Ion 534c; [dialect] Lacon. imper. ὅρμᾱον, i.e. ὅρμαὁν, = ὅρμησον, Ar.Lys. 1247: [tense] pf. :—[voice] Med. and [voice] Pass., Pi.N.1.5, A.Pr. 339, Hdt.1.17, etc.: [dialect] Ep. [tense] impf.ὡρμᾶτο Il.3.142
: [tense] fut.ὁρμήσομαι Hdt.5.34
, X.Cyr.7.1.9,ὁρμηθήσομαι Gal.5.85
: [tense] aor.ὡρμησάμην Il.21.595
, v.l. in Hes.Sc. 127 ([etym.] ἐφ-), never in Prose, exc.ἐξ- X.HG6.5.20
codd.: more freq. in pass. formὡρμήθην Il.5.12
, al., Th.3.98, etc.: [tense] pf.ὥρμημαι S.El.70
, E. El. 340, Th.6.33, etc.: [dialect] Ion. [ per.] 3pl. [tense] pf. and [tense] plpf. ὁρμέαται and - έατο (with vv. ll. ὡρμ-) Hdt.5.121, 8.35 ; in Hom. codd. usu. have the augm., but Aristarch. read ὁρμήθησαν in Il.10.359: ([etym.] ὁρμή):A [voice] Act.,I causal, set in motion, urge on, cheer on,τινὰ εἰς πόλεμον Il.6.338
, Th.1.127 ;τινὰ ποτὶ κλέος Pi.O.10(11).21
;τὸ στράτευμα ὁ. ἐπὶ τὰς Ἀθήνας Hdt.8.106
, cf. S.Aj. 174 (lyr.), E.Or. 352 (anap.); , cf. Ion 534c ;[τὰ] ὁρμῶντα [σώματα] Hp.Epid.6.8.7
; (lyr.); ὁ. τινὰ ἐκ χερός tear from one's arms, Id.Hec. 143 (anap.):—[voice] Pass., ὁρμηθεὶς θεοῦ ἄρχετο inspired by the god he began, Od.8.499 ;πρὸς θεῶν ὡρμημένος S.El.70
;ὑπὸ ἔρωτος Pl.Smp. 181d
; ἵπποι.. ὁρμηθέντες ὑπὸ πληγῇσιν ἱμάσθλης urged on by.., Od.13.82.2 with a thing as the object, stir up,πόλεμον 18.376
: c. acc. et inf.,τὰς διόδους τῶν πτερῶν.. ὥρμησε πτεροφυεῖν Pl.Phdr. 255d
:—[voice] Pass., was sped,S.
El. 196 (lyr.).II more freq. intr., start,1 c. inf., ἴρηξ ὃς ὁρμήσῃ διώκειν ὄρνεον ἄλλο starts in chase of.., Il.13.64; ὁσσάκι δ' ὁρμήσειε πυλάων.. ἀντίον ἀΐξασθαι whenever he started to rush for the gates, 22.194 ;ὁσσάκι δ' ὁρμήσειε.. στῆναι ἐναντίβιον 21.265
; ἐξελαύνειν ὁρμῆσαι τὸν στρατόν began to lead out.., Hdt.1.76, cf.7.150 ; eager to..,S.
Ant. 133 (lyr.); .2 c. gen., rush headlong at one,Τρώων Il.4.335
: more freq. with Preps.,ὁ. ἐπί τινα Hes.Sc. 403
, Hdt. 1.1, etc.;πύργωμα Καδμείων ἔπι E.Supp. 1220
;εἴς τινας X.Cyr.7.1.17
;καθ' αὑτούς Id.An.5.7.25
; also ὁ. ἐς μάχην hasten to battle, A.Pers. 394 ; (lyr.) ;εἰς τὸ διώκειν X.An.1.8.25
;ἐπὶ ἁρπαγάς Pl.R. 391d
;ἐπὶ τοὺς Ἀθηναίους Th.7.34
; ὥρμασε ([dialect] Dor.) (Chersonesus, ii B. C.): without any sense of hostility, rush, (lyr.);ἐς πατρὸς δόμους Id.Med. 1178
; set out,ἀπὸ [τῆς Οἰνόης] Th.2.19
;ἐς φυγήν Hdt.7.179
, etc.;εἰς τὸ ἐπ' ἐκεῖνα τῆς γῆς Pl.Phd. 112b
;ἐπ' ἄλλον λόγον Antipho 3.4.5
;ἐπὶ τὸ σκοπεῖν X.Mem.3.7.9
; ἐπὶ τραγῳδίαν ὥρμηκε has turned to tragedy, Alex.135.14 ; δηλώσεις.. τὴν φύσιν ἐπὶ τί μάλισθ' ὥρμηκε, i. e. what your natural bent is, ib.8 ;φυσικῶς ἐπὶ τὴν ὀργὴν ὁρμᾶν Phld.Ir.93
W.;πρὸς τὰς πράξεις Id.Mus.p.71
K.;ἐπὶ φιλοσοφίαν Id.Acad.Ind.p.64
M. ;πρὸς τὰς ὀχείας Arist.HA 546a15
: c. acc. cogn.,ὁδόν X.An.3.1.8
;στρατείαν Id.Cyr.8.6.20
.3 abs., start, begin,ὥσπερ ὡρμήσαμεν, ἴωμεν Pl.Prt. 314b
, cf. R. 425c; αἱ μάλιστα ὁρμήσασαι [νῆες] the ships that were hottest in pursuit, Th.8.34.B [voice] Med. and [voice] Pass., like the intr. [voice] Act., A. II:1 c. inf., μὴ φεύγειν ὁρμήσωνται that they put not themselves in motion, set not themselves to flee, Il.8.511 ; soδιώκειν ὁρμήθησαν 10.359
, cf. Od.4.282 ; ὡρμήθη κόρυθα κρατὸς ἀφαρπάξαι he rushed to snatch.., Il.13.188, cf. 182 ; ἦτορ ὡρμᾶτο πτολεμίζειν ἠδὲ μάχεσθαι was eager to.., 21.572 ; μᾶλλον ὅρμητο στρατεύεσθαι was eager to march, Hdt.7.1, cf. 19, al., Th.3.45 ; ὅδε ὁ λόγος ὅρμηται λέγεσθαι this account has begun to be given, Hdt.4.16, cf. 6.86.δ' ( λέγεσθαι is restored for λέγεται in 3.56); but λόγον, τὸν ὅρμητο λέγειν which he purposed to make, Id.5.50.2 the object for or after which one goes is sts. in gen., Il.14.488, 21.595 : a case with a Prep.,ὡρμήθησαν ἐπ' ἀνδράσιν Od.10.214
;ἐπί τινα S.Aj.47
, etc.;εἴς τινα X.Cyr.7.1.9
; μετά τινα after one, Il.17.605 ; soὁ. ἐπὶ τὸ ἱρόν Hdt.8.35
;ἐς πύλας A.Th.31
;πρὸς δόμους E.Hipp. 1152
;ἐπ' ἀλήθειαν Pl.Sph. 228c
;ἐς φυγήν Th.4.14
;πρὸς τίσιν S.OC 1328
;πρὸς τὸ κρατεῖν Pl.R. 581a
;[ἡ ποίησις] πρὸς ἡδονὴν ὥρμηται Id.Grg. 502c
; οἱ περὶ λόγον ἢ παιδείαν ὁρμώμενοι persons keen about.., Vett.Val.199.5 : rarely c. acc. loci,νερτέρας πλάκας S.OC 1576
(lyr.).b the starting-point is expressed byἐκ, ὡρμᾶτ' ἐκ θαλάμοιο Il.3.142
, cf. 9.178, etc. ; or ἀπό, S.Tr. 156, Pl. Phd. 101d, etc.;ἀπὸ φιλοσοφίας Phld.Rh.1.357
S.; or by a form in-θεν, σέθεν.. ὕμνος ὁρμᾶται θέμεν αἶνον Pi.N.1.5
: in historical Prose, ὁρμᾶσθαι ἐκ.. start from, begin from, esp. of the place where one carries on any regular operations, ἐνθεῦτεν ὁρμώμενοι living there and going out from thence to do their daily work, Hdt.1.17 ; of fishers,ἐκ πλοίων ὁρμώμενοι Id.3.98
; of a general, making that place his head-quarters or base of operations, Id.8.133, cf. 5.125, al., Th.1.64, 2.69, al.; ἀπ' ἐλασσόνων ὁρμώμενος setting out, beginning with smaller means, ib.65, cf. 1.144 ; of rivers,ἐκ τῆς Ἴδης ὁ.
rising..,Pl.
Lg. 682b.3 abs., rush, dart, attack, Il.5.12, Od.12.126, al., S.OC 1068 (lyr.); also with ἔγχεϊ, ξιφέεσσι, etc., added, Il. 5.855, 17.530, 13.496, al.b generally, hasten, be eager, , cf. 395 ;ἀλλ' ἥδε.. ὁρμᾶται
comes forth,Id.
Pers. 151 (anap.);τὸ φέγγος ὁρμάσθω πυρός Id.Eu. 1029
; ὕβρις ἀτάρβητα ὁρμᾶται insolence goes fearless forth, S.Aj. 197 (lyr.). -
5 ορμαω
(fut. ὁρμήσω - дор. ὁρμάσω с ᾱ, aor. ὥρμησα - дор. ὥρμᾱσα; pass.: aor. ὡρμήθην - дор. ὡρμάθην с ᾱ, pf. ὥρμημαι - ион. 3 л. pl. ὁρμέαται; эп. aor. med. ὡρμησάμην)1) приводить в движение или побуждать, вовлекать(τινα εἰς πόλεμον Hom., Thuc.; τινα ποτὴ κλέος Pind.)
τὸν στράτευμα ὁ. ἐπὴ τὰς Ἀθήνας Her. — повести войско на Афины;ἐπὴ πλεονεξίαν ὁ. τινα Plat. — увлечь кого-л. на путь корыстолюбия;ὁ. μέριμναν ἐπί τι Eur. — обратить свои помыслы на что-л.;ὁ. τινα ἐκ χερός (τινος) Eur. — вырвать кого-л. из чьих-л. рук;πρὸς θεῶν ὡρμημένος Soph. — по велению богов2) возбуждать, начинать, разжигать(πόλεμον Hom.)
ὅτε ὡρμάθη πλαγά Soph. — когда был нанесен удар;ὁ. διώκειν Hom. и εἰς τὸ διώκειν Xen. — начинать преследование, бросаться в погоню;(ἥ γῆ), τῆς πέρι ὅδε ὅ λόγος ὥρμηται λέγεσθαι Her. — страна, о которой начато это повествование3) пытаться, покушаться, порываться(πυλάων ἀντίον ἀΐξασθαι Hom.)
ἐξελαύνειν ὁρμῆσαι τὸν στρατόν Her. — попытаться начать сражение;νίκην ὁ. ἀλαλάξαι Soph. — готовиться провозгласить (свою) победу;ὁ. ἀντιλαμβάνεσθαι τοῦ λόγου Plat. — пытаться вмешаться в разговор;μέ φεύγειν ὁρμήσωνται Hom. — чтобы (ахейцы) не пытались бежать4) устремляться, бросаться, нападать(ὁ. τινος Hom., ἐπί τινα Her. и εἴς или κατά τινα Xen.)
5) бежать, спешить, устремляться, бросаться(πρὸς τὸν πόσιν, εἰς ἀγῶνα Eur.; ἐς μάχην Aesch.; κατὰ τοῦ κρημνοῦ εἰς τέν θάλασσαν NT.)
ὁ. ἐς φυγήν Her. — (поспешно) обратиться в бегство;ὁ. στρατείαν Xen. — отправиться в поход;ὁ. τέν ἄνω ὁδόν Xen. — двинуться в глубь страны;αἱ μάλιστα ὁρμήσασαι νῆες Thuc. — дальше всех ушедшие корабли6) (преимущ. med.) стремиться, желать, хотеть(πρὸς τέν ἡδονήν, ἐπ΄ ἀλήθειαν Plat.)
ὥσπερ ὡρμήσαμεν, ἴωμεν Plat. — поступим, как мы хотели;οἱ ὡρμηκότες ἐπὴ τὸ σκοπεῖν τὰ τῶν ἄλλων πράγματα Xen. — любители подсматривать чужие дела -
6 ἔρχομαι
ἔρχομαι impv. ἔρχου, ἔρχεσθε; impf. ἠρχόμην; fut. ἐλεύσομαι; 2 aor. ἦλθον, and the mixed forms ἦλθα (W-S. §13, 13; B-D-F §81, 3; Mlt-H. 208f), ἤλθοσαν (LXX; TestAbr A 20 p. 103, 12 [Stone p. 54]), ἤλθωσαν (GJs 21:1; ἤλθωσιν17:3; s. deStrycker p. 246f); pf. ἐλήλυθα; plpf. 3 sg. ἐληλύθει 3 Km 10:10, 12 (Hom.+). This multipurpose marker is not readily susceptible to precise classification, but the following outline of usage covers the principal lines:① of movement from one point to another, with focus on approach from the narrator’s perspective, comeⓐ of movement itselfα. abs. ἔρχου καὶ ἔρχεται Mt 8:9; Lk 7:8; cp. Mt 22:3; Lk 14:17; J 5:7; Ac 10:29; 1 Cor 11:34; Rv 8:3 al. κραυγὴ γέγονεν• ἰδοὺ ὁ νυμφίος ἔρχεται Mt 25:6 v.l. (Jos., Bell. 5, 272 βοῶντες• ὁ υἱὸς ἔρχεται). οἱ ἐρχόμενοι καὶ οἱ ὑπάγοντες Mk 6:31. ἦλθε δρομέως came on the run AcPl Ha 4, 30 (TestAbr A 5 p. 82, 24 [Stone p. 12] ἦλθεν δρομαία ἐπʼ αὐτούς=Sarah came to them on the run). Also w. the specif. mng. come back, return (Hom. et al.; Bar 4:37; 1 Esdr 5:8; Tob 2:3 BA) J 4:27; 9:7; Ro 9:9; of Joseph GJs 16:2 (foll. by κατέβη of Mary; both Joseph and Mary ‘return’ from an uninhabited area). Come before the judgment-seat of God 2 Cl 9:4. Come in a hostile sense Lk 11:22 P75 et al. (cp. X., Hellenica 6, 5, 43).β. used w. prepositions: ἀπό w. gen. of place (Herodian 1, 17, 8 ἀ. τοῦ λουτροῦ; ἀ. βορρᾶς PsSol 11:3; ἀ. τῆς μεγάλης πόλεως TestAbr A 2 p. 78, 30 [Stone p. 4]) Mk 7:1; 15:21; Ac 18:2; 2 Cor 11:9; w. gen. of pers. Mk 5:35; J 3:2b; Gal 2:12.—ἐκ w. gen. of place Lk 5:17; J 3:31b.—εἰς w. acc. of place into Mt 2:11; 8:14; 9:1; Mk 1:29; 5:38; Lk 23:42 (cp. 1bα below, end); J 11:30; εἰς Κόρινθον AcPl Ha 6, 2 (εἰς τὸν παράδεισον TestAbr A 11 p. 90, 1 [Stone p. 28]). to, toward J 11:38; 20:3. εἰς τὸ πέραν Mt 8:28; 16:5. εἰς τ. ἑορτήν to the festival, i.e. to celebrate it J 4:45b; 11:56. ἐκ … εἰς J 4:54.—διά w. gen. of place and εἰς Mk 7:31; ὁ … ἐρχόμενος διᾶ τῆς θύρας one who enters by the gate 10:2 (P75).—μετά w. gen. of pers. ἵνα ἔλθῶ μετʼ αὐτοῦ ἐν τῇ δόξη τοῦ πατρὸς αὐτοῦ so that I might return with him in the glory of his Father AcPl Ha 10, 8. ἐν w. dat. of the thing w. which one comes Ro 15:29. ἐν ῥάβδῳ 1 Cor 4:21, also to denote the state of being in which one comes ἐν πνεύματι Lk 2:27; cp. Ro 15:32; w. dat. of the pers. who accompanies someone Jd 14.—ἐπί w. acc. of place over Mt 14:28, to (JosAs 26:5; ParJer 8:4; Jos., Ant. 7, 16; Just., D. 88, 3) Lk 19:5; Ac 12:10, 12; w. acc. of thing to (PTor I, 1; II, 29 [116 B.C.] ἔρχεσθαι ἐπὶ τὸ κριτήριον; Jos., Ant. 12, 395) Mt 3:7; Mk 11:13b; w. acc. of pers. to (ἐπὶ γυναῖκα Just., A I, 33, 3) J 19:33; Ac 24:8 v.l.; against Lk 14:31 (1 Macc 5:39 ἔρχ. ἐπί τινα εἰς πόλεμον; Jos., Ant. 7, 233; Mel., P. 17, 114).—κατά w. acc. of place to Lk 10:33; Ac 16:7; AcPl Ha 2, 5.—παρά w. acc. of place to Mt 15:29; w. gen. of pers. from Lk 8:49.—πρός w. acc. of pers. to (X., Mem. 1, 2, 27; En 106:4; JosAs 3:6; Jos., Ant. 2, 106; 11, 243; Just., D. 77, 4) Mt 3:14; 7:15; Mk 9:14; Lk 1:43; J 1:29, 47; 2 Cor 13:1 and oft. ἀπό τινος (gen. of pers.) πρός τινα 1 Th 3:6.γ. w. an adverb of place ἄνωθεν ἔ. J 3:31. ἐκεῖ 18:3. ἐνθάδε 4:16. ὄπισθεν Mk 5:27. πόθεν (Jdth 10:12) J 3:8; 8:14; Rv 7:13. ποῦ Hb 11:8. ὧδε Mt 8:29; Ac 9:21 (ApcEsdr 5:10; ApcSed 9:4; cp. ParJer 7:16 ἐνταῦθα. The adv. w. a case funct. as prep. ἄχρι τινός Ac 11:5. ἐγγύς τινος Hv 4, 1, 9. ἕως τινός Lk 4:42 (ApcMos 34 ἐλθὲ ἕως ἐμοῦ).δ. w. a case, without a prep.: dat. of pers. come to someone (Aeschyl., Prom. 358; Thu. 1, 13, 3; X., An. 7, 7, 30; BGU 1041, 16 [II A.D.] ὅτι ἔρχομαί σοι) Mt 21:5 (Zech 9:9); Rv 2:5, 16.ε. The purpose of coming is expressed by an inf. (Eur., Med. 1270, also Palaeph. p. 62, 12; 1 Macc 16:22; Bel 40 Theod.; 1 Esdr 1:23; 5:63; TestSol 5 D ἦλθε θεάσασθαι; TestAbr B 5 p. 109, 21 [Stone p. 66] ἔρχομαι … κοιμηθῆναι; Just., D. 78, 7 ὸ̔ν ἐληλύθεισαν προσκυνῆσαι) Mt 2:2; 12:42; Mk 15:36; Lk 1:59; 3:12 al.; by a fut. ptc. (Hom. et al.) Mt 27:49; Ac 8:27; by a pres. ptc. Lk 13:6 (TestJob 9:8 αἰτοῦντες); by ἵνα J 10:10; 12:9b (TestJob 34:5; ApcMos 29); εἰς τοῦτο ἵνα Ac 9:21; διά τινα J 12:9a.ζ. Single forms of ἔ. are used w. other verbs to denote that a person, in order to do someth., must first come to a certain place: in parataxis ἔρχεται καί, ἦλθεν καί etc. (Ex 19:7; 2 Km 13:36; 2 Esdr 5:16; JosAs 10:6; TestJob 8:3; ApcMos 37) Mt 13:19, 25; Mk 2:18; 4:15; 5:33; 6:29; 12:9; 14:37; Lk 8:12, 47; J 6:15; 11:48; 12:22; 19:38; 20:19, 26; 21:13; 3J 3; Rv 5:7; 17:1; 21:9. ἔρχου καὶ ἴδε J 1:46; 11:34. ἔρχεσθε καὶ ὄψεσθε 1:39. A ptc. of ἔ. followed by a finite verb ἐλθών (Hdt. 2, 115; LXX; TestJob 7:1; Just., D. 8, 4 al.) Mt 2:8; 8:7; 9:10, 18 (cp. εἷς 3b; προσέρχομαι 1a); 12:44; 14:12; 18:31; 27:64; 28:13; Mk 7:25; 12:14, 42; 14:45; 16:1; Ac 16:37, 39. ἐρχόμενος Lk 13:14; 16:21; 18:5. The participial constr. is best transl. come and. In some pass. ἐλθών is to be rendered when (someone) has come J 16:8; 2 Cor 12:20; Phil 1:27 (opp. ἀπών).—Instead of the transcription ]λη λυθεισα POxy 1081, 3, read after the Coptic SJCh 88, 19–89, 1: ἐ]ληλύθεισαν.ⓑ of making an appearance come before the public, appear (cp. ἦλθον εἰς τόνδε τὸν κόσμον ‘I was born’ Ar. 1, 1).α. of Jesus as Messiah Lk 3:16; J 4:25; 7:27, 31, who for this reason (on the basis of pass. like Ps 117:26; Hab 2:3; Da 7:13 Theod.) is called ὁ ἐρχόμενος Mt 11:3; Lk 7:19f; Hb 10:37 (Hab 2:3), or ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι κυρίου Mt 21:9; 23:39; Mk 11:9; Lk 13:35; 19:38; J 12:13 (in all cases Ps 117:26); also in John, in whose writings the idea of Jesus having come heaven-sent to the earth is of considerable importance J 16:28: (ὁ προφήτης) ὁ ἐρχόμενος εἰς τ. κόσμον J 6:14; 11:27 (cp. ἐρχόμενος εἰς τ. κόσμον ἐπὶ τὸ ὄρος τῶν ἐλαιῶν ParJer 9:20). Of the appearance of Jesus among humans (s. Harnack, ‘Ich bin gekommen’: ZTK 22, 1912, 1–30; AFrövig, D. Sendungsbewusstsein Jesu u. d. Geist 1924, 129ff) Mt 11:19; Lk 7:34; J 5:43; 7:28; 8:42. Foll. by the inf. of purpose Mt 5:17; 10:34f; Lk 19:10. W. ἵνα foll. J 10:10b (ἦλθον, as here, Herm. Wr. 1, 30). W. εἰς τ. κόσμον and ἵνα foll. 12:46; 18:37; εἰς κρίμα, ἵνα 9:39; w. inf. foll. 1 Ti 1:15. ἔ. ἐν σαρκί come in the flesh 1J 4:2; 2J 7; B 5:10f. εἰς σάρκα AcPlCor 1:14. ἔ διʼ ὕδατος καὶ αἵματος 1J 5:6 w. the continuation ἐν τ. ὕδατι καὶ ἐν τ. αἵματι (on the mng. of the prep. s. B-D-F §223, 3; 198, 4). ὀπίσω w. gen. come after of Christ in relation to his forerunner Mt 3:11; Mk 1:7; J 1:15, 27, 30. The idea of coming is even plainer in connection w. the coming of the Human One (Son of Man), the return of Jesus fr. his heavenly home Mt 10:23; Ac 1:11 (opp. πορεύεσθαι); 1 Cor 4:5; 11:26; 2 Th 1:10 (Just., D. 28, 2 al.). W. ἐν τῇ δόξῃ Mt 16:27; 25:31; Mk 8:38; Lk 9:26 (cp. ἔνδοξος … ἐλεύσεται Just., D. 49, 2). ἐπὶ τ. νεφελῶν μετὰ δυνάμεως καὶ δόξης Mt 24:30 (Just., D. 31, 1). ἐν νεφέλαις, νεφέλῃ etc. Mk 13:26; Lk 21:27. ἐν τ. βασιλείᾳ αὐτοῦ in his kingdom Mt 16:28; Lk 23:42 v.l.β. of forerunners of the Messiah and those who identify themselves as such: Elijah Mt 11:14; 17:10, 11, 12; Mk 9:11, 12, 13 (Just., D. 49, 1); John the Baptist Mt 11:18; Lk 7:33; J 1:31; w. εἰς μαρτυρίαν for testimony 1:7. Others, including false messiahs, false teachers, and an antichrist Mt 24:5; Mk 13:6; Lk 21:8 (ἐπὶ τ. ὀνόματί μου calling on my name); J 10:8; 2 Cor 11:4; 2 Pt 3:3; 1J 2:18.② to proceed on a course, with destination in view, go (Hom. et al.; LXX) ὀπίσω τινός go with (lit. ‘after’) someone fig., of a disciple Mt 16:24; Mk 8:34 v.l.; Lk 9:23; 14:27. ἐπί τι go to someth. Mt 21:19; Mk 11:13a (w. indir. quest. foll.). πρός τινα Lk 15:20. σύν τινι J 21:3. ἔ. ὁδόν go on a journey (Hom. et al.) Lk 2:44. S. also 1bα above.③ to change place or position, with implication of being brought, be brought (Hom. et al.; Thu. 6, 71, 2 χρήματα; Arrian, Anab. 2, 13, 5 ἀγγελία et al.) ὁ λύχνος the lamp is brought Mk 4:21. Sim. ἐλθούσης τ. ἐντολῆς when the commandment came Ro 7:9.④ to take place, comeⓐ of timeα. of temporal increments ἔρχονται ἡμέραι in future sense (1 Km 2:31; Am 8:11) Lk 23:29; Hb 8:8 (Jer 38:31); ἐλεύσονται ἡμ. Mt 9:15; Mk 2:20; Lk 5:35; 17:22; 21:6 (TestSol 13:7 C; Just., D. 40, 2). ἦλθεν ἡ ἡμέρα 22:7; Rv 6:17.—ἔρχεται ὥρα ὅτε the time is coming when J 4:21, 23; 5:25; 16:25; also ἔ. ὥρα ἐν ᾗ J 5:28; ἔ. ὥρα ἵνα 16:2, 32. ἦλθεν ἡ ὥρα the hour has come = the hour is here Mk 14:41b; J 16:4; Rv 14:7, 15; w. ἵνα foll. J 13:1 (ἥκω P66). ἐλήλυθεν ἡ ὥ. ἵνα 12:23; 16:32; without ἵνα 17:1; cp. 7:30; 8:20.—ἔρχεται νύξ 9:4 (Appian, Bell. Civ. 2, 40 §159 νυκτὸς ἐρχομένης). ἡμέρα κυρίου 1 Th 5:2. καιροί Ac 3:20 (GrBar 8:1 ὁ καιρός). τὸ πλήρωμα τ. χρόνου Gal 4:4.β. of events and situations that are connected w. a certain time ὁ θερισμός J 4:35. ὁ γάμος τ. ἀρνίου Rv 19:7. ἡ κρίσις 18:10. So also the ptc. ἐρχόμενος coming, future, imminent: αἰὼν ἐ. (=הָעוֹלָם הַבָּא) the age to come Mk 10:30; Lk 18:30; ἑορτὴ ἐ. the coming festival Ac 18:21 v.l.; σάββατον ἐ. 13:44; ὀργὴ ἐ. the wrath which will be revealed (at the Judgment) 1 Th 1:10. τὰ ἐρχόμενα what is to come (Is 44:7 τὰ ἐπερχόμενα) J 16:13. Of God in Rv ὁ ὢν κ. ὁ ἦν κ. ὁ ἐρχόμενος 1:4, 8; 4:8.ⓑ of events and circumstancesα. of natural or sensory phenomena (Hom. et al.; also TestAbr A 19 p. 102, 10 [Stone p. 52]; βροντῆς … καὶ ἀστραπῆς ἐλθούσης; ApcEsdr 5:7 νεφέλη) ποταμοί Mt 7:25, 27. κατακλυσμός Lk 17:27. λιμός Ac 7:11. Of rain ἔ. ἐπὶ τῆς γῆς come upon the earth Hb 6:7. Sim. of the coming down of birds fr. the air Mt 13:4, 32; Mk 4:4; of a voice resounding fr. heaven ἦλθεν φωνὴ ἐκ τ. οὐρανοῦ J 12:28 (Test Abr A 10 p. 88, 15 and 14 p. 94, 25 [Stone p. 24; p. 36]; Just., D. 88, 8; cp. Il. 10, 139; En 13:8; TestSol 1:3 VW; TestJob 3:1; ParJer 9:12; ApcEsdr 7:13).β. of transcendent and moral-spiritual phenomena: of spiritual coming of God come, appear J 14:23; of Christ ibid. and vss. 3, 18, 28; of the Paraclete 15:26; 16:7, 13.—ἡ ἀποστασία 2 Th 2:3. ἡ βασιλεία τ. θεοῦ Mt 6:10; Lk 11:2 (MBurrows, JBL 74, ’55, 1–8); 17:20; 22:18 al.; 1 Cl 42:3.—τ. σκάνδαλα Mt 18:7; Lk 17:1. τὰ ἀγαθά Ro 3:8 (cp. Jer. 17:6). τὸ τέλειον 1 Cor 13:10. ἡ πίστις Gal 3:23, 25.⑤ ἐ. in var. prepositional combinations ἔ. ἐκ τ. θλίψεως have suffered persecution Rv 7:14. ἔ. εἰς τὸ χεῖρον Mk 5:26 (Witkowski no. 36, 12=White no. 35 τοῦ παιδίου εἰς τὰ ἔσχατα ἐληλυθότος of a child in desperate circumstances; TestAbr A 20 p. 102, 27 [Stone p. 52] εἰς θάνατον ἔρχονται). εἰς τοσαύτην ἀπόνοιαν, ὥστε 1 Cl 46:7 (Hyperid. 2, 5 εἰς τοῦτο ἀπονοίας ἔ., ὥστε). εἰς πειρασμόν Mk 14:38 (cp. Himerius, Or. 48 [Or. 14], 19 εἰς ἐπιθυμίαν ἐλθεῖν). εἰς ἀπελεγμόν Ac 19:27. εἰς τὴν ὥραν ταύτην J 12:27. ἔ. εἰς κρίσιν submit to judgment (letter of Philip in Demosth. 12, 11; 16; ApcEsdr 2:26 ἔλθωμεν ὁμοῦ εἰς κρίσιν) 5:24. εἰς ἐπίγνωσιν 1 Ti 2:4; 2 Ti 3:7 (Polyb. 6, 9, 12; Appian, Mithr. 31 §123 ἔρχεσθαι ἐς γνῶσίν τινος; Cebes 12, 3 εἰς τὴν ἀληθινὴν παιδείαν ἐλθεῖν; TestSol 20:5 εἰς ἔννοιαν ἐλθεῖν; Just., D. 90, 1 οὐδʼ εἰς ἔννοιαν τούτου ἐλθεῖν). ἵνα ἔλθω εἰς τὴν ἐκ νεκρῶν ἀνάστασιν so that I might realize the resurrection of the dead (cp. ApcMos 10 εἰς τὴν ἡμέραν τῆς ἀναστάσεως) AcPlCor 2:35. εἰς φανερόν come to light Mk 4:22; Lk 8:17. εἰς προκοπήν result in furthering Phil 1:12 (cp. Wsd 15:5). ἔ. εἴς τι of the writer of a letter come to, i.e. deal with someth. (a new subject) 2 Cor 12:1 (cp. w. ἐπὶ Ar. 2:1 al.; Just., D. 42 ἐπὶ τὸν λόγον). εἰς ἑαυτόν come to oneself (=to one’s senses) (Diod S 13, 95, 2; Epict. 3, 1, 15; TestJos 3:9; GrBar 17:3; Sb 5763, 35) Lk 15:17. ἐπί τινα of serious misfortunes come over someone (Dt 28:15; Jos., Ant. 4, 128) J 18:4 (cp. PIand 21, 2 ἡμῶν τὰ ἐρχόμενα οὐκ οἶδα); tortures IRo 5:3; blood upon the murderers Mt 23:35; the Holy Spirit comes down upon someone (cp. Ezk 2:2; Just., D. 49, 7; 88, 1 ἐλεύσεσθαι ἐπʼ αὐτὸν τὰς δυνάμεις) Mt 3:16; Lk 11:2 v.l.; Ac 19:6; peace Mt 10:13; the wrath of God Eph 5:6; cp. Col 3:6; ἡ βασιλεία Lk 11:2 D; ἔ. πρὸς τ. Ἰησοῦν come to Jesus = become disciples of Jesus J 5:40; 6:35, 37, 44f, 65; πρὸς τ. πατέρα 14:6. ἔ. ὑπὸ τὸν ζυγόν 1 Cl 16:17 (cp. PsSol 18, 7f. ὑπὸ ῥάβδον παιδείας Χριστοῦ).—Not infreq. the pres. ἔρχομαι has the mng. of the fut.: Mt 17:11; Lk 12:54 (corresp. to καύσων ἔσται vs. 55); 19:13; J 14:3. Esp. also ἕως ἔρχομαι until I shall come J 21:22f; 1 Ti 4:13; Hs 5, 2, 2; 9, 10, 5; 6; 9, 11, 1. S. B-D-F §323; 383, 1; Rob. 869. S. also 4aα above.—B. 696. DELG. M-M. EDNT. TW. -
7 προ-εκ-βιβάζω
προ-εκ-βιβάζω, vorher herausgehen lassen, τινὰ εἰς πόλεμον, Pol. 20, 3, 2, wo man προεμβιβάζω hat ändern wollen.
-
8 προεκβιβαζω
-
9 ποιέω
ποιέω, 1) Activ., machen, verfertigen, bereiten zu Stande bringen, hervorbringen; zunächst – a) von jeder äußerlichen Thätigkeit, die sich in Hervorbringung irgend eines in die Sinne fallenden Products kundgiebt, also bes. von Handwerkern, Künstlern; schon bei Hom. u. Hes., bes. bauen, τεῖχος, Il. 20, 147, συφ, εούς. Od. 14, 13, u. so δῶμα, ναούς, ϑάλαμον, αὐλήν, ϑεμείλια u. ä.; π ύλας ἐν πύργοις, Thore darin machen, anbringen, Il. 7, 339; εἴδωλον, Od. 4, 796; vom Hephästus bes. Il. 18, 478 ff.; so auch bei Folgenden, ναόν, Xen. An. 5, 3, 9; καρβατίνας, 4, 5, 14; ὄνους ἀλέτας, An. 1, 5. 5; bei Kunstwerken ist ἐποίησε ὁ δεῖνα gewöhnliche Bezeichnung des Künstlers, der sie verfertigt hat; τί τινος, Etwas aus einem Stoffe, φοίνικος αἱ ϑύραι πεποιημέναι, Xen. Cyr. 7, 5, 22; vgl. Her. 5, 28; auch ἔκ τινος, Her. 2, 96; u. ἀπό τινος, 7, 65, Sp. auch ἀγάλματα λίϑοις πεποίηται, Long. 1, 4, ὁ ποιῶν, der Schöpfer, Plat. Tim. 76 c; schaffen, wie bei Hes. O. 110. 130. 146, γένος ἀνϑρώπων χρύσειον, ἀργύρεον, χάλκειον; vgl. Theog. 161. 579. – Dah. auch zeugen, erzeugen, υἱόν (s. med.), auch κριϑάς, οἶνον, Gerste, Wein bauen, produciren, Ar. Pax 1322, vgl. Dem. 42, 20. 31; ὁ Χῖος ἁμαμηλίδας ποιεῖ, Aristomen. com. bei Ath. XIV, 650 d. So καρπόν, vom Baume, Matth. 3, 10. Bei B. A. 111 auch γεωργεῖν erkl.; daher ποιεῖν τι ἐκ τῆς γῆς, Etwas aus dem Lande erzielen, gewinnen, Xen. Ath. 2, 12. – Auch b) von unkörperlichen Dingen und Zuständen, zu Stande bringen, veranlassen, veranstalten, verursachen, τελευτὴν ποιῆσαι, ein Ende machen, Od. 1, 250. 16, 127, φόβον ποιῆσαι, Furcht machen, erregen, Il. 12, 432, wie φόβον ποιεῖν τοῖς ἵπποις Xen. An. 1. 8, 18; ἰυγὴν καὶ στόνον, Soph. Phil. 752; νόσους καὶ πενίας, Plat. Prot. 353 d; σφάλματα ποιο ῠντες ἐν τοῖς πελάγεσιν, Polit. 298 b; γέλωτα πολύν, Charm. 155 b; ἃ ἐμοὶ πεποίηκε τό τε ὄνομα καὶ τὴν διαβολήν, Apol. 20 d; u. Sp., ϑυμὸν ποιῆσαι, Muth machen, αἱμα καὶ φόνον, Mord anstiften, Pol. 15, 33, 1, ἧτταν, Verlust machen, Niederlage erleiden, 11, 2, 7; μέσας ποιήσας νύκτας, es Mitternacht werden lassen, Plat. Phil. 50 d; ἐπὶ τοῦ ξηροῦ τὰς ναῠς, die Schiffe auf's Trockne bringen, Thuc. 1, 109; auch übertr., σφῶϊν δ' ὧδε ϑεῶν τις ἐνὶ φρεσὶ ποιήσειεν, Il. 13, 55, möge es in den Sinn geben, eingeben, vgl. Od. 14, 274. – Bes. von Opfern, wie ῥέζω u. ἔρδω, ἱρά, Opfer veranstalten, opfern, Her. 9, 19; τὰ ποιεύμενα τῷ ϑεῷ, 2, 49, wie ϑυσίαν, Xen. An. 5, 3, 9; öfter auch ϑυσίαν ποιεῖσϑαι, 6, 2, 6, u. ähnl. πομπάς, 5, 5, 5; daher πάντα ποιεῖν τοῖς ἀποϑανοῦσιν, d. i. die gebührenden Ehren erweisen, 4, 2, 23; u. von den Spielen, ποιεῖν Πύϑια, Ἴσϑμια, sie veranstalten oder feiern; auch ἀϑύρματα ποιῆσαι, Spiele vornehmen, spielen, Id. 15, 363; – ἐκκλησίαν, eine Volksversammlung veranstalten, = ἐκκλησιάζειν, Thuc. 1, 139; Xen. Hell. 2, 2, 19; ἀριϑμόν, ἐξέτασιν, = ἀριϑμεῖν, eine Zählung, Musterung veranstalten, An. 1, 2, 9. 1, 7, 9 u. öfter; auch κραυγήν, 2, 2, 17, νίκας, 3, 1, 42; πόλεμόν τινι, Krieg gegen Einen anstiften; ϑήραν, eine Jagd halten, Cyr. 1, 4, 14. – Dah. auch c) machen, daß Etwas geschieht, thun lassen, bewirken, mit folgendem accus. c. infin., ϑεοί σε ποίησαν ἱκέσϑαι ἐς οἶκον, die Götter bewirkten, daß du nach Hause kamst, sie ließen dich nach Hause gelangen, Od. 23, 358; ποιῶ λανϑάνειν τινά, Ar. Plut. 1140; oft in Prosa, ποιῶ τοὺς ἀνϑρώπους ἀπορεῖν, Plat. Theaet. 149 a; ἡ σωφροσύνη ποιήσει αὐτὸν γιγνώσκειν, Charm. 170 d; ποιῶ εὖ ἀσκεῖσϑαι ἕκαστα, ich lasse Alles gut üben, Xen. Cyr. 1, 6, 18; ποιῶ τινα μάλα αἰσχύνεσϑαι, 4, 5, 48, mache, daß er sich sehr schämt; εἰ βούλοιο ξένον ποιῆσαι ὑποδέχεσϑαι ἑαυτόν, Mem. 2, 3, 13; u. Sp., ἡ Αϑηνᾶ ἔμψυχα ποιεῖ εἶναι τὰ πλάσματα, Luc. Prom. 3. – Eben so mit ὡς, ὅπως, ποιῶ, ὅκως ἔσται ἡ Ἰωνίη ἐλευϑέρη, Her. 5, 109, vgl. 1, 209; πᾶν ποιοῠσιν, ὅπως τοιοῦτος ἔσται, Plat. Phaedr. 252 c; Rep. VI, 488 c; ἐποίο υν, ὡς ἂν ἀσφαλέστατα εἰδείην, Xen. Cyr. 6, 3, 18. – Daran reiht sich – d) Einen wozu machen, τινὰ ἄφρονα, Od. 23, 12; δῶρα ὄλβια ποιεῖν, Gaben gesegnet machen, sie segnen, 13, 42; u. mit subst., ποιεῖν τινα βασιλῆα, ταμίην ἀνέμων, γέροντα, Einen zum König, zum Verwalter der Winde, zum Greise machen, 1, 387. 10, 21. 16, 456; ϑνητῷ ϑεὰν ἄκοιτιν ποιῆσαι, einem Sterblichen eine Göttinn zur Gattinn machen, geben, Il. 24, 537; λαοὺς λίϑους ποίησε, 24, 611, wie μύρμηκας ἄνδρας ποίησε, Hes. frg. 37, 5; τὴν πόλιν ἀσϑενεστέραν, Soph. O. C. 1037; ἐπείπερ ἡμᾶς Ζεὺς ἐποίησεν ϑεούς, Eur. Hel. 1675; u. pass., τῶν τὰ κέρεα τοῖσι Φοίνιξι οἱ πήχεες ποιεῠνται, sie werden zu Citherarmen gemacht, Her. 4, 192; ἐάν τινα μοχϑηρὸν ποιήσω τῶν ξυνόντων, Plat. Apol. 25 e, der auch vrbdt ἐκ πενήτων πλουσίους, Ep. II, 332 a, wie ἐξ ἀχρήστων χρησίμους, Rep. III, 411 b; σχολαίαν τὴν πορείαν, Xen. An. 4, 1, 13; τοὺς πολεμίους ϑρασυτέρους, 5, 4, 18. Aber – e) τινά τι, Einem Etwas anthun, κακά, ἀγαϑὰ ποιεῖν τινα, Einem Böses, Gutes zufügen, erweisen, ἐγὼ ταῠτα τοῦτον ἐποίησα σὺν δίκῃ u. ä., Her. 1, 115. 3, 75. 7, 156; οὐκ οἶδ' ὅτι χρῆμά με ποιεῖς, Ar. Vesp. 697; πάντα ταῠτα τοὺς τελουμένους, Nubb. 259; πολλὰ καἰ ἀγαϑὰ τὴν πόλιν, Plat. Gorg. 519 b; φίλους πλεῖστα ἀγαϑά, Xen. Cyr. 5, 3, 9; τὴν πόλιν ἀγαϑόν τι, Isocr. 4, 79; μηδέν ἐστιν, ὃ μὴ πεποίηκάς με, Luc. D. D. 2, 1; auch mit adv., κακῶς ποιεῖν τινα, Plat. Crit. 50 a, αὐτοὺς ἑαυτοὺς εὖ ποιεῖν, Phaed. 62 a; von Sachen, ἀργύριον τωὐτὸ τοῠτο ἐποίεε, dasselbe that er, nahm er mit dem Silber vor, Her. 4, 166; Plat. sagt auch οὐκ ἐμὲ μόνον ταῠτα πεποίηκεν, er hat mir nicht allein das angethan, mich so gestimmt, Conv. 222 b. Selten ist ποιεῖν τινί τι, für od. gegen Einen Etwas thun; Her. vrbdt so das med., φίλα ποιεῖσϑαί τινι, 5, 37. – f) Nachhomerisch von der künstlerischen Thätigkeit des Dichters, dichten, ἔπη, μέλη, τραγῳδίας, ϑεογονίην, Her. 2, 53. 116. 3, 38. 4, 16, wie Plat. Conv. 223 d u. öfter; Ar. oft, Φαίδραν, Σατύρους, Thesm. 153. 157. 193; ἐν ἔπεσιν, Plat. Rep. II, 379 a; ὕμνον πεποιημένον ἔπαινον εἰς τοὺς ἱερέας, Legg. XII, 947 b; περὶ ϑεοῦ λέγειν καὶ ποιεῖν, Rep. II, 383 a; εἰς ϑεόν, Phaed. 61 b; denselben Gegensatz macht Isocr. 4, 186 zwischen Dichtern und Rednern; auch c. partic., βασιλέας πεπ οίηκε τοὺς ἐν Ἅιδου τιμωρουμένους, Plat. Gorg. 525 d, er hat in seinen Gedichten Könige, die im Hades bestraft werden, aufgeführt; Ὅμηρος ἐποίησε τὸν Ἀχιλλέα λέγοντα, Homer stellte den Achilles dar als Einen, der da sagte, d. i. er ließ ihn sagen; überh. dichterisch darstellen, Σωκράτης ἐποίησε μῦϑον Αἰσώπειον, er brachte eine äsopische Fabel in poetische Form, in Verse, vgl. μῦϑον ποιῆσαι, Lycurg. Leocr. 100, einen Mythos poetisch bearbeiten, behandeln; – erdichten, καινοὺς ϑεούς, Plat. Euthyphr. 3 b; so wird τὸ πεποιημένον dem πεφυκός, das künstlich Gemachte, Erdichtete dem von Natur Daseienden entgeggstzt, Rep. X, 601 d u. öfter; τὸ ποιούμενον καὶ γιγνόμενον, Phil. 26 e. – Dah. auch annehmen, einen Fall setzen, ἐν ἑκάστῃ ψυχῇ ποιήσωμεν περιστερεῶνά τινα παντοδαπῶν ὀρνίϑων, Plat. Theaet. 197 d; πεποιήσϑω δή, ib. e; ποιῶ δ' ὑμᾶς ἥκειν, Xen. An. 5, 7, 9; vgl. καὶ δή σφεας ποιέω ἴσους ἐκείνοισι εἶναι Her. 7, 186, u. 184. Uebh. – g) bedeutet es eine fortgesetzte Handlung od. Thätigkeit, ohne Rücksicht auf das Verfertigen, also mehr dem πράσσειν entsprechend, handeln, thätig, wirksamsein. So Hom. κακόν, ἀγαϑόν u. κακά, ἀγαϑὰ ποιεῖν, schlecht, gut handeln, Schlechtes oder Gutes thun, ἄριστα πεποίηται, die trefflichsten Thaten sind gethan; πολλὰ χρηστὰ περὶ τὴν πόλιν, Ar. Equ. 808; Σπαρτιητικὰ ποιέειν, spartanisch handeln, sich wie ein Spartaner benehmen, Her. 5, 40; Aesch. vrbdt τοὺς δ' ἕν τι ποιεῖν, τοὺς δὲ μή τι δρᾷν λέγων, Ch. 546; dem παϑεῖν entgeggstzt, Her. 7, 11, wie Plat. τὰ ποιοῠντα im Ggstz von πάσχοντα, Theaet. 159 a; Dem. vrbdt ὅτι πράξει ταῦτα καὶ ποιήσει, 19, 102. – Bes. ein Gebot ausrichten, seine Pflicht thun, τὸ προςταχϑέν, Soph. Phil. 998; τί δῆτ' ἀφαυρῷ φωτὶ προςτάσσεις ποιεῖν, O. C. 1022; εἰσόμεσϑα ἃ χρὴ ποιεῖν, 1041; ἐβουλεύοντο, ὅ τι χρὴ αὐτοὺς ποιῆσαι, Plat. Conv. 190 c; οὐ μὴν ἁνδάνοντά μοι ποιεῖς, Eur. Alc. 1111; τὰ δέοντα, Xen. Cyr. 5, 1, 29; οὐδέν, Nichts ausrichten, 3, 3, 31; oft οὗτος τί ποιεῖς; was thust, machst du? Aesch. Suppl. 889; Ar. Nub. 723 u. öfter; Plat. εὖ ἐποίησας ἀναμνήσας με, du hast recht daran gethan, daß du mich erinnertest, gut, daß du mich erinnertest, Phaed. 60 c; Theaet. 185 e. Auch von leblosen Dingen, οὕτως αὐτὸ ποιήσει, es wird von selbst wirken, Phaed. 117 b; u. so Sp. vom Wirken der Arzneien, φάρμακον ποιεῖ, die Arznei schlägt an; damit vergleiche man ποιεῖ τοῠτο πρός τι, dies dient, ist geschickt wozu, ἡ εὔνοια τῶν ἀνϑρώπων ἐποίει μᾶλλον ἐς τοὺς Λακεδαιμονίους, Thuc. 2, 8, sie neigte sich mehr zu den Lacedämoniern, hielt es mehr mit ihnen, wie lat. facere cum aliquo; vgl. Arr. An. 2, 2, 5; App. B. C. 1, 82; ἄν σοι ποιῇ, wenn es dir dient, Arr. Epict.; – ποιήσω ταῦτα πεντήκοντα μνᾶς, ich werde dies rechnen zu funfzig Minen, Dem. 27, 37, u. öfter Sp.; λόγος ἀργύριον τῷ λέγοντι ποιήσων, der Geld einbringen soll, Dem. 10, 76; – ποιεῖν τινα εἰς φυλακήν, Einen in die Wache thun, setzen, Thuc. 3, 3 u. Sp.; π οιεῖν εἴσω, hineinthun, bringen, ἔξω, hinausthun, wegschaffen, wegthun, bes. Sp. (s. auch oben a); – ποιεῖν τι, Etwas thun, das man näher zu bezeichnen sich schämt, bes. euphemistisch von Liebeswerken; – πολὺν χρόνον ποιῆσαι, viel Zeit darauf verwenden, oder machen, daß die Zeit lang wird, viel Zeit vergeht, vgl. οὐδ' ἐποίησαν χρόνον οὐδένα Dem. 19, 163; ἐν ταύτῃ πεποίηκα πολὺν χρόνον, Nicarch. 35 (XI, 330); vgl. Jac. A. P. p. 710. – Bei den Attikern dient es auch im zweiten Gliede eines Satzes, um die Wiederholung desselben Verbums zu vermeiden, so daß ποιέω nur den allgemeinen Begriff eines transitiven Verbums ausdrückt u. seine nähere Bestimmung aus dem vorigen Satzgliede empfängt, vgl. Thuc. 5, 70 u. Her. 5, 97. – 2; Med. eigtl. für sich machen, in den oben angeführten Bdign des Aktivs; οἰκία ποιήσασϑαι, sich Häuser machen, bauen, Il. 12, 168; πέπλον, ὅν ῥ' αὐτὴ ποιήσατο καὶ κάμε χερσίν, 5, 735, vgl. 8, 2. 386. 16, 171. 18, 371 Od. 5, 251. 259. 21, 71, u. sonst; eben so καλιὰς ποιεῖσϑαι, sich Nester bauen, Hes. O. 505, πάντ' ἄρμενα ποιήσασϑαι, 409, δεῖπνον ποιεῖσϑαι, sich das Mahl bereiten, 211, dah. τὸν βίον, sich herbeischaffen, Thuc. 1, 5, wie ἀπὸ γεωργίας τὸν βίον ποιεῖσϑαι, davon leben, Xen. Oec. 6, 11; ϑυμὸν ποιήσασϑαι, sich Muth machen, d. i. Muth fassen, Francke Callin. p. 184; κλέος ποιεῖται αὐτῇ, sie erwirbt, bereitet sich selbst Ruhm, Od. 2, 126, wie δόξαν Pol. 32, 11, 8, u. oft; ἐπί τινι, 35, 4, 8; συνϑήκας σφίσι αὐτοῖσι ποιέεσϑαι, Her. 6, 42, ληΐην, 1, 161; Σαμίους ἐς τὸ συμμαχικόν, in ihr Bündniß, 9, 106; ἴσως ἄν σε ποιησαίμην μαϑητήν, vielleicht möchte ich dich zu meinem Schüler machen, Plat. Crat. 428 b; φίλον, sich zum Freunde machen, Xen. An. 5, 5, 22; ἡμᾶς φίλους πεποίησαι, Cyr. 5, 3, 10; vgl. Hes. O. 709. 715; γαμβρόν, Th. 818; ποιεῖσϑαί τινα ἄκοιτιν, ἀκοίτην, sich ein Weib zur Gattinn, einen Mann zum Gatten machen, nehmen, wählen, Il. 3, 409. 9, 397 Od. 5, 120. 7, 66; Hes. Th. 921. 946. 999; ποιεῖσϑαί τινα υἱόν, sich Einen zum Sohne machen, d. i. ihn an Sohnes Statt annehmen, adoptiren, Il. 9, 495; eben so ϑυγατέρα ποιήσασϑαί μιν, Her. 4, 180; auch ϑετὸν υἱὸν ποιεῖσϑαι, 6, 57; sehr gew. bei den Attikern, Plat. Legg. XI, 923 c ff.; παῖδα, Xen. Cyr. 4, 6, 2; τὸν ἐμὲ ποιησάμενον, Is. 7, 5 u. öfter; u. pass., εἴ τις καὶ ἄλλος ἐποιήϑη ὑπό τινος, wenn auch ein anderer von Einem adoptirt ist, 2, 1; selten vom Zeugen leiblicher Kinder, wie Xen. Cyr. 5, 3, 19; Luc. sacrif. 5; Sp. so auch im act., bes. Plut.; – τὸν ϑεὸν ποιο ύμε-νος ἀρωγόν, Soph. O. C. 1287. – So auch ὑπ' ἑωυτῷ ποιεῖσϑαι, unter sich bringen, sich unterwerfen, Her. 1, 201. 5, 103. 7, 157; ὑφ' ἑαυτοὺς ποιεῖσϑαι, Plat. Rep. I, 348 d, u. oft bei Folgdn; – ἑωυτοῠ ποιεῖσϑαί τι, Etwas zu dem Seinigen machen, sich Etwas aneignen, Her. 1, 109. – Wo für halten, annehmen, schätzen, συμφορὰν ποιεῖσϑαί τι, eigtl. sich Etwas (in seiner Vorstellung) zur göttlichen Schickung machen, es für eine Schickung nehmen, Her. 6, 61. 80. Vgl. τοὐμὸν ἐν σμικρῷ μέρει ποιούμενος, gering achtend, Soph. Phil. 496; καὶ μὴ ϑεοὺς τιμῶντες εἶτα τοὺς ϑεοὺς μοῖραν ποιεῖσϑαι μηδαμῶς, O. C. 279; μέγα ποιεύμενος ταῦτα, Her. 3, 42 u. oft, sich nach eigener Beurtheilung Etwas groß machen, d. i. es hochachten, schätzen, vgl. 8, 3. 9, 111; auch μεγάλα ποιεῖσϑαί τι, 1, 119; Xen. Cyr. 5, 3, 19; οὐκέτι ἀνάσχετον ἐποιοῠντο, Her. 1, 118, wie Sp., z. B. Plut. Sert. 5; οὐκ ὅσιον ποιεύμενοι, Her. 2, 86; δεινὸν ποιεῖσϑαί τι, Etwas für schrecklich halten, Thuc. 6, 60; auch act., 5, 42, wie Her. 2, 121, 5. 7, 1, d. i. es sehr übel aufnehmen, wie aegre terre; ἕρμαιον τοῠτο ποιούμενος, Etwas als einen guten Fund ansehen, Plat. Gorg. 489 c u. Sp., s. Bast ep. cr. p. 120; auch εὕρημά τι ποιεῖσϑαι, Xen. An. 2, 3, 18; Philostr. – Häufig auch so mit Präpositionen, bes. περὶ πολλοῠ, πλείονος, πλείστου ποιεῖσϑαι, hoch, höher, am höchsten halten, schätzen, Her. 1, 73. 6, 104. 7, 181. 8, 40 u. überall bei den Attikern; περὶ παντός, ὀλίγου, περὶ ἐλαχίστου, Is. 1, 21 u. dgl.; auch mit andern Präpositionen, δι' οὐδενὸς ποιεῖσϑαι, Etwas für Nichts achten, οὐκ ἐν ἐλαφρῷ ἐποιεύμην, Her. 1, 118, ich achtete es nicht für leicht, wie auch ἐν μεγάλῳ, ἐν ὀλίγῳ, ἐν ὁμοίῳ, Etwas für groß, gering, gleich achten, z. B. 7, 138 (vgl. τοὐμὸν ἐν σμικρῷ μέρει ποιούμενος Soph. Phil. 496); παρὰ φαῦλον ποιεῖσϑαι, Etwas für schlecht halten; ἐν ἀδείῃ ποιεῖσϑαί τι, Etwas in Sicherheit glauben, 9, 42; ἐν νόμῳ ποιεῖσϑαί τι, Etwas in der Art oder zur Sitte haben, 1, 131; ἐν αἰσχύνῃ ποιεῖσϑαί τι, sich Etwas zur Schande anrechnen; auch τὸν κοινὸν πόλεμον ἴδιον κίνδυνον, Isocr. 4, 86; wo überall eine Subjectivität der Schätzung od. Beurtheilung ausgedrückt wird. – Zuweilen hat das med. auch die Bedeutung sich machen lassen, Her. 2, 135 Xen. An. 5, 3, 5 u. sonst. – Am häufigsten ist nach Hom. das med. in Verbindung mit subst. zur Umschreibung eines Verbums. Diese sehr gewöhnlichen Ausdrücke sind bei den entsprechenden subst. angegeben, doch mögen hier einige der gewöhnlichsten zusammengestellt werden: ἄγερσιν ποιεῖσϑαι = ἀγείρειν, Her. 7, 5; ἅμιλλαν π. = ἁμιλλᾶσϑαι, Isocr. 5, 85; ἀναβολὴν π. = ἀναβάλλειν, Is. 6, 13; Her. u. A.; ἀποδημίαν, Din. 1, 81; ἀπόκρισιν π. = ἀποκρίνεσϑαι, Plat. Legg. X, 897 e; ἀπολογίαν, Lyc. 63; ἀπόφασιν, Din. 2, 1; ἀπ οχώρησιν, Lycurg. 96; ἀρὰς ποιεῖσϑαι = ἀρᾶσϑαι, Isocr. 4, 157; ἀρχήν, 15; βλασφημίας εἴς τινα, Aesch. 1, 167; βοηϑείας τινὶ π. = βοηϑεῖν, Isocr. 4, 125; βουλὴν π. = βουλεύεσϑαι, Her. 6, 101. 8, 40, wie συμβουλήν, Plat. Prot. 313 b; διαϑήκας, Is. 1, 10; διαλλαγὰς π., Eur. Phoen. 519, wie σύμβασιν, Suppl. 739; οὐ δόσιν ἀλλ' ἐμπορίαν π., Isocr. 2, 1; διατριβάς 3, 1; vgl. σκῆψιν, πρόσχημα, σπ ουδὴν π., Her. 5, 30. 7, 157. 8, 21; εἰςαγγελίαν, Lycurg. 30; ἐξέτασιν, 28 u. sonst oft; ἐπίδειξιν, 102; ἐνέδραν, Thuc. 3, 90; ἔπαινον, Aesch. 1, 169; ἐπιμέλειαν, Plat. Rep. VIII, 556 c, oft; ἐπιγαμίας, Xen. Cyr. 1, 5, 3; ϑαῦμα π. = ϑαυμάζειν, Her. 1, 68; ϑήραν π. = ϑηρᾷν, Xen. An. 5, 3, 10; ἱκετείας τινὶ π. = ἱκετεύειν, Isocr. 4, 54; καταφυγὰς π., Eur. Or. 566; κατηγόρημα π. = κατηγορεῖν, Dem. 24, 19, wie κατηγορίαν, Lycurg. 11; καταφυγάς, Eur. Or. 566; κινδύνους π., Isocr. 3, 24; πρός τινα, 4, 173; κοῖτον π. = κεῖσϑαι, Her. 7, 17, κρίσεις, Isocr. 4, 40 Lycurg. 12, λήϑην π. = λανϑάνεσϑαι, Her. 1, 127, λόγους π. = λέγειν, Isocr. 4, 12, Plut. u. A.; μάχας π. = μάχεσϑαι, Soph. El. 294; μνείαν περί τινος, Aesch. 1, 160, wie μνήμην π., = μιμνήσκειν, Pol. 1, 20, 8 u. A.; νομήν, Luc. Prom. 2; ὁδόν, ὁδοιπορίην π. = ὁδοιπορεῖν, Her. 2, 29. 7, 110. 112. 121; ὁμολογίας, Pol. 3, 29; ὀργὴν π. = ὀργίζεσϑαι, Her. 3, 25. 7, 105, Thuc. 4, 124, wie Eur. Med. 909 u. A.; περιήγησιν, Luc. Char. 27; παραλογισμούς, Lycur, 31, πλόον π. = πλεῖν, Her. 6, 95; πρόνοιαν π., Isocr. 4, 2, τινός, ib. 136, wie Luc. Nigr. 26 u. A.; πλεονεξίας π. = πλεονεκτεῖν, Isocr. 4, 17; πορείαν π. = πορεύεσϑαι, Xen. Cyr. 5, 2, 31, Pol. 1, 7, 20; στρατηΐην π. = στρατεύεσϑαι, Her. 1, 171; στρατείας, Isocr. 4, 34. 117; συμμαχίαν, 4, 128; τιμωρίαν, ib. 182; ὑποσχέσεις, ib. 14; ὠφελίας ἔκ τινος, ib. 173. – Anders δι' ἀγγέλου, διὰ χρηστηρίων π., = ἀγγέλλειν, χρηστηριάζεσϑαι, Her. 6, 4. 8, 134. S. auch ἐκποδών.
Dor. ist ποιέν = ποιεῖν, Sp., bes. alexandrinisch, ἐποιοῠσαν = ἐποίησαν, z. B. LXX.
Bei den attischen Dichtern, bes. den Komikern ist die erste Sylbe häufig kurz gebraucht, was auch spätere Epiker zuweilen nachahmten. hieraus folgerten echon alte Gramm, wie E. M. p. 679, 24, eine eigenthümlich attische Form ποῶ, der nur ι wieder eingeschoben sei, wo der Vers eine lange Sylbe erforderte, u. dem sind Neuere gefolgt, vgl. Koen Greg. Cor. p. 75 Schweigh. Ath. XI p. 472 a. XIV, 649 b Dind. comm. Aristoph. T. VI p. 602 Buttm. Ausf. gr. Gramm. II p. 384; man führt dafür das lat. poesis, pŏeta an; gegen diese Schreibung erklärt sich aber schon Schol. Ar. Plut. 14, und da sich die ähnliche Verkürzung auch in οἷος, τοῖος, γεραιός u. ä. findet, ohne daß man das ι wegläßt, so wird auch ποιῶ beizubehalten, und die Verkürzung der ersten Sylbe, die in der Sprache des gemeinen Lebens gewöhnlich gewesen zu sein scheint, nur im Lesen bemerklich zu machen sein.
-
10 καθιστημι
ион. κᾰτίστημι (для перех. - impf. καταστήσω, aor. κατέστησα; для неперех. - aor. 2 κατέστην, pf. καθέστηκα, ppf. καθειστήκειν, fut. 3 καθεστήξω; med.: для перех. - praes. καθίσταμαι, fut. καταστήσομαι, aor. καταστεσάμην; для неперех. - только praes. и fut.)1) ставить, подавать ( на стол)(κρητῆροι Hom.)
2) ставить, устанавливать ( для старта)(δίφρους Soph.)
κατεστήσαντο βοεῦσι (sc. λαῖφος) HH. — (мореплаватели) поставили парус с помощью ремней3) останавливать(νῆα Hom.)
τὸ ἠρεμίζεσθαι καὴ καθίστασθαι Arst. — успокоение и остановка4) помещать, приводить, привозить, доставлять, тж. направлять(τινὰ Πύλονδε, τινὰ ἐς Νάξον Hom.; τινά τινι ἐς ἔλεγχον Her.; τοὺς Ἕλληνας εἰς Ἰωνίαν πάλιν κ. Xen.; τὰ ὅμηρα εἰς Ῥώμην Polyb.; τὸν στρατὸν εἰς Ἀρμενίαν Plut.)
ποῖ δεῖ κ. πόδα ; Eur. — куда направить (свои) стопы?;κ. τινὰ εἰς ἀγῶνας Plut. — привлекать кого-л. к судебной ответственности;κ. ἑαυτὸν ἐς κρίσιν Thuc. — предстать самому (добровольно) перед судом;ἐς φῶς τὸν βίον τινὸς κ. Eur. — вернуть на (дневной) свет, т.е. воскресить кого-л.;ἡμῖν οὐκ ἂν ἀντὴ πόνων χάρις καθίσταιτο Thuc. — нам (лакедемонянам) эти труды не доставили бы никакой благодарности5) ставить, расставлять, выставлять(προφύλακας Xen.)
κ. τέν φάλαγγα Xen. — выстраивать войско6) выставлять, предлагать, давать7) тж. med. назначать(τινὰ ὕπαρχον и τινὰ ὕπαρχον εἶναι Her.; ἐγγυητάς τινι Arph., Plat.; ἄλλον ἄρχοντα Xen.; τινὰ εἰς ἀρχήν Lys. или ἐπὴ ἀρχήν Isocr.; νομοθέτας Arph.; τινὰ ἱερέα Arst.; τινὰ ἐπὴ τῆς θεραπείας αὐτοῦ NT.; εἰς τέν ἐσνάτην χώραν κατασταθεὴς ὑπό τινος Plut.)
καθίστασθαι τοὺς ἄρχοντας Xen. — назначить себе, т.е. избрать начальников8) устанавливать, учреждать, вводить(νόμους Eur., Arst.; τελετάς Eur.; ἀγῶνας Isocr.; τέν Ἱππίου τυραννίδα Arph.; ὀλιγαρχίαν, πολιτείαν Plat., Arst.)
9) предпринимать(κρυφαῖον ἔκπλουν Aesch.)
10) относить, причислять(τινὰς εἰς τοὺς ἀρχικούς Xen.)
11) ставить (в какое-л. положение), приводить (в какое-л. состояние)κ. τινὰ ἐς ἀπορίαν Plat. — приводить кого-л. в смущение;
κ. τινὰ ἐς φόβον Thuc. — приводить кого-л. в ужас;εἰς διαβολὰς καὴ κινδύνους καταστῆσαί τινα Lys. — возвести на кого-л. грозное обвинение;ἐντιμότερόν τινα κ. Xen. — осыпать кого-л. почестями;κλαίοντά τινα κ. Eur. — заставлять кого-л. плакать;τινὰ φεύγειν κ. Thuc. — обращать кого-л. в бегство;φανερόν τι κ. Thuc. — наглядно показывать что-л.;ἐς τὸ φανερόν τινα κ. Xen. — высоко вознести кого-л.;κ. τινὰ εἰς ἐρημίαν φίλων Plat. — лишать кого-л. общества друзей;ψευδῆ ἑαυτὸν κ. πόλει Soph. — показать себя лжецом перед городом;τέν ναυμαχίαν πεζομαχίαν καθίστασθαι Thuc. — превратить (свое) морское сражение в сухопутное;τέν ζόην καταστήσασθαι ἀπό τινος Her. — снискивать себе пропитание чем-л.;καταστῆσαι τὸν ἀκροατέν εἰς τὰ πάθη Arst. — разжечь страсти в слушателе;ἐλεεινὸν κ. ἑαυτόν Arst. — возбудить сострадание к себе;εἰς βίον ἄτυφον κ. ἑαυτόν Plut. — зажить непритязательной жизнью;ἀπωτάτω κ. τινος Plut. — увести далеко от чего-л.12) повергать, ввергать(τέν πόλιν ἐν πολέμῳ Plat.; εἰς συμφοράς Isocr.; τινὰ εἰς κινδύνους Anth.)
13) приходить, прибывать, поселяться(ἐς Αἴγιναν Her.; ἐς Ῥήγιον Thuc.)
ὅποι καθέσταμεν ; Soph. — куда мы прибыли?14) быть выставляемым15) быть назначаемым16) тж. med. становиться(ἐχθρός τινος καθίσταμαι NT.; ἀντὴ φίλου πολέμιον κ. Her.)
φύλαξ δέ μου πιστέ κατέστης Soph. — ты стала верным моим стражем17) тж. med. приходить (в какое-л. состояние), вступать(ἐς πόλεμόν τινι Eur., Arst., Plut.; εἰς μάχην Her., Plut.; εἰς διαφορὰν πρός τινα Plut.)
κ. ἐς τέν βασιλείαν Xen. — вступать на престол;κ. ἐς φόβον Her. — приходить в ужас;κ. ἐς λύπην Thuc. — впадать в уныние, опечаливаться;τίνι τρόπῳ καθέστατε ; Soph. — в каком вы положении?, что с вами?;ἐν οἵῳ τρόπῳ κατέστη ; Thuc. — как (это) возникло?;ἄπαρνος καθίστασθαί τινος Soph. — отрицать что-л.18) успокаиваться, униматься(ὅ θόρυβος κατέστη Her.; ἥ στάσις κατέστη Arst.)
ὅταν ἥ λίμνη καταστῇ Arph. — когда озеро спокойно;ἕως τὰ πράγματα κατασταίη Lys. — пока дела не уладятся;νόσημα κατέστη αὐτόματον Arst. — болезнь сама собой прекратилась;ὅταν νοσῶν τις καταστῇ Arst. — когда какой-л. больной выздоровеет;πνεῦμα καθεστηκός Arph. — спокойный ветер;θάλασσα καθεστηκυῖα Polyb. — спокойное море;καθεστῶτι προσώπῳ Plut. — со спокойным выражением лица;καθεστηκυῖα ἡλικία Plat. — спокойный (зрелый) возраст;καθεστηκυῖα τιμή Dem. — установившаяся цена;ἔξω τοῦ καθεστηκότος εἶναι Luc. — быть вне себя19) (как pf.-praes.) бытьὁ κατεστεὼς κόσμος Her. — установленный, т.е. существующий (государственный) строй;
τὰ καθεστῶτα Arst. — сложившиеся обстоятельства;τὸ γίγνεσθαι καὴ ἀπόλλυσθαι ταὐτὸν καθέστηκε τῷ ἀλλοιοῦσθαι Arst. — возникновение и исчезновение есть то же самое, что изменение -
11 τιθημι
(impf. ἐτίθην, aor. 1 sing. ind. ἔθηκα, aor. 2 pl. ἔθεμεν, fut. θήσω, pf. τέθεικα, ppf. ἐτεθείκειν; praes. conjct. τιθῶ, aor. 2 conjct. θῶ; praes. opt. τιθείην, aor. 2 opt. θείην; praes. imper. τίθει, aor. 2 imper. θές; praes. inf. τιθέναι, aor. 2 inf. θεῖναι; part. praes. τιθείς, part. aor. 2 θείς; med.: praes. τίθεμαι, impf. ἐτιθέμην, aor. 2 ἐθέμην; praes. conjct. τιθῶμαι, praes. aor. 2 θῶμαι; praes. impf. opt. τιθείμην, aor. 2 opt. θείμην; praes. imper. τίθεσο, imper. aor. 2 θοῦ; praes. inf. τίθεσθαι, aor. 2 inf. θέσθαι; part. praes. τιθέμενος, part. aor. 2 θέμενος; med.-pass.: pf. τέθειμαι, ppf. ἐτεθείμην; pass.: fut. τεθήσομαι, aor. 1 ἐτέθην, adj. verb. θετός) тж. med.1) ставить, кластьκλισίην τιθήμεναί τινι Hom. — поставить кресло для кого-л.;
ἄλλοσε τ. Hom. — ставить на другое место, передвигать;τετράποδος βάσιν θηρὸς τίθεσθαι Eur. — передвигаться как четвероногое животное (на четвереньках);τὰ μὲν ἄνω κάτω τ., τὰ δὲ κάτω ἄνω Her. — ставить верхнее вниз, а нижнее вверх, т.е. переворачивать (все) вверх дном;ἀπάτερθέν τινος τ. Hom. — выносить из чего-л.;θέσθαι τι ἐπὴ τὰ γόνατα Xen. — положить что-л. себе на колени;2) складывать(ἱστία ἐν νηΐ, ἔναρα ἐς δίφρον Hom.)
ἐς τὸ κοινὸν τ. τι Xen. — складывать что-л. вместе (в общую массу);ἐπὴ κρᾶτα τίθεσθαι χέρα Eur. — хвататься руками за голову;θέσθαι τὰ ὅπλα Diod. — сложить оружие3) переносить, перемещать(τινὰ ἑν Λυκίης δήμῳ Hom.; τινὰ εἰς ἐρημίαν Plat.)
4) вкладывать, (от)давать(τι χερσί τινι или ἐν χερσί τινος Hom.)
εἰς χεῖρά τινος δεξιὰν τ. Soph. — подавать кому-л. правую руку5) ставить, воздвигать, водружать(στήλας ἐν γαίῃ Hom.)
οἰκίας τίθεσθαι Hom. — строить себе дома, селиться6) вкладыватьἐς ταφὰς и ἐν τάφῳ τ. Soph. — хоронить;
ψήφους ἐς τεῦχος τ. Aesch. — опускать голоса в урну;ψῆφον ἐπί τινι θέσθαι Eur. — подать голос за что-л.;σὺν τῷ νόμῳ τέν ψῆφον τίθεσθαι Xen. — подавать свой голос в соответствии с законом7) хоронить, предавать погребению(τὰ ὀστᾶ Hom., Thuc.)
οἱ τιθέμενοι Plat. — погребаемые, т.е. почившие;τάφον θέσθαι τινός Soph. — озаботиться погребением кого-л.8) подавать голос, голосоватьτίθεσθαί τινι Dem. и μετά τινος Aesch. — голосовать за кого-л.;
ταύτῃ (v. l. ταύτην) γνώμην τίθεσθαι Soph., Arph.; — присоединяться к тому же мнению;οὔ σοι βουλοίμην ἂν ἐναντία τίθεσθαι Plat. — я не собираюсь возражать тебе9) возлагать, надевать(κυνέην ἐπὴ κρατί Hom.; στέφανον ἀμφὴ βοστρύχοις Eur.)
τιθήμενος ἔντεα Hom. — одетый в доспехи;τίθεσθαι τὰ ὅπλα παρά τινα и μετά τινος Thuc. — переходить с оружием на чью-л. сторону;θέσθαι τὰ ὅπλα πρός τινος Plat. и ὑπέρ τινος Dem. — взяться за оружие в защиту кого-л., т.е. стать на чью-л. сторону;ὅπλα ἱππικὰ τίθεσθαι Plat. — служить в коннице;οἱ τέν ἀσπίδα τιθέμενοι Plat. — щитоносцы, т.е. гоплиты10) устанавливать, отмечать, обозначать(τέρματα Hom.)
11) назначать, предлагать(ἆθλα Thuc., Plat.)
ἐς μέσσον τ. τί τινι Hom. — предлагать что-л. кому-л. (в возмещение);— назначать в награду (δέπας Hom.):τὰ τιθέμενα Dem. — назначенные награды12) прилагать, проявлятьσπουδέν θέσθαι Soph. — проявить усердие;
πόνον πλέον τίθου Aesch. — приложи побольше усилий;πρόνοιαν θέσθαι Soph. — проявить благоразумие13) приносить (в дар), посвящать(ἀσπίδας θεοῖς Eur.)
14) сажать(τὰ φυτά Xen.)
15) убирать или укрывать, прятать(χρήματα μυχῷ ἄντρου Hom.)
τὰ τῶν φίλων ἀσφαλῶς τ. Xen. — хранить имущество друзей в безопасном месте16) выставлять, представлять17) сдавать на хранение, вкладывать(ἀργύριον Plat.)
18) вносить, платить, уплачивать(τὰς εἰσφορας Dem.)
θεῖναι ἐνέχυρον Dem. — внести (в) залог;πρόπαντος ἐγγύην θέσθαι χρόνου Aesch. — дать ручательство на вечные времена19) вносить в залог(τι Arph.)
τὰ τεθέντα Dem. — залог20) оказывать(χάριν τινί Her., Aesch.)
χάριτα τίθεσθαί τινι Her. — заслужить чью-л. благодарность21) полагать, возлагать(τέν ἐλπίδα ἔν τινι τ. Plut.)
22) вносить, заносить, вписывать(ἐν στήλῃ Plat.)
τὰ ἐν γράμμασι τεθέντα Plat. — писаные законы23) превращать, делать, тж. избиратьτινὰ ἄλοχόν τινι θήσειν Hom. — сделать кого-л. чьей-л. женой;θέσθαι τινὰ γυναῖκα Hom. — жениться на ком-л.;θέσθαι τινὰ πόσιν αὑτᾷ Aesch. — выйти за кого-л. замуж;θεῖναί τινα λίθον Hom. — превратить кого-л. в камень;ἀΰπνους τινὰς θεῖναι Hom. — прервать чей-л. сон;υἱὸν θέσθαι τινά Plat. — усыновить кого-л.;θέμενός τινα Plut. — усыновив кого-л.;ἀνάπυστον θεῖναί τί τινι Hom. — открыть кому-л. что-л.;θεῖναί τινα ἐρᾶν τι Eur. — внушить кому-л. стремление к чему-л.;σχολέν τ. Aesch. — откладывать, медлить;τοὺς πιστοὺς τίθεσθαι ἑαυτῷ Xen. — приобретать себе верных друзей;θέσθαι τινὰ μάρτυρα Aesch. — выставить кого-л. свидетелем;γέλωτα θέσθαι τινά Her. — поднять кого-л. на смех24) устраивать, упорядочивать, налаживать(οὕτω νῦν Ζεὺς θείη! Hom.)
τέλος καλῶς θεῖναι Soph. — обеспечить благополучный исход;θέντων θεῶν Plat. — по произволению богов;ἀγορέν θέσθαι Hom. — устроить собрание;θέσθαι γάμον ἑαυτῷ Pind. — вступить в брак;θέσθαι τὸν πόλεμον Thuc. — повести войну (ср. 44);θέσθαι μάχην Hom., Plut.; — дать сражение25) полагать, считать, допускатьτί τι τ. Soph. и τι ἔν τινι τίθεσθαι Soph., Eur., Plut.; — считать что-л. чем-л.;
τ. τι ὡς ἀληθῆ ὄντα Plat. — считать что-л. истинным;εὐτυχίαν ἑαυτοῦ θέσθαι τι Luc. — счесть что-л. счастьем для себя;θῶμεν Plat. — (пред)положим, допустим;πρόσθεν τινὸς τ. τι Eur. — предпочитать что-л. чему-л.;δεύτερον τίθεσθαί τί τινος Diod. — ставить что-л. на второй план после чего-л.26) помещать, относить, причислять, включать(ἐν τοῖς φίλοις τ. τινα Xen.)
τοῦτο ποτέρωσε θετέον ; Xen. — к какой категории это отнести?;ποῦ χρέ τίθεσθαι ταῦτα ; Soph. — что подумать об этом?;τ. τί τινος Plat. — включать что-л. в состав чего-л.27) приписывать, вменятьἐν αἰτίῃσι τ. τινά Her. — считать кого-л. виновником;
τῆς ἀμελείας τινὸς τ. τι Dem. — приписывать что-л. чьей-л. беспечности28) изображать, представлять, чеканить(μέγα σθένος Ὠκεανοῖο Hom.)
29) поднимать, издавать(πολὺν κέλαδον Hom.; κραυγήν Eur.)
30) готовить, приготовлять(δόρπον Hom.)
31) прокладывать, открывать(κέλευθόν τινι Hom.)
32) ниспосылать, давать(σῆμά τινι Hom.)
33) вызывать, возбуждать(ἔριν μετ΄ ἀμφοτέροισιν Hom.; γέλων τινί Eur.)
βουλέν ἐν στήθεσσι θεῖναί τινι Hom. — внушить кому-л. план;φόβον θεῖναί τινι Hom. — внушить кому-л. страх;κότον θέσθαι τινί Hom. — (вос)пылать злобой к кому-л.34) устанавливать, водворять35) med. заключать(εἰρήνην πρός τινα Polyb., Plut.; συμμαχίαν τινί Plut.)
36) причинять(ἄλγεά τινι Hom.; πῆμα ἑαυτῷ Soph.; βλάβην Aesch.)
37) давать, наделять, присваивать(ὄνομά τινι Hom., Plat.; ὄνομα τίθεσθαί τινι Hom., Her., Plat.)
38) прилагать название, давать имяτινὴ λίθον τίθεσθαι Plat. — называть что-л. камнем (ср. 23)
39) воздавать(τιμήν τινι Hom.)
40) объявлять, возвещать, провозглашать(θεῖναι κήρυγμα Soph.)
ὅρκον τίθεσθαι πρός τινα Polyb. — давать клятву кому-л.41) устанавливать, вводить(νόμον Soph., Plat.; νόμοι τοὺς ἄν σφι Σόλων θῆται Her.)
42) назначать, определять(ἡμέραν θέσθαι Dem.)
τιμωρίαι, αἵπερ καὴ πρόσθεν ἐτέθησαν Plat. — (те же) наказания, которые были назначены и прежде43) устраивать, учреждать(ἀγῶνα Xen., Plat.)
44) улаживать, оканчивать(τὸν πόλεμον Thuc. - ср. 24)
νεῖκος εὖ θέσθαι Soph. — окончить ссору;τὸ σφέτερον ἀπρεπὲς εὖ θέσθαι Thuc. — загладить свой позор -
12 εμβαλλω
(fut. ἐμβαλῶ, aor. 2 ἐνέβαλον, pf. ἐμβέβληκα)1) (во что-л) бросать, кидать, сбрасывать(τινὰ πόντῳ, κεραυνὸν νηΐ Hom.; τινὰ ἐς τὸ βάραθρον Arph., Plut.; τινὰ εἰς φρέαρ Plat.; λίθον εἰς τέν κεφαλήν τινι Plut.)
πῦρ ἐμβαλεῖν Thuc. — поджечь;ἐ. ψῆφον Xen., Dem.; — опускать вотивный камень (в урну);ἐμβαλεῖν ἐαυτὸν εἰς τόπους γλίσχρους Plut. — попасть в бесплодные местности;εἰς τοὺς περιπατοῦντας ἐμβαλεῖν ἑαυτόν Plut. — смешаться с толпой гуляющих2) вкладыватьσκῆπτρόν τινι ἐμβαλεῖν χειρί Hom. — вручить кому-л. скиптр;
τέν χεῖρα ἐ. τινί Arph. — подавать кому-л. руку;ἔμβαλλε χειρὸς πίστιν. - Ἐμβάλλω μενεῖν Soph. — дай руку в знак клятвы. - Даю слово, что остаюсь3) давать, предлагатьἐμβαλεῖν περί τινος βουλέν εἰς τὸ στράτευμα Xen. — вынести что-л. на обсуждение войска;
ἐ. τοῖς ἵπποις τὸν χιλόν Xen. — задать лошадям корм:ἐμβάλλεσθαι τῶν λαγῴων ирон. Arph. — объедаться заячьим мясом4) med. (тж. ἐ. εἰς τὸν ἐχῖνον Dem.) предоставлять, давать(μαρτυρίαν, ὅρκον Dem.)
5) обрушивать(οἰκίας τισί Arph.)
6) посылагь, насылать(λυσσώδη νόσον Soph.; νόστον πικρόν τινι Eur.)
7) вставлять(τὸ ὂ μικρὸν μεταξὺ τοῦ χῖ καὴ τοῦ νῦ Plat., συλλαβέ ἐμβεβλημένη Arst.; ἀρότρῳ χαλκέν ὕνιν Plut.)
ἐ. λόγον περί τινος Xen., Plat., Plut.; — заводить разговор о чем-л.;τῶν πολέμων μέσην ἐμβαλεῖν τέν εἰρήνην Plut. — устроить мирную передышку между (двумя) войнами8) ставить, устанавливать(πύλην Plut.)
9) проводить, прокапывать10) проводить, чертитьαἱ εὐθεῖαι ἐμβληθεῖσαι πρὸς ὀρθάς τινι Arst. — прямые, проведенные параллельно к чему-л.
11) (тж. ἐ. κώπησι Hom. и κώπαισι Pind.) налегать на весла, усиленно грести Arph., Xen.12) вводить, включать (в состав), причислять(τινὰ εἰς τὸν ἀριθμόν τινων Plut.)
ἐμβαλεῖν ἑαυτὸν εἰς τέν ἑταιρείαν Plut. — войти в содружество13) ввергать, сажать(τινὰ εἰς τὸ δεσμωτήριον Dem.)
14) вдвигать, всовывать, задвигать(μόχλον Xen.)
15) загонять(τὸν λαγῶ εἰς τὰς ἄρκυς Xen.)
16) отбрасывать, оттеснять(τοὺς βαρβάρους εἰς τὰς ναῦς Plut.)
17) сажать, грузить(τινὰς εἰς πλοῖα Polyb.; ἀνθρώπους τε καὴ φόρτον, sc. εἰς τέν ὁλκάδα Plut.)
ἐμβαλέσθαι τινά Luc. — посадить кого-л. на свой корабль18) набрасывать, накладывать, надевать(χαλινὸν ἵππω Xen.; βρόχον τραχήλῳ Theocr.)
19) наносить(πολλὰ ἕλκεα Pind.; πληγάς τινι Xen.; πληγέν μίαν εἴς τι Plut.)
ἐ. (sc. πληγὰς) ὡς ἰσχυρότατα Xen. — стегать изо всех сил20) делать прививку, прививать(φυτὰ ἐμβεβλημένα Dem.)
21) повергать(τινὰ εἰς ἀτυχίαν Aeschin.)
ἐ. τινὰ εἰς ἀπορίαν Plat. — ставить кого-л. в затруднительное положение;ἐμβαλεῖν τινὰ εἰς ὑποψίαν Plut. — внушить кому-л. подозрение;ἐμβαλεῖν εἰς τὸν πόλεμον τέν Ἑλλάδα Plut. — вовлечь Грецию в войну;ἐμβαλεῖν τινα ἐς γραφάς Arph. — втянуть кого-л. в судебные процессы;εἰς ἔχθραν ἐμβαλεῖν τινα Dem. — навлечь на кого-л. ненависть;εἰς γέλωτα ἐμβαλεῖν τι Dem. — осмеять что-л.22) набрасывать (на ложе), стлать(ῥήγεα πορφύρεα Hom.)
23) распространять(λόγον εἰς τοὺς πολλούς, ὡς … Plut.)
24) внушать(τι ἐνὴ φρεσίν Hom.; φόβον τινί Her.; θάρσος τινί Polyb.; τῷ στρατεύματι ζῆλον καὴ φιλονεικίαν πρὸς τοὺς πολεμίους Plut.)
θεοῦ τινος εἰς νοῦν ἐμβαλόντος Plut. — по наитию свыше;εἰς τὸν νοῦν ἐμβαλέσθαι τι Dem. — забрать себе в голову, придумать что-л.;ἐμβάλλεσθαι θυμῷ τι Hom. — замышлять что-л.25) устремляться, впадать(ὅ Μαρσύας ποταμὸς ἐμβάλλει εἰς τὸν Μαίανδρον Xen.; τὸ πλῆθος τοῦ ὕδατος ἐμβάλλοντος Arst.)
26) врываться, вторгаться(εἰς χώραν Xen.; εἰς τέν ἀγοράν Aeschin.; εἰς Ἰταλίαν Plut.)
27) набрасываться, нападать(ταῖς ναυσί Thuc.; εἰς τοὺς προφύλακας Plut.; med. ἢν ἐμβαλόμενοι ἴωμεν ἐπὴ τοὺς πολεμίους Xen.)
ἐν τῷ ἀεὴ ἀπαντῶντι ἐ. Plat. — набрасываться на каждого встречного;ξυνετύγχανε τὰ μὲν ἄλλοις ἐμβεβληκέναι, τὰ δ΄ αὐτοὺς ἐμβεβλῆσθαι Thuc. — приходилось то совершать нападения на других, то самим подвергаться нападениям28) ( о воде) набегать -
13 καθ-ίστημι
καθ-ίστημι (s. ἵστημι, perf. κατεστέαται Her. 1, 196), 1) trans., praes. u. impf., fut. u. aor. I, bei Sp., wie D. Hal. de vi Dem. 54 auch perf. καϑέστακα, niedersetzen, – a) hinstellen, hinbringen; νῆα, das Schiff halten lassen, Od. 12, 185, oder an's Ufer bringen, wie τούς μ' ἐκέλευσα Πύλονδε καταστῆσαι καὶ ἐφέσσαι, 13, 274, mich nach Pylos hinzuschaffen; so κατέστησαν αὐτὸν ἐς Δῖον Thuc. 4, 78; ἔςτε ἐπὶ τὰ Κόλχων ὅρια κατέστησαν τοὺς Ἕλληνας, bis sie die Griechen auf die Gränze hingebracht, Xen. An. 4, 8, 8, wie πάλιν εἰς Ἰωνίαν, zurückbringen nach, 1, 4, 13; τινὰ εἰς τοὺς ἀρχικούς, darunter rechnen, Mem. 2, 1, 9; τὰ ὅμηρα εἰς Ῥώμην Pol. 22, 15, 11; τὸν ἄνϑρωπον πρὸς τὴν οἰκίαν Plut. Pericl. 5; – δίφρους, hinstellen, hinsetzen, Soph. El. 700; σὺ δέ μ' αὐτὸς ἆρον, σύ με κατάστησον Phil. 867; ποῖ δεῖ καϑιστάναι πόδα Eur. Bacch. 184, wo soll ich den Fuß hinsetzen? – αὐτὴν ἐπὶ κλίμακος Plut. Num. 10; ἐς τὸ φανερόν τινα, an einen hohen Platz stellen, Xen. An. 7, 7, 22; vgl. πρὶν ἐς φῶς καταστῆσαι βίον Eur. Alc. 363. – b) Soldaten aufstellen, εἰς τὸ αὐτὸ σχῆμα ἐναντίαν τὴν φάλαγγα Xen. An. 1, 10, 10; Wächter, Späher, σκοπούς 6, 1, 11, προφύλακας 3, 2, 1. – c) in ein Amt einsetzen; ὕπαρχον Her. 7, 105, τυράννους 5, 92; τύραννον εἶναι παῖδα 94; βασιλέα Xen. An. 3, 2, 5; πότε ρον ἐᾷς ἄρχειν ἢ ἄλλον καϑίστης ἀντ' αὐτοῦ Cyr. 3, 1, 12; ἄρχοντα ἡμῖν καϑίστησι Plat. Rep. X, 606 d; Folgde überall, ὑπάτους Pol. 1, 16, 1, pass. ὕπατοι κατασταϑέντες 1, 17, 6, ἀγορανόμος καϑεσταμένος, zum Aedil gemacht, 10, 4, 6; λαφυροπώλας, als eine Behörde, Xen. An. 7, 7, 56; ἄλλοις τινὰ δικάζειν Cyr. 1, 3, 6; τοῖς παισὶν ἐπίτροπον, den Kindern einen Vormund bestellen, Plat. Legg. VI, 766 d; κληρονόμον, zum Erben einsetzen, IX, 856 e; ἐγγυητάς, Bürgen stellen, XI, 937 b, wie Ar. Eccl. 1064; δικαστάς, Richter einsetzen, zu Richtern aufstellen, Plut. 917. Vgl. παράδειγμα, ein Beispiel aufstellen, Isocr. 2, 31; νόμους, Gesetze aufstellen, geben, Eur. Or. 890; πολιτείαν, den Staat einrichten, die Staatsverfassung ordnen, Plat. Legg. I, 640 d; τὴν δημοκρατίαν καὶ τὰ δικαστήρια Arist. pol. 2, 10; übh. einrichten, anordnen, καὶ διοικεῖν τι Plut. Pomp. 42; so auch διάπλοον καϑίστασαν Aesch. Pers. 374; τὰς κόρας, die Pupillen seines Schielenden) in die richtige Lage bringen, Alexis Ath. VIII, 340 a. – d) ähnlich sind die Verbindungen εἰς μοναρχίαν αὐτόν, in die Alleinherrschaft einsetzen, Eur. Suppl. 352, εἰς ἀρχήν Lys. 12, 5. 26, 8, εἰς μείζο υς τιμάς Plat. Rep. VII, 537 d, ἐπὶ τὰς ἀρχάς Isocr. 12, 134, ἐπὶ πολλῶν N. T., an welche sich der so geläufige Gebrauch ἔς τί τινα καϑιστάναι reih't, in eine Lage, einen Zustand versetzen, ἐς ἀπορίαν, Plat. Soph. 238 d, ἐς φόβον, in Verlegenheit, Furcht versetzen, Thuc. 2, 81, εἰς ἀϑυμίαν Plat. Legg. V, 731 a; Lys. 12, 4 u. sehr oft bei Oratt., εἰς κινδύνους, εἰς διαβολὰς καὶ εἰς κινδύνους, Lys. 13, 17; εἰς συμφοράς Isocr. 4, 113, in's Unglück bringen, stürzen; εἰς ταπεινότητα 4, 118; εἰς ἀτιμίαν 97; εἰς ἐρημίαν φίλων Plat. Phaedr. 232 d; εἰς αἰσχύνην, εἰς ὀνείδη, Soph. 230 d Menez. 246 d; εἰς φιλίαν Ep. VII, 328 d; εἰς δόξαν Euthyd. 305 d; selten ἐν ἀκινδύνῳ τοὺς φίλους καϑιστᾶσι, Xen. Cyr. 4. 5, 28, wie τὴν πόλιν ἐν πολέμῳ Plat. Menez. 242 a. – e) εἰς δίκην τινὰ καταστῆσαι, Einen vor Gericht ziehen, anklagen, Xen. An. 5, 7, 34; εἰς ἀγῶνα περί τινος Plat. Apol. 24 c; Is. 1, 5 Dem. 24, 7 u. sonst; ἑαυτὸν εἰς κρίσιν, sich vor Gericht stellen, Thuc. 1, 131. – f) seltener ist der inf. dabei, καταστῆσαι φεύγειν, zum Fliehen bringen, Thuc. 4, 84. Häufiger aber mit einem adject., wie reddere, wozu machen, als Einen hinstellen, ψευδῆ ἐμαυτὸν τῇ πόλει οὐ καταστήσω Soph. Ant. 653; Eur. Andr. 636; τὴν εὐλογίαν φανερὰν σημείοις, durch Zeichen kund thun, Thuc. 2, 42; ὑμᾶς ἀπιστοτέρους ἐς τοὺς ἄλλους 1, 68; vgl. Xen. An. 7, 7, 23; ἐντιμότερόν τινα, d. i. mehr ehren, 6, 1, 18; ἐμὲ ἔρημον καὶ ἄπορον κατέστησεν Plat. Phil. 16 b; ἡ ἐπιϑυμία ἀμνήμονά τινα καϑίστησι, sie läßt ihn vergessen, Antiph. 2 α 7; βελτίω τὴν διάνοιαν Isocr. 1, 18; ἄκυρα τὰ γνωσϑέντα Dem. 24, 9. Auch c. partic., κλαίοντά σε καταστήσει Eur. Andr. 636. – 2) intrans., perf. u. aor. II in denselben Verbindungen, meist geradezu als das Resultat der durch die trans. tempp. ausgedrückten Thätigkeit erscheinend, – a) hingebracht worden sein, hinkommen; καταστάντες ἐς Ῥήγιον Thuc. 3, 86; καταστάντες ἐπὶ τοὺς ἄρχοντας, nachdem sie zu den Regierenden gekommen waren, Her. 3, 46; vgl. ὅποι καϑέσταμεν Soph. O. C. 23; ἐσσύμενοι δ' εἴσω κατέσταν Pind. P. 4, 135; καταστὰς ἐπὶ τὸ πλῆϑος ἔλεγε, er trat auf, Thuc. 4, 84, wie καταστάντες ἐπὶ τοὺς ἄρχοντας ἔλεγον Her. 3, 46; in λέξον καταστάς Aesch. Pers. 287 liegt auch zugleich das Ruhige, Gefaßte; vgl. καϑεστηκὸς καὶ λεῖον πνεῦμα Ar. Av. 1001, ϑάλασσα καϑεστηκυῖα, das ruhige Meer, Pol. 22, 14, 10, κατέστη ὁ ϑόρυβος, der Lärm legte sich, beruhigte sich, Her. 3, 80; ἕως τὸ πρᾶγμα κατασταίη, bis die Sache abgemacht, beseitigt sei, Lys. 13, 25; μαίνεσϑαι καὶ ἔξω τοῦ καϑεστηκότος εἶναι Luc. Philops. 5. – So auch vom Alter, οἱ ἐν τούτῳ τῆς ἡλικίας καϑεστῶτες Antiph. 2 α 1, ἡ καϑεστῶσα ἡλικία, das mittlere Alter, οἱ καϑεστηκότες, Leute von mittlerem Alter. – b) als Wächter, Posten dastehen, hingestellt worden sein, φύλαξ κατέστης Soph. O. C. 357, φυλακαὶ καϑεστήκασι Ar. Av. 1161, φυλακὴ καϑειστήκει Xen. An. 4, 5, 19; vgl. Plat. Rep. VI, 503 b. – c) zum König eingesetzt worden sein, in ein Amt eingetreten sein, δεσπότης ὑμῶν καϑέστηκα Eur. Herc. Fur. 142, ὅταν καταστῶσιν οἱ ἄρχοντες, sobald die Archonten eingesetzt sind, ihr Amt angetreten haben, Plat. Rep. VIII, 543 b; στρατηλάτης νέος καταστάς Eur. Suppl. 1216; στρατηγοὶ καταστάντες Isocr. 4, 35; ἡ καϑεστηκυῖα τιμή Dem. 34, 39. Auch ἐπεὶ εἰς τὴν βασιλείαν κατέστη, Xen. An. 1, 1, 3; von Richtern, οἱ καϑεστῶτες ἐπὶ τῶν φονικῶν Plut. Rom. 20. – Bes. häufig von Gesetzen, οἱ καϑεστῶτες νόμοι, die bestehenden Gesetze, Soph. Ant. 1100 Ar. Nubb. 1400 u. öfter in Prosa; auch vom Einrichten, Ordnen der Staatsangelegenheiten, τὸν νῦν κατεστεῶτα κόσμον Σπαρτιήτῃσι Her. 1, 65, vgl. καταστάντων εὖ τῶν πρηγμάτων 7, 132; ἐπειδὴ δ' ἡ πόλις εἰς ἓν ἦλϑε (nach der Vertreibung der Dreißig) καὶ τὰ πράγματ' ἐκεῖνα κατέστη, und die Staatsangelegenheiten geordnet waren, Dem. 20, 11. Daher τὰ καϑεστῶτα häufig = die bestehende Ordnung der Dinge, Dem. 20, 17; τὰ καϑεστῶτα κινεῖν, eine Umwälzung vorhaben, Neuerungen machen, Pol. 2, 21, 3 u. öfter; vgl. τό τι κινεῖν τῶν τότε καϑεστώτων Plat. Legg. VII, 798 b; ἥτις ἂν καϑεστηκυῖα ᾐ πολιτεία, welche Staatsverfassung gerade besteht, IV, 714 c; παρὰ τὸ καϑεστὸς ἔϑος, gegen die bestehende, herrschende Sitte, Plat. Tim. 46 b; Thuc. 1, 76 οὐδὲ πρῶτοι τοῦ τοιούτου ὑπάρξαντες, ἀλλ' ἀεὶ καϑεστῶτος, τὸν ἥσσω ὑπὸ τοῦ δυνατωτέρου κατείργεσϑαι, es ist ein alter Brauch, herkömmlich, daß der Schwächere u. s. w. – d) in einen Zustand versetzt sein, in eine Lage gerathen sein; εἰς κινδύνους καταστάς Antiph. 2 γ 1, u. sonst oft; τῆς πόλεως εἰς ἀπορίαν καταστάσης Plat. Menez. 243 a; ἐν τοιαύτῃ τύχῃ Conv. 203 c; εἰς τὴν αὐτὴν τύχην Is. 2, 24; εἰς ἀγῶνά τινι Eur. Andr. 328; ἐν διαφορᾷ τινι Antiph. 1, 1; εἰς ἔχϑραν πολλοῖς Plat. Polit. 308 a; εἰς ὁμόνοιαν κατέστη ἡ πόλις Lys. 18, 18; εἰς ἔλεγχον 16, 1; εἰς τοσαύτην μεταβολήν Isocr. 4, 60; ἐν μεγάλῃ δυςϑυμίᾳ Pol. 1, 71, 2. – el von Processen, εἰς κρίσιν Aesch. 1, 192, εἰς ἀγῶνα Andoc. 1, 33. – f) wozu gemacht sein, dastehen als, τοῖς οἴκοϑεν φίλοις ἐχϑρὰ καϑέστηκα Eur. Med. 507, δυςτυχής Andr. 386, φονέα μέ φησι Λαΐου καϑεστάναι, er sagt, ich stehe da als Mörder, sei der Mörder, Soph. O. R. 703; ὅς οἱ ἀντιστασιώτης κατεστήκεε Her. 1, 192; οἱ μὲν ἰητροὶ ὀφϑαλμῶν κατεστέασι 2, 84; καταστῆναι πάντων τῶν καλῶν σωμάτων ἐραστήν Plat. Conv. 210 b; bei Sp. καϑίσταται = γίγνεται, S. Emp. adv. log. 1, 130, καϑεστάναι = εἶναι, ib. 50 u. oft; ὅσου κατέστη, wie viel es kostete, Plut. glor. Ath. 6. – 3) med., sich stellen, für sich hinstellen, einrichten, in denselben Verbindungen, ἀεὶ εἰς τὸ ὄπισϑεν καϑίσταντο κάλλιστα, sie stellten sich immer hinter ihn, Plat. Prot. 315 b; – πολιτείαν κατεστήσατο, er richtete den Staat ein, Isocr. 4, 39; τύραννον καταστησάμενοι παρὰ σφίσι αὐτοῖσι Her. 5, 92; ἐπειδὰν καταστήσησϑε τοὺς ἄρχοντας Xen. An. 3, 1, 39; Pol. 9, 29, 10 u. sonst oft; – φρούρημα γῆς καϑίσταμαι Aesch. Eum. 676; κρυφαῖον ἔκπλο υν, unternehmen, Pers. 377; – καϑίστασϑαι εἰς τὴν τάξιν Xen. An. 1, 8, 3, ἐπὶ τὸ ἐπιμελεῖσϑαι 5, 9, 22, φύλακας 4, 5, 21; νόμον Ar. Eccl. 1041; εἰς πόλεμον τινὰ καὶ μάχην Eur. Herc. Fur. 1168; εἰς κινδύνους Andoc. 1, 3; – ἄπαρνος οὐδενὸς καϑίστατο Soph. Ant. 431; ἔμφρων μόλις πως ξὺν χρόνῳ καϑίσταται Ai. 299; oft wie die intrans. tempp. zu fassen; – fut. med. für pass., Xen. An. 1, 3, 9.
-
14 αγω
I.II.III.(impf. ἦγον - эп. ἄγον, fut. ἄξω - дор. ἀξῶ, aor. 1 ἦξα, aor. 2 ἤγαγον, pf. ἦχα, ppf. ἀγηόχει; pass.: fut. ἀχθήσομαι и ἄξομαι, aor. 1 ἤχθην - ион. ἄχθην, pf. ἦγμαι; adj. verb. ἀκτέον)1) вести(βοῦν κεράων Hom.; ἵππον τῆς ἡνίας, τὸ στράτευμα τέν ἐπὴ Μέγαρα (sc. ὁδόν) Xen.; τινὰ παρά τινα Plat.)
ὁδὸς ἥ ἐπὴ τοῦτο ἄγουσα Plat. — ведущая к этому дорога;σχιστέ ὁδὸς ἐς ταὐτὸ ἄγει Soph. — разошедшиеся дороги сходятся;ἄγομαι τάνδ΄ ὁδόν Soph. — я вынужден идти по этому пути2) гнать, изгонять(τινὰ ἔκ τινος Eur.)
3) предводительствовать, командовать, управлять, руководить(ἄρχειν καὴ ἄ. Plat.)
τὰς Φοινίσσας ναῦς ἄξων Thuc. — командуя финикийским флотом;τέν πολιτείαν ἄ. Thuc. — управлять государством;θεῶν ἀγόντων Soph. — по воле богов;ἥ πεπρωμένη ἄγει θανεῖν τινα Eur. — судьба определила кому-л. умереть;τοῖς ἔξωθεν λόγοις ἠγμένος Dem. — руководствуясь посторонними соображениями4) привозить, приносить, доставлять(οἶνον Hom.; ἀγώγιμα Plat.)
πλοῖα τὰ ἡμᾶς ἄξοντα Xen. — суда для перевозки нас5) проводить, прокладывать(ὄγμον Theocr.; τάφρον Plut.)
ἐπὴ τὸν τόπον τινὰ ἄ. ὕδωρ Plat. — проводить воду в какое-л. место;γραμμὰς ἄ. μέ ὡς ἂν ἀχθείησαν Arst. — чертить линии не так, как они должны были бы быть начерчены;ἄξειν τὸ τεῖχος Thuc. — построить стену;κόλπου ἀγομένου τῆς γῆς ταύτης Her. — поскольку эта область образует залив6) приводить, подводить, доводитьαὐτέν ἐς θρόνον εἶσεν ἄγων Hom. — он подвел ее и посадил в кресло;
ἄγεσθαι γυναῖκα Her. — приводить к себе жену, т.е. жениться;οὔτε ἐκδοῦναι οὐδ΄ ἀγαγέσθαι παρά τινων Thuc. — не выдавать замуж за кого-л. и не жениться (на их дочерях);τὸν υἱὸν ἧκεν ἄγων Xen. — он прибыл с сыном;ἄ. τινὰ εἰς δίκας (εἰς τέν δίκην) Xen. или εἰς δικαστήριον (εἰς κρίσιν, ἐπὴ τοὺς δικαστάς) Plat. — приводить кого-л. на суд;ἐπειδάν σου ἐπιλαβόμενος ἄγῃ Plat. — после того, как тебя схватят и приведут на суд;φόνου ἄγεσθαι Plut. — быть преданным суду за убийство;εἰς μέγαν φόβον ἄ. τινά Polyb. — приводить кого-л. в ужас;εἰς οἶκτον ἄ. τινά Eur. — внушать кому-л. сострадание;εἰς μνήμην ἄ. τι καὴ παράδοσιν τοῖς ἐπιγινομένοις Polyb. — увековечивать что-л. в памяти потомства;εἰς φῶς ἄ. τι Plat. — выводить на свет, перен. разоблачать что-л.7) уводить или уносить, угонять(ἵππους, αἰχμαλώτους καὴ ἄνδρας, λείαν Xen.)
ἄ. εἰς δουλείαν Aeschin. — уводить в рабство;ἄ. καὴ φέρειν Her., Xen. — или φέρειν καὴ ἄ. Isocr., Xen. (τι и τινά) грабить, разорять, но тж. φέρειν καὴ ἄ. Xen., Plat. нести с собой;ἄγεσθαι, φέρεσθαι Eur. — подвергаться (полному) разграблению;ἐς δεσμοὺς ἄ. τινά Eur. — заключать в оковы (бросать в темницу) кого-л.8) вести (дела), делать, заниматься, производитьἄ. πόλεμον Dem. — вести войну;
εἰρήνην ἄ. Xen., Plat. — жить в мире;σχολέν ἄ. Plat. — пользоваться передышкой;ἀσχολίαν ἄ. Plat. — быть занятым, заниматься делом;δεχημέρους σπονδὰς ἄ. πρός τινας Thuc. — иметь десятидневное перемирие с кем-л.;γέλωθ΄ ὑφ΄ ἡδονῆς ἄ. Soph. — смеяться от удовольствия;ἀληθὲς ἄ. τὸ πένθος Luc. — испытывать неподдельную скорбь;πᾶσαν ἄδειαν ἄ. Dem. — быть в полной безопасности;κτύπον ἄ. Eur. — производить шум, шуметь;ἐλεύθερον ἄ. τινά Dem. — охранять чью-л. свободу;κλέος τινὸς ἄ. Hom. — прославлять кого-л.;εἰς τέν φωνήν τινος ἄ. τι Plat. — переводить что-л. на чей-л. язык;ἐς χεῖρας ἄγεσθαί τι Her. — принимать что-л. на себя, браться за что-л.;μῦθόν τινα διὰ στόμα ἄγεσθαι Hom. — говорить что-л.;ἀλήθειαν ἄ. Hes. — говорить правду;ἥ σελήνη διχομηνίαν ἦγε Plut. — было полнолуние9) считать, ставить, ценить(θεόν τινα Luc.)
τέν σοφίαν ἄ. (τι) Plat. — считать что-л. мудростью;πρόσθεν ἄ. τινά τινος Eur. — ставить кого-л. выше кого-л.;περὴ πλείστου ἄ. ποιεῖν τι Her. — считать какое-л. дело самым важным;τὸ πρᾶγμ΄ ἄ. οὐχ ὡς παρ΄ οὐδέν Soph. — придавать этому немалое значение;ἠγόμην ἀνέρ μέγιστος Soph. — я считался первым человеком;ἐν τιμῇ ἄγεσθαί τινα Her. — почитать кого-л.;εἰς ἐθελοκάκησιν ἄ. τι Polyb. — считать что-л. злонамеренным поступком10) притягивать, привлекатьὁ Μαγνήσιος λίθος τοὺς δακτυλίους σιδηροῦς ἄγει Plat. — магнит притягивает железные кольца;
λόγῳ τινὴ ἄ. τινά Eur. — завлекать кого-л. под каким-л. предлогом;ἄγεσθαί τινα σύμμαχον Xen. — привлекать кого-л. к военному союзу с собой11) доставлять, причинять(πῆμά τινι Hom.)
ὕπνον κἀνάπαυλαν ἄ. Soph. — давать сон и отдых;ἄ. δάκρυ Eur. — исторгать слезы, доводить до слез12) тянуть вниз, т.е. весить(τριακοσίους δαρεικούς Dem.)
χρυσίδες, ἄγουσ΄ ἑκάστη μνᾶν Dem. — золотые сосуды, весом в мину каждый13) проводить (время), жить(ἡμέρας Soph.; βίοτον ἡδέως Eur.)
κατὰ σελήνην ἄ. τοῦ βίου τὰς ἡμέρας Arph. — вести счет дням по луне, т.е. пользоваться лунным календарем;οὕτως ἦγε τοὺς χρόνους τότε τὸ τῶν Ἀχαιῶν ἔθνος Polyb. — таково было тогда летосчисление у ахейского племени14) выращивать, воспитывать(παῖδας Luc.; σκύλακας Plut.)
καλῶς ἀχθῆναι Plat. — быть хорошо воспитанным;φαύλως ἠγμένος Dem. — дурно воспитанный15) устраивать, справлять(ἑορτήν Hes., Xen., Plat.; θιάσους Eur.)
ἀχθῆναι δεῖ τήμερον τὰ Διονύσια Luc. — сегодня должны быть отпразднованы Дионисии16) (sc. στρατόν, ἑαυτόν и т.п.) идти, двигаться(ταύτῃ, sc. ὁδῷ, ἐπὴ τοὺς πολεμίους Xen.)
ἐπὴ τὸ ἄκρον τινὸς ἄ. Plat. — доходить до высшей степени чего-л. - см. тж. ἄγε, ἄγετε -
15 καθίστημι
A in causal sense:—[voice] Act., in [tense] pres., [tense] impf., [tense] fut., and [tense] pf.καθέστᾰκα Hyp.Eux.28
, LXXJe.1.10, D.H.Dem.54, D.S.32.11, etc.; onceκαθέστηκα PHib.1.82i14
(iii B. C.): [tense] plpf.- εστάκει Demetr.
Sceps. ap. Ath.15.697d:—also in [voice] Med., [tense] fut. (Paus.3.5.1), [tense] aor. 1, more rarely [tense] pres. (infr. A. 11.2):— set down,κρητῆρα καθίστα Il.9.202
; νῆα κατάστησον bring it to land, Od.12.185; κ. δίφρους place, station them, before starting for the race, S.El. 710; ποῖ [ δεῖ] καθιστάναι πόδα; E.Ba. 184;κ. τινὰ εἰς τὸ φανερόν X.An.7.7.22
; set up, erect, of stones, Inscr.Cypr.94, 95 H.:—[voice] Med., [ λαῖφος] κατεστήσαντο βοεῦσι steadied it, h.Ap. 407.2 bring down to a place,τούς μ' ἐκέλευσα Πύλονδε καταστῆσαι Od.13.274
: generally, bring,κ. τινὰ ἐς Νάξον Hdt.1.64
, cf. Th.4.78; esp. bring back,πάλιν αὐτὸν κ. ἐς τὸ τεῖχος σῶν καὶ ὑγιᾶ Id.3.34
;κ. τοὺς Ἕλληνας εἰς Ἰωνίαν πάλιν X.An.1.4.13
; without πάλιν, replace, restore,ἐς φῶς σὸν κ. βίον E.Alc. 362
; ἃς (sc. τὰς κόρας) οὐδ' ὁ Μελάμπους.. καταστήσειεν ἄν cure their squint, Alex.112.5; ἰκτεριῶντας κ. Dsc.4.1; τὸ σῶμα restore the general health, Hp.Mul. 2.133:—[voice] Med., κατεστήσαντο (v.l. for κατεκτήσαντο)εὐδαιμονίαν Isoc. 4.62
:—[voice] Pass., οὐκ ἂν ἀντὶ πόνων Χάρις καθίσταιτο would be returned, Th. 4.86.3 bring before a ruler or magistrate, Hdt.1.209, PRyl.65.10 (i B. C.), etc.;τινὰ ἐπί τινα PCair.Zen.202.6
(iii B. C.), POxy.281.24 (i A. D.).2 ordain, appoint, , cf. 25: usu. without the inf.,κ. τινὰ ὕπαρχον Id.7.105
; ἄλλον [ ἄρχοντα]ἀντὶ αὐτοῦ X.Cyr.3.1.12
, etc.;βασιλέα ἐπί τινας LXX 1 Ki.8.5
, al.;τινὰ ἐς μοναρχίαν E.Supp. 352
;ἐπὶ τὰς ἀρχάς Isoc.12.132
;τινὰ τύραννον Ar.Av. 1672
;κ. ἐγγυητάς Hdt.1.196
, Ar.Ec. 1064; δικαστάς, ἐπιμελητάς, νομοθέτας, Id.Pl. 917, X.Cyr.8.1.9, D.3.10 (sed leg. καθίσατε, cf.καθίζω 1.4
); of games, etc., γυμνικοὺς ἀγῶνας κ. Isoc.4.1: rarely c. inf.,οἱ καθιστάντες μουσικῇ.. παιδεύειν Pl.R. 410b
:—so in [voice] Pass.,κυβερνᾶν κατασταθείς X. Mem.1.7.3
: [tense] aor. [voice] Med., appoint for oneself,τύραννον καταστησάμενοι παρὰ. σφίσι αὐτοῖσι Hdt.5.92
.á;ἄρχοντας X.An.3.1.39
, etc.b esp. of laws, constitutions, ceremonies, etc., establish, νόμους, τελετάς, E.Or. 892, Ba.21, etc.; πολιτείαν, δημοκρατίαν, Arist.Ath.7.1, Decr.ib. 29.3;ὀλιγαρχίαν Lys.12.42
; also, set in order, arrange, :—also in [voice] Med., ; ; ;πόλεις ἐπὶ τὸ ὠφέλιμον Id.1.76
; [ Εὔβοιαν] ὁμολογίᾳ ib. 114; πρὸς ἐμὲ τὸ πρᾶγμα καταστήσασθαι settle it with me, D.21.90.3 bring into a certain state,τινὰ ἐς ἀπόνοιαν Th.1.82
;ἐς ἀπορίαν Id.7.75
;εἰς ἀνάγκην Lys.3.3
;εἰς αἰσχύνην Pl.Sph. 230d
;εἰς ἐρημίαν φίλων Id.Phdr. 232d
; ;τινὰ εἰς ἀσφάλειαν Isoc.5.123
; τίνας εἰς ἀγῶνα καθέστακα; Hyp.Eux. 28, cf. Lycurg.2;κ. τινὰ ἐν ἀγῶνι καὶ κινδύνῳ Antipho 5.61
;τὴν πόλιν ἐν πολέμῳ Pl.Mx. 242a
;τοὺς φίλους ἐν ἀκινδύνῳ X.Cyr.4.5.28
; κ. ἑαυτὸν ἐς κρίσιν present himself for trial, Th.1.131, cf. Lycurg.6; κ. τινὰ εἰς τοὺς ἀρχικούς reckon him as one of.., X.Mem.2.1.9.4 c. dupl. acc., make, render so and so,ψευδῆ γ' ἐμαυτόν S.Ant. 657
;ἡ ἐπιθυμία κ. τινὰ ἀμνήμονα Antipho 2.1.7
; τὸ πιστὸν ὑμᾶς ἀπιστοτέρους κ. Th.1.68; κ. τι φανερόν, σαφές, Id.2.42, 1.32; τινὸς ἐπίπονον τὸν βίον κ. Isoc.10.17: c. part., κλαίοντα καθιστάναι τινά bring one to tears, E.Andr. 635: rarely c. inf., κ. τινὰ φεύγειν make him fly, Th.2.84, cf. E.Alc. 283, Luc.Charid.8:—[voice] Pass., .5 [voice] Med., get for oneself, .6 make, in periphrases,πάννυχοι.. διάπλοον καθίστασαν A.Pers. 382
:—[voice] Med., κρυφαῖον ἔκπλουν οὐδαμῇ καθίστατο ib. 385.B intr. in [tense] aor. 2, [tense] pf. καθέστηκα, and [tense] plpf. of [voice] Act. (also [tense] fut.καθεστήξω Th.3.37
, 102), and all tenses of [voice] Med. (exc. [tense] aor. 1 ) and [voice] Pass.: [tense] pf. καθέσταμαι in later Greek, IG22.1006.24 (ii B. C.), LXXNu.3.32, etc.:—to be set, set oneself down, settle, ἐς [ Αἴγιναν] Hdt.3.131, cf. Th.4.75; [ ὀδύναι]καθίσταντο ἐς ὑπογάστριον Hp.Epid.7.97
; of joints, ἐξίσταται ἀνωδύνως καὶ κ. goes out of joint and in again, Id.Art.8; κ. ἐς Ῥήγιον to make R. a base of operations, Th.3.86; simply, to be come to a place,ὅποι καθέσταμεν S.OC23
.b come before another, stand in his presence, Pi.P.4.135;λέξον καταστάς A.Pers. 295
(unless it be taken in signf. 4), cf. Hdt.1.152;κ. ἐς ὄψιν τινός Id.7.29
; , cf. 156;καταστὰς ἐπὶ τὸ πλῆθος ἔλεγε Th.4.84
.2 to be set as guard,ὑπό τινος Hdt.7.59
, cf. S.OC 356, X.An.4.5.19, etc.; to be appointed,δεσπότης.. καθέστηκα E.HF 142
;στρατηλάτης νέος καταστάς Id.Supp. 1216
; κ. Χορηγὸς εἰς Θαργήλια, στρατηγός, etc., Antipho 6.11, Isoc.4.35, etc.;οἱ πρόβουλοι καθεστᾶσιν ἐπὶ τοῖς βουλευταῖς Arist.Pol. 1299b37
; δικτάτωρ.. καθε[ στάμενος τὸ τέταρτον], = Lat. dictator designatus quartum, of Caesar, IG12(2).35b7 (Mytil.).4 also, stand or become quiet or calm, of water,ὅταν ἡ λίμνη καταστῇ Ar.Eq. 865
, cf. PHolm.16.3; θάλασσα γαληνὴ καὶ κ. Plb.21.31.10; πνεῦμα λεῖον καὶ καθεστηκός calm and settled, Ar.Ra. 1003; ὁ θόρυβος κατέστη subsided, Hdt.3.80; of laughter, Philostr. VA3.4; of a swelling, Hp.Prog.7;ἕως τὰ πράγματα κατασταίη Lys. 13.25
; also of persons, καταστάς composedly, A.Pers. 295 (but v. supr. 1b); [ ἡ ψυχὴ]καθίσταται καὶ ἠρεμίζεται Arist.Ph. 248a2
; ὁρῶμεν [ τοὺς ἐνθουσιαστικοὺς]..καθισταμένους Id.Pol. 1342a10
;καθεστηκυίας τῆς διανοίας Ocell.4.13
; καθεστῶτι προσώπῳ with composed, calm countenance, Plu.Fab.17;μαίνεσθαι καὶ ἔξω τοῦ καθεστηκότος εἶναι Luc.Philops.5
; τίς ἂν καθεστηκὼς φήσαιε; what person of mature judgement would say.. ? Phld.Po.5.15; ἡ καθεστηκυῖα ἡλικία middle age, Th.2.36; ἡλικία μέση καὶ κ. Pl.Ep. 316c; οἱ καθεστηκότες those of middle age, Hp.Aph.1.13: also, with metaphor from wine, mellow, of persons, Alex.45.8.5 come into a certain state, become, and in [tense] pf. and [tense] plpf., to have become, be,ἀντὶ φίλου πολέμιόν τινι κ. Hdt. 1.87
;οἱ μὲν ὀφθαλμῶν ἰητροὶ κατεστέασι, οἱ δὲ κεφαλῆς Id.2.84
;ἔμφρων καθίσταται S.Aj. 306
;τῶν ἄνωθεν ὑπόπτων καθεστώτων Epicur. Sent.13
;ἐς μάχην Hdt.3.45
;ἐς πόλεμον ὑμῖν καὶ μάχην κ. E.HF 1168
;ἐς πάλην καθίσταται δορὸς τὸ πρᾶγμα Id.Heracl. 159
;ἐς τὴν ἴησιν Hp.Prorrh.2.12
; ἐς τὸ αὐτό they recover, Id.Coac. 160 (later abs.,καταστῆναι καὶ μηδενὸς ἔτι φαρμάκου δεηθῆναι Gal.Vict.Att.1
);ἐς τοὺς κινδύνους Antipho 2.3.1
;ἐς φόβον Hdt.8.12
, Th.2.81; ἐς δέος, λύπην, Id.4.108,7.75;ἐς φυγήν Id.2.81
;ἐς ἔχθραν τινί Isoc.9.67
; εἰς ὁμόνοιαν, εἰς πολλὴν ἀθυμίαν, Lys.18.18, 12.3; καταστῆναι ἐς συνήθειάν τινος τὴν πόλιν ποιεῖν make the city become accustomed to it, Aeschin.1.165; had been,Hdt.
1.92, cf. 9.37;ἐν δείματι μεγάλῳ κατέστασαν Id.7.138
; καταστάντων σφι εὖ τῶν πρηγμάτων ib. 132; τίνι τρόπῳ καθέστατε; in what case are ye? S.OT10; φονέα με φησὶ.. καθεστάναι ib. 703;ἄπαρνος δ' οὐδενὸς καθίστατο Id.Ant. 435
;κρυπτὸς καταστάς E.Andr. 1064
;οἱ ἐν τούτῳ τῆς ἡλικίας καθεστῶτες ἐν ᾧ.. Antipho 2.1.1
; ἐν οἵῳ τρόπῳ [ἡ τῶν Ἀθηναίων ἀρχὴ] κατέστη how it came into being, Th.1.97, cf. 96; ἀρξάμενος εὐθὺς καθισταμένου (sc. τοῦ πολέμου ) from its first commencement, Id.1.1.6 to be established or instituted, prevail,καί σφι μαντήϊον Διὸς κατέστηκε Hdt.2.29
; ἄγραι.. πολλαὶ κατεστᾶσι ib.70, cf. 1.200; ὅδε σφι νόμος κατεστήκεε ib. 197;βροτοῖσιν ὃς καθέστηκεν νόμος E. Hipp.91
: c. inf.,θεὸν Ἀμφιάραον πρώτοις Ὠρωπίοις κατέστη νομίζειν Paus.1.34.2
: [tense] pf. part., existing, established, prevailing, τὸν νῦν κατεστεῶτα κόσμον Hdt 1.65;ἦν κατεστηκὸς οὐδὲν φόρου πέρι Id.3.89
; τοὺς κατεστεῶτας τριηκοσίους the regular 300, Id.7.205;οἱ καθεστῶτες νόμοι S.Ant. 1113
, Ar.Nu. 1400; τὰ καθεστῶτα the present state of life, S.Ant. 1160; also, existing laws, usages, τὰ τότε κ., τά ποτε κ., Pl.Lg. 798b, Isoc.7.56;ἐπὶ τοῖσι κατεστεῶσι ἔνεμε τὴν πόλιν Hdt.1.59
.7 of purchases, cost, πλέον ἢ ὅσου ἐμοὶ κατέστησαν more than they stood me in, And.2.11, cf. Plu.2.349a.8 stand against, oppose, πρός τινα dub. l. in Plb.23.18.5:—[voice] Pass.,Τιτήνεσσι κατέσταθεν Hes. Th. 674
.C [tense] aor. 1 [voice] Med. and sts. [tense] pres. [voice] Med. are used in trans. sense, v. supr. A. 11.2sq.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > καθίστημι
-
16 ἀναφέρω
ἀναφέρω, poet. [pref] ἀμφ-, [tense] fut. ἀνοίσω: [tense] aor. ἀνήνεγκα, [dialect] Ion. ἀνήνεικα, also inf.I bring, carry up,[Κέρβερον] ἐξ Ἀΐδαο Od.11.625
;ἐκ τῆς ἰλύος ψῆγμα ἀ. χρυσοῦ Hdt.4.195
, cf. 3.102 (as v.l. for -φορέω) ; ἀ. τινὰ εἰς Ὄλυμπον, εἰς θεούς, X.Smp.8.30 ([voice] Pass.), Plu. Rom.28, etc.; in histor. writers, carry up the country, esp. into Central Asia, Hdt.6.30; raise up,εἰς τὸ ἄνω Hp.Art.37
; ἀ. πόδα lift it, E.Ph. 1410:—[voice] Med., carry up to a place of safety, take with one, Hdt.3.148; remove one's goods, 8.32,36, etc.b esp. carry up to the Acropolis, put by, of treasure, And.3.7, X.Vect.5.12, Aeschin.2.174, etc.2 bring up, pour forth, of tears,ἑτοιμότερα γέλωτος ἀ. λίβη A.Ch. 447
;αἵματος πλῆθος ἀ.
spit up,Plu.
Cleom.15; ἀ. φωνάς, στεναγμούς, Id.2.433c, Alex.52:—[voice] Med., ἀνενείκασθαι, abs., fetch up a deep-drawn breath, heave a deep sigh,μνησάμενος δ' ἁδινῶς ἀνενείκατο Il.19.314
;ἀνενεικάμενόν τε καὶ ἀναστενάξαντα Hdt.1.86
(where others, having recovered himself, come to himself, v. infr. 11.7): in Alex. Poets, utter, ἀνενείκατο μῦθον, φωνήν, A.R.3.463, 635.3 uphold, take upon one, ;κινδύνους Th.3.38
; διαβολάς, πόλεμον, etc., Plb.1.36.3, 4.45.9, etc.;πολλῶν ἀ. ἁμαρτίας LXX Is. 53.12
, Ep.Heb.9.28.4 offer in sacrifice, ib.7.27, 13.15, etc.: abs., make expiation or compensation, GDI3537, al. ([place name] Cnidus).6 intr., lead up, of a road,ἁμαξιτὸς εἰς τὸν Πειραιᾶ ἀ. X.HG 2.4.10
, cf. Plb.8.29.1, Inscr.Prien.37.161.II bring or carry back,εἰς τοὔπισθεν ἀ. πόδα E.Ph. 1410
: freq. in Prose, ἀ. τὰς κώπας recover the oars (after pulling them through the water), Th.2.84;ἡ εἰρεσία ἀναφέρεται Plu.Demetr.53
, Ant.26.2 bring back tidings, report,παρά τινα Hdt.1.47
;ἔς τινα Id.1.91
, Th.5.28, etc.; τὰ ἐκ τῆς ἐκκλησίας ἀνενεγκόντες Decr. ap. D.18.75:—[voice] Pass., Hdt.1.141, al.3 bring back from exile, Th.5.16.4 carry back, trace one's family to an ancestor,τὸ Ἡρακλέους γένος εἰς Περσέα ἀναφέρεται Pl.Alc.1.120e
; withoutγένος, ἀ. εἰς Ἡρακλέα Id.Tht. 175a
.5 refer a matter to another,βουλεύματα ἐς τὸ κοινόν Hdt.3.80
;ἐς ἀφανὲς τὸν μῦθον ἀ. Id.2.23
;ἁμαρτίαν εἴς τινα ἀ.
ascribeE.
Or.76, Ba.29, etc.; ;τὴν αἰτίαν εἴς τινα Lys.22.8
; rarelyἀ. τί τινι E.Or. 432
, Lys.12.81;τι ἐπί τινα D.18.224
, Aeschin. 3.215; ;τι πρός τι Arist.EN 1101b19
([voice] Pass.), al.; ποῖ δίκην ἀνοίσομεν; to whom shall we refer the judgement? E. Ion 253;τὴν ἀπόδοσιν εἴς τινα D.34.46
:—[voice] Pass., to be attributed (of authorship),εἰς Μητρόδωρον Phld.Herc.1005.8
; to be traced to, derived from, ἐπί τι ib.1251.11.b without acc., ἀ. εἴς τινα refer or appeal to another, make reference to him, Hdt.3.71, Pl.Ap. 20e;ἔς τινα περί τινος Hdt.1.157
, 7.149; ἀ. πρός τι refer to something as to a standard, Hp.VM9;ἐκεῖσε ἀ. Pl.R. 484c
, cf. Phdr. 237d.c report,μέτρα καὶ γειτνίας καὶ ἀξίας PTeb.14.11
(ii B.C.), etc.:—[voice] Pass., ib.10.3 (ii B.C.): abs., make a report,τινί PRyl.233.8
(ii A.D.), PFay. 129.8 (iii A.D.).7 bring back, restore,πόλιν ἐκ πονήρων πραγμάτων Th.8.97
;ἀ. ἑαυτόν Ael.NA13.12
:—[voice] Pass., come to oneself, recover, μόγις δὴ τότε ἀνενειχθεὶς εἶπε (v. supr.1.2) Hdt.1.116;ἄφωνος ἐγένετο, ἔπειτα πάλιν ἀνηνέχθη Theopomp.Com.66
:—so,b intr. in [voice] Act., come to oneself, recover, τῷ πόματι ἀνέφερον (sc. ἑαυτούς) Hdt.3.22, cf. Hp.Aph.2.43, D.16.31;ἐκ τραύματος D.H.4.67
;ἐξ ὕπνων Plu. Cam.23
; revived,Id.
Alc.38;ἐκ τοσούτων κυμάτων ἀνενεγκών Eun.Hist.p.227
D.8 bring into account,εἰς τὸ κοινόν D.41.8
, cf. 11, Philonid.1 D.;πρὸς ἣν [ἀρχὴν] αἱ πρόσοδοι ἀναφέρονται Arist.Pol. 1321b32
.12 recall a likeness,ἀ. πρὸς ἀνδριάντα τὴν ὁμοιότητα τῆς ἰδέας Plu.Brut.1
, cf. 2.53d.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > ἀναφέρω
-
17 αναφερω
поэт. ἀμφέρω (fut. ἀνοίσω, aor. ἀνήνεγκα)1) выносить наверх(κύνα ἐξ Ἀϊδάω Hom.)
2) возносить, поднимать(τινὰ εἰς Ὄλυμπον Xen.)
ἀ. κώπας Thuc., Arst.; — грести;εἰρεσία ἀναφερομένη Plut. — мерное движение весел;pass. — (о небесных светилах) восходить (ἐν τῇ νυκτί Polyb.)3) добывать, извлекать(ψῆγμα χρυσοῦ ἐκ τῆς ἰλύος, ψάμμος ἀναφερομένη Her.)
4) выделять, извергать(αἵματος πλῆθος ἀνενεγκεῖν Plut.)
ἀ. λίβη Aesch. — лить слезы5) показывать, обнаруживать(τι κέντρον Plut.; ἀρεταὴ ἀμφέρονται Pind.)
νεκρῶδες χρῶμα ἀ. Plut. — принимать мертвенный цвет6) (вверх или вглубь страны) вести, привозить, доставлять(τι παρὰ βασιλέα ἐς Σοῦσα Her.; ἥ εἰς τὸν Πειραιᾶ ἁμαξιτὸς ἀναφέρουσα Xen.)
7) выносить, переносить, выдерживать(ἄχθος δειματοσταγές Aesch.; κινδύνους Thuc.; πόλεμον Polyb.)
8) отводить или относить назад, отставлять9) доносить, сообщать(παρά и ἔς τινα Her.; τοὺς λόγους ἐς τὸν δῆμον Thuc.)
10) обращаться, запрашиватьπερί τινος ἀνῷσαι ἔς τινα Her. и τινι Diod. — запросить кого-л. о чем-л.;
ποῖ δίκην ἀνοίσομεν ; Eur. — где нам искать справедливости?11) издавать, произносить, испускать(βαρεῖς στεναγμούς Plut.)
οὕτω ἀνενεικατο φωνάν Theocr. (v. l.) она — сказала следующее12) вздыхать13) (о налогах и т.п.) вносить, уплачивать(χίλια τάλαντα νομίσματος εἰς τέν Ἀκρόπολιν Aeschin.; αἱ πρόσοδοι ἀναφέρονται Arst.)
14) давать оправиться, приводить в себя; подкреплять, ободрятьἀνέφερέ τις ἐλπίς Plut. — теплилась кое-какая надежда15) тж. med.-pass. приходить в себя, (п)оправляться(ἐκ τῶν τραυμάτων Plut.)
τῷ πόματι ἀ. — подкреплять себя иапитком, т.е. вином;ἀ. ἐκ μέθης Luc. — протрезвляться;ἀνενειχθεὴς εἶπε Her. — прийдя в себя, он сказал;16) ссылаться(εἰς τὸν ἀξιόχρεων λέγοντα Plat.)
17) возводить, относить(τὸ γένος τινὸς εἴς τινα Plat.)
ἀ. εἰς Ἡρακλέα Plat. — возводить (чей-л.) род к Гераклу18) приписывать, вменять(τί τινι Eur., Lys. и τι ἐπί τινα Aesch., Dem.; βιβλίον τι εἴς τινα Plut.; τέν αἰτίαν εἴς τινα ἀ. Lys.)
19) возвращать(τινὰς ἐκ τῆς ἀλλοτρίας ἐς τέν ἑαυτῶν, sc. χώραν Thuc.)
20) воспроизводить(τέν ὁμοιότητά τινος Plut.)
ἀ. τι ἑαυτῷ τῷ λόγῳ Plat. — часто обдумывать что-л.;ἀνοιστέον πρὸς αὑτούς Plut. — нужно всегда иметь в виду21) приносить в жертву(τινά, θυσίας NT.)
-
18 ὁρμάω
ὁρμάω, 1) trans., in Bewegungsetzen, antreiben, anregen, εἰς πόλεμον, Il. 6, 338 (wie Thuc. 1, 127), ποτὶ κλέος, Pind. O. 11, 21; ἦ ῥά σε Ἄρτεμις ὥρμασε – ἐπὶ βοῦς ἀγελαίας, Soph. Ai. 175; Καδμείαν μέριμναν ὁρμήσασ' ἐπ' ἔργον, Eur. Phoen. 1071; στρατὸν ἐπί τινα, Her. 8, 106, vgl. 1, 76; ἐφ' ὃ ἡ Μοῦσα αὐτὸν ὥρμησεν, Plat. Ion 534 c, vgl. Rep. V, 466 b; c. inf., Phaedr. 255 d; auch von Sachen, πόλεμον, erregen, Od. 18, 376. Daher pass. angetrieben werden, ὁρμηϑεὶς ϑεοῦ, von einem Gotte angereizt, Od. 8, 499, vgl. 4, 282. 13, 82 (doch s. den aor. auch unten beim med.; πρὸς ϑεῶν ὡρμημένος, Soph. El. 70; τοὺς ὑπὸ τούτου τοῦ ἔρωτος ὡρμημένους, Plat. Conv. 181 d. – 2) häufiger intr., wobei man ἑαυτόν ergänzen kann, sich in schnelle Bewegung setzen, ἴρηξ, ὃς ὁρμήσῃ πεδίοιο διώκειν ὄρνεον ἄλλο, Il. 13, 64, der sich aufschwingt einen andern Vogel zu verfolgen (= ὦρτο πέτεσϑαι ib. 62); ὁσσάκι δ' ὁρμήσειε Ἅχιλλεὺς στῆναι ἐναντίβιον, so oft er sich in Bewegung setzte, sich anschickte, versuchte, Widerstand zu leisten, 21, 265, wie ὁσσάκι δ' ὁρμήσειε πυλάων ἀντίον ἀΐξασϑαι, 22, 194, so oft er losfuhr, gegen die Thore anzudringen, u. so öfter c. inf. von dem ersten innern Antriebe, Vorsatze, Etwas zu unternehmen; ἤδη νίκην ὁρμῶντ' ἀλαλἀξαι, Soph. Ant. 133; στρατεύεσϑαι, Her. 7, 150; Folgde, wie Plat. Phaedr. 251 b Rep. IV, 452 b Conv. 190 a; Xen. An. 3, 4, 44; – sich schnell darauf losstürzen, darauf losstürmen, zum Angriff, sowohl τινός, auf Einen, ὁππότε Τρώων ὁρμήσειε, Il. 4, 335, als ἐπί τινα, Hes. Sc. 403 Her. 1, 1, u. ἐς μάχην, Aesch. Pers. 386, wie εἰς ἀγῶνα Eur. Phoen. 266; ὁρμᾶν πύργωμα ἔπι, Suppl. 1219, εἰς πατρὸς δόμους, Med. 1178; ϑεία ἡ ὁρμή, ἣν ὁρμᾷς ἐπὶ τοὺς λόγους, Plat. Parm. 135 d; auch von leblosen Dingen, δόξης ἐπὶ τὸ ὀρϑὸν ὁρμώσης, Phaedr. 238 b; ἐφ' ὅγε μέρος ὥρμηκεν ἡμῖν ὁ λόγος, Polit. 264 e; oft auch absolut, ὥςπερ ὡρμήσαμεν, ἴωμεν, Prot. 314 b; vgl. ὅπῃ ἄν τις ὁρμήσῃ, τοιαῦτα καὶ τὰ ἑπόμενα εἶναι, wie Einer beginnt, Rep. IV, 425 b; εἰς τὸ διώκειν ὁρμήσαντες, Xen. An. 1, 8, 25; ὥρμησαν δρόμῳ ἐπ' αὐτούς, 4, 3, 31, öfter; auch ὁδόν, einen Marsch beginnen, 3, 1, 8; ὁρμᾶν τὴν στρατείαν, Cyr. 8, 6, 20; u. so oft bei Pol., τὴν ἡδίω τῶν ὁδῶν ὥρμησε 12, 27, 2, πρὸς τὰς ἐπιβολάς 1, 3, 9, u. c. inf., διαβαίνειν ὥρμησαν εἰς Σικελίαν 1, 5, 2, ἐπὶ τὸ συνεμβαίνειν 1, 20, 7, öfter; ὡρμηκότες ἐπὶ τὸ σκοπεῖν, Xen. Mem. 3, 7, 9; Sp., πρὸς τὰ κάλλιστα ὥρμησα, Luc. Somn. 18, u. Plut. oft. – So bes. im pass. oder med. durch einen Andern oder sich selbst angetrieben werden, darauflosstürzen, sowohl τινός, auf Einen, Πηλείδης δ' ὡρμήσατ' Ἀγήνορος, er stürzte sich auf den Agenor, griff ihn an, Il. 21, 595, vgl. 14, 488, als ἐπί τινι, Od. 10, 214, μετά τινος, hinter Einem hereilen, Il. 17, 605, u. mit Präpositionen, die den Ort, von wo aus man eilt, bezeichnen, ὡρμᾶτ' ἐκ ϑαλάμοιο, sie eilte aus dem Schlafgemach, Il. 3, 142, vgl. 9, 178; u. so in Prosa, von einem Punkte aus aufbrechen, bes. von einem Feldherrn, mit seinem Heere ausrücken, Her. 1, 36. 8, 112 u. öfter; vgl. ἐκ πλοίων ὁρμώμενοι τοὺς ἰχϑύας αἱρέουσι, 3, 98; πάντα ἔφη ἐκ τῆς ψυχῆς ὡρμῆσϑαι καὶ τὰ κακὰ καὶ τὰ ἀγαϑὰ τῷ σώματι, Plat. Charmid. 156 e; περὶ τῆς ἀρχῆς διαλεγόμενος καὶ τῶν ἐξ ἐκείνης ὡρμημένων, und über das, was davon ausgeht, Phaed. 101 e; auch von Flüssen, entspringen, ποταμοὺς ἄνωϑεν ἐκ τῆς Ἴδης ὡρμημένους, Legg. III, 682 b; vgl. noch ἡ πρώτη βλάστη καλῶς ὁρμηϑεῖσα, hervorgebrochener Keim, VI, 765 e, u. τὰ ἀπ' ἐκείνης τῆς ὑποϑέσεως ὁρμηϑέντα, Phaed. 101 d; ἀπό, ἔκ τινος, Xen. An. 1, 2, 5. 5, 9, 23; ἐπολέμει ἐκ Χεῤῥονήσου ὁρμώμενος, indem er den Chersones zur Basis seiner Kriegsoperationen machte, 1, 1, 9, vgl. Hell. 1, 3, 4; ἐπὶ τὴν στρατείαν, Xen. Cyr. 1, 6, 1 u. öfter; Thuc. 3, 31, wo der Schol. erkl. ὁρμητήριον ἔχων; vgl. οὐκ ἀπὸ τοσῶνδε ὁρμᾶσϑαι, 1, 144; Pol. öfter; – auch das Ziel bezeichnend, εἰς ἐπάλξεις, Aesch. Spt. 31; ἐς ναῠν, Soph. Phil. 869; εἰς ἐπόψιον τόπ ον, Aut. 1097; ἐφ' ὑμᾶς, feindlich, Ai. 47; δεῠρο, 1203; u. mit dem bloßen accus., O. C. 1572; πρὸς δόμους, Eur. Hipp. 1152; εἰς ϑάλασσαν ποσίν, I. T. 1407; εἰς δόμους, Bacch. 1164; auch εἰς φυγήν, Rhes. 193; ὁρμέατο (ὥρμηντο) ἐπὶ τὸ ἱερόν, sie machten sich auf nach dem Tempel, Her. 8, 35; ἐπ' ἀλήϑειαν ὁρμωμένης ψυχῆς, Plat. Soph. 228 c; πρὸς τὴν ἡδονὴν ὥρμηται ἡ ποίη-σις, Gorg. 502 c. – Cum inf. = sich in Bewegung setzen, sich aufmachen, Etwas zu thun, μὴ φεύγειν ὁρμήσωνται, daß sie sich nur nicht aufmachen, um zu fliehen, Il. 8, 511; διώκειν ὡρμήϑησαν, 10, 359; ὡρμήϑη κόρυϑα κρατὸς ἀφαρπάξαι, er eilte, den Helm vom Haupte zu reißen, 13, 188; ἦτορ ὡρμᾶτο πολεμίζειν, das Herz fühlte sich getrieben zu kämpfen, 21, 272; ὁρμᾶται αἶνον ϑέμεν, Pind. N. 1, 5; häufiger in Prosa, λόγον ὥρμητο λέγειν, d. i. er hatte angefangen, Her. 3, 50; ὁρμέατο ἐκδιδόναι, 1, 158, vgl. 7, 22; ὁρμέατο βοηϑέειν, sie eilten ihnen zu Hülfe zu kommen; αὖϑις ὡρμᾶτο ἰέναι, Plat. Theag. 129 b; τῆς ἀνϑρωπείας φύσεως ὁρμωμένης προϑύμως τι πρᾶξαι, Thuc. 3, 45; Folgende. – Oft auch absolut, aufbrechen, eilen, bes. um anzugreifen, Il. 13, 182. 496. 526. 559; ἥ μιν ἔπειτ' ἀποπαύσει ἐς ὕστερον ὁρμηϑῆναι, Od. 12, 126, oft; auch mit dem Zusatz ἔγχεϊ, ξυστοῖς, ξίφεσι, mit dem Speere, den Schwertern angreifen, Il. 5, 855. 13, 496. 17, 530; u. übh. von jeder schnellen Bewegung, ὁρμώμενον δὲ μηδαμῶς ἀντισπάσῃς, Aesch. Prom. 337, öfter, auch von leblosen Dingen, τὸ φέγγος ὁρμάσϑω πυρός, Eum. 983; ἐχϑρῶν δ' ὕβρις ἀτάρβητος ὁρμᾶται, Soph. Ai. 195, u. öfter, wie Eur.; ὁρᾷς ὁρμωμένους ἡμᾶς πάλαι προϑύμως, Ar. Plut. 257; ὁ λόγος ὥρμηται, die Sage hat sich schnell verbreitet, Her. 3, 56; ὡς φάτις ὥρμηται, Her. 7, 189; auch ὁ λόγος ὥρμητο λέγεσϑαι, 4, 16. 6, 86; Xen. u. Folgde, wie Pol. oft. – Die Form ὁρμώωνται, bei Opp. Hal. 1, 598, berechtigt nicht zur Annahme eines neuen Präsens ὁρμώω.
-
19 εἰσάγω
Aἐσάγεσκον Hdt.1.196
: [tense] pf. - αγήοχα Epist. Philipp. ap. D.18.39: [tense] pf. [voice] Pass.ἐσῆγμαι Hdt.2.49
:— lead in or into, esp. into one's dwelling, introduce, c. dupl.acc.,αὐτοὺς εἰσῆγον θεῖον δόμον Od.4.43
; Κρήτην εἰσήγαγ' ἑταίρους he led his comrades to Crete, 3.191;ἐς. τινὰ ἐς.. Hdt.1.196
, etc.: c. dat.,τινὰ δόμοις E.Alc. 1112
codd.;εἰ. ψυχᾷ χάριν Id.Hipp. 526
(lyr.); ὅταν σε καιρὸς εἰσάγῃ, = ὅταν καιρὸς ᾖ σὲ εἰσιέναι, S.El.39;νὺξ εἰ. πόνον Id.Tr.29
:—[voice] Med., admit forces into a city, Th.8.16, 108; take in with one, introduce into a league or conspiracy,Ὀτάνης ἐσάγεται Ἰνταφρένεα Hdt.3.70
:— [voice] Pass.,τὴν θερμότητα εἰσάγεσθαι εἰς τοὺς πόρους Thphr.Ign.38
.2 ἐσαγαγεῖν or ἐσαγαγέσθαι γυναῖκα to lead a wife into one's house, Hdt. 5.40,6.63.3 bring in,σῖτον Th.4.26
; import,οἶνον Ἀθήναζε κατ' ἐμπορίαν D.35.35
:—[voice] Med.,εἰσάγεσθαι καὶ ἐξάγεσθαι X.Ath.2.3
, cf.D. 18.145;εἰ. ὧν ἐνδεεῖς Arist.Pol. 1257a32
:—[voice] Pass., εἰσαγόμενα καὶ ἐξαγ. imports and exports, Id.Rh. 1359b22, cf. Hdt.3.6, SIG37 (Teos, v B.C.).4 εἰ. εἰς τοὺς φράτερας introduce a child to the members of one's φρατρία, Lys.30.2 ([voice] Pass.), Is.3.75, cf. D.57.54;εἰς Κήρυκας And.1.127
;εἰ. τινὰς εἰς τὴν πολιτείαν Arist.Pol. 1308a8
; τινὰς ἐς σπονδάς secure their adhesion, Th.5.35; ἰατρὸν εἰσάγειν τινί call in a physician for another, X.Mem.2.4.3, cf. D.47.67:—[voice] Med., of the physician himself when ill,εἰσάγεσθαι ἄλλους ἰατρούς Arist.Pol. 1287a41
.5 introduce new customs, Hdt.2.49 ([voice] Pass.);τελετὰς πονηράς E. Ba. 260
; ; ; εἰ. τὰ εἴδη the doctrineofideas, Arist.EN 1096a13; .6 δούλιον εἰσᾶγον αἶσαν, for δ. ἆγον εἰς αἶσαν, A.Ch.77(lyr.).II bring in, bring forward, esp. on the stage,χορόν Ar.Ach.
II;Ἥραν ἠλλοιωμένην Pl.R. 381d
; , cf. Luc.Hist.Conscr.58; of an orator,εἰ. σεαυτὸν ποιόν τινα Arist.Rh. 1417b7
; represent in art, Corn.ND28, al. ([voice] Pass.).3 aslaw-term, εἰ. δίκην or γραφήν to bring a cause into court, of the prosecutor, A.Eu. 580, 582, cf. D.24.10, PHal.1.125, etc.;ὑπόθεσιν OG1669.41
(Egypt, i A.D.); also of the εἰσαγωγεύς II, Antipho6.42, IG12(7).3.40 ([place name] Arcesine), etc.; οἱ δὲ θεσμοθέται εἰσαγόντων εἰς τὴν Ἡλιαίαν Lexap.D.21.47.b εἰ. τινά bring forward the case of an officer at the εὔθυναι (q.v.), D.18.117 : generally, bring a person into court, prosecute, Pl.Ap. 25c,al.; in full, εἰ. εἰς δικαστήριον ib. 29a, Grg. 521c ([voice] Pass.), cf. Lg. 910e,al.5 enter, register, POxy.1535.8 ([voice] Pass.), etc.III introduce to a subject, instruct:—[voice] Pass., εἰσαγόμενοι, οἱ, beginners, Ph.1.175, Gal.Libr.Propr.Prooem., etc.IV intr., enter, Sch.T.Il.6.252. -
20 φερω
(fut. οἴσω и οἴσομαι, aor. 1 ἤνεγκα, - ион. ἤνεικα и ἔνεικα, aor. 2 ἤνεγκον, pf. ἐνήνοχα; pass.: fut. ἐνεχθήσομαι - Arst., Dem. οἰσθήσομαι, Eur., Xen. тж. οἴσομαι, aor. ἠνέχθην, pf. ἐνήνεγμαι) тж. med.1) нести, носить(χερμάδιον Hom.; ἐπὴ τῆς κεφαλῆς τι Xen.)
δὸς τῷ ξείνῳ ταῦτα φέρων Hom. — пойди отнеси это гостю;φέρεσθαί τι χεροῖν Soph. — нести что-л. в руках;φ. γαστέρι Hom., ὑπὸ ζώνην Aesch. или ζώνης ὕπο τινά Eur. — носить под сердцем кого-л., быть беременной кем-л.;ὕδωρ κοσκίνῳ φ. погов. Plat. — носить воду решетом2) приносить(ἀγγελίην τινί Hom.; δῶρα πρός τινα Xen.)
ἐμοὴ δᾷδ΄ ἐνεγκάτω τις Arph. — пусть кто-нибудь принесет мне факел;ἔγχος ἔστησε φέρων Hom. — он принес копье и поставил его;σοὴ φέρων ἥκω λόγους ἡδεῖς Soph. — я прихожу к тебе с приятными вестями;ζαπλούτους φερνὰς φέρεσθαι Eur. — приносить с собой богатое приданое;3) приносить, причинять(ἄλγεα Hom.; βλάβην Xen.)
φ. νίκην ἐπί τινι Soph. — давать победу кому-л.4) приносить, производить, давать(ἄμπελοι φέρουσιν οἶνον Hom.)
ἥ γῆ σφι ἔφερε Her. — земля стала приносить им плоды;καρπὸν φ. ἔν τινι Xen. — давать плоды (результаты) в чем-л.;ὅσα γῆ φέρει (ὕδατα) Plat. — почвенные воды;τὸ φέρον ἐκ θεοῦ καλῶς φ. Soph. — безропотно сносить ниспосланное богом (ср. 12)5) переносить, уносить(πόλινδέ τινα Hom.)
οὓς ἐνθάδε νῆες ἔνεικαν Hom. — (данайцы), которых доставили сюда корабли;φέρων ἄνεμος Hom. — попутный ветер;ἀνέμοις φέρεσθαι Hom. — носиться по воле ветров;ἐᾶν τι φέρεσθαι Dem. — предоставлять чему-л. идти своим путем6) бросать, сбрасывать, сталкивать(τινὰ κατὰ τῶν πετρῶν Xen.; τινὰ εἰς τὸν τάρταρον Plat.)
τὸν ποταμόνδε ἧκε φέρεσθαι Hom. — он швырнул его в реку на волю волн;φέρουσα (sc. ἑαυτέν) ἐνέβαλε νηΐ Her. — (Артемисия) стремительно бросилась на корабль;ἀπὸ ἐλπίδος φέρεσθαι Plat. — лишаться надежды7) уносить, похищать(αἶγα, τινά Hom.)
8) грабить, разорять(θεῶν ἱερά Eur.)
ἄγειν καὴ φ. или φ. καὴ ἄγειν Hom., Her. etc. — грабить и угонять (население, скот), т.е. опустошать полностью (ср. 2);ὑπὸ χρηστῶν ἄγεσθαι, φέρεσθαι Arph. — быть разоряемым заимодавцами9) получать, преимущ. в награду(τρίποδα Hes.; τἀπινίκια Soph.; τὰ νικητήρια Plat.)
ἄξιος φ. τῆσδε καὴ μείζω χάριν Soph. — достойный и большей милости, чем эта (ср. 11);μισθὸν φ. δύο δραχμὰς τῆς ἡμέρας Arph. — получать две драхмы жалованья в день (ср. 10);κέρδος φ. Soph. — получать выгоду;δυστυχὲς ἀγγελίας ἔπος οἴσει Eur. — ты услышишь печальную весть;οὐ τὰ δεύτερα φέρεσθαι Her. — занимать первое место;ὀνείδη φέρεσθαι Plat. — покрыться бесславием;οἴσεσθαι δάκρυ πρὸς τῶν κλυόντων Aesch. — вызвать слезы у слушателей;οὐδὲν πλέον ἐφέροντο τῆς στρατιῆς τῆς Μηδικῆς Her. — они добились не большего успеха, чем мидийское войско10) вносить, уплачивать(φόρον Thuc.; ἀναλώματα Plat.)
τὸν μισθὸν φ. τινί Xen. — уплачивать кому-л. вознаграждение (ср. 9)11) оказывать, выказыватьφ. χάριν τινί Hom., Eur. — оказывать услугу кому-л. (см., однако, 9);
φ. εὐνοίας τινί Aesch. — быть благосклонным к кому-л.12) сносить, переносить, терпеть(λυγρά Hom.; δούλιον ζυγόν Aesch.; τὰς διατριβὰς καὴ τοὺς λόγους τινος Plat.)
ὀργῇ φ. τὸν πρός τινα πόλεμον Thuc. — яростно вести войну против кого-л.;χαλεπῶς φ. τῷ πολέμῳ Xen. — быть измученным войной;ῥᾷστα τὸν βίον φ. Soph. — жить беззаботно;χαλεπῶς φ. τοῖς παροῦσι πράγμασιν Xen. — быть удрученным сложившимися обстоятельствами;βαρέως ἤνεικε ἰδὼν τὸν ἄνδρα Her. — ему тяжело было смотреть на него13) относить, приписывать(φ. τέν αἰτίαν τινὸς ἐπί τινα Polyb.)
φ. τοὔνομα ἐπί τι Plat. — (при)давать имя чему-л.14) управлять, руководить(τέν πόλιν Plut.)
15) наносить(πληγέν ἐπὴ πληγῇ εἴς τι φ. Polyb.)
16) представлять, приводить(μάρτυρα Dem.; παραδείγματα Polyb.)
φ. ψῆφον Aesch., Plat. — подавать голос, голосовать17) избирать голосованием(τινά τινα Dem.)
ἐνεχθείς Dem. — избранный;οἱ προκριθέντες, οὓς ἂν πλεῖστοι ἐνέγκωσι Plat. — кандидаты, которые получат наибольшее количество голосов;ταύταν φέρομαι βιοτάν Eur. — я избрал себе такую жизнь18) вести, быть обращенным, направлятьсяὁδὸς ἐς τὸ πρὸς ἠῶ φέρουσα Her. — дорога, идущая в восточном направлении;
ἀπὸ Ἴστρου τὰ ἐς τέν μεσόγαιαν φέροντα Her. — области, простирающиеся от Истра в глубь территории;εἰς τέν πόλιν φέρουσαι πύλαι Xen. — ворота, ведущие в город19) приводить, способствоватьἐς αἰσχύνην φ. Her. — приводить к позору, позорить;
τὰ πρὸς τὸ ὑγιαίνειν φέροντα Xen. — полезное для здоровья;φ. τι εἴς τι Xen. — до некоторой степени способствовать чему-л.;ἐς τί ὑμῖν ταῦτα φαίνεται φέρειν ; Her. — к чему это, по-вашему, клонится?;ταῦτα ἐπὴ σμικρόν τι ἐφέροντο τοῦ πολέμου Her. — это лишь в небольшой степени содействовало боевым успехам;ἐπὴ τὸ αὐτὸ αἱ γνῶμαι ἔφερον Thuc. — мнения сошлись;τῶν ἥ γνώμη ἔφερε συμβάλλειν Her. — (те), по мнению которых следовало вступить в сражение20) иметь, обладать(γλῶσσαν κακήν Aesch.)
ἀγὼν ὅ τὸ πᾶν φέρων Her. — решающее состязание;τὸ πᾶν τοῦ πολέμου φέρουσι αἱ νῆες Her. — вся судьба войны во флоте21) pass. быть, обстоять(καλῶς Thuc.; κακῶς Xen.)
φέρεσθαι ἐν προτιμήσει παρά τινι Diod. — пользоваться чьей-л. благосклонностью22) разносить повсюду, т.е. разглашать, утверждать, рассказыватьμέγα τοι φέρεται πὰρ σέθεν Pind. — большие о тебе ходят слухи;
εὖ φέρεσθαι παρά τινι Xen. — пользоваться уважением у кого-л.;πονηρῶς ἐν τῇ στρατιᾷ φέρεσθαι Xen. — быть на дурном счету в армии;ἐν τούτοισι τοιόνδε φέρεται πρῆγμα γίνεσθαι Her. — у них, говорят, бывает следующее;ὥσπερ τὸ δίκαιον ἔφερε Her. — как требовала справедливость23) imper. φέρε в обращениях скажи, позволь, давай, ну-каφέρ΄ εἰπὲ δή μοι Soph. — скажи-ка мне, пожалуйста;
φέρε ἀκούσω Her. — дай-ка послушаю, т.е. скажи мне;φέρε δέ σκεψώμεθα Plat. — давай же рассмотрим;φέρε τίς γὰρ οὗτος ἀνήρ ; Arph. — но скажи, кто этот человек?;φέρε γὰρ πρὸς Διός, ἂν ταῦτα λέγωσι, τί φήσομεν ; Dem. — но, ради Зевса, если они это скажут, что мы ответим?;φέρε λέγειν τινὰ ἡμῶν Plut. — допустим, кто-нибудь из нас скажет
См. также в других словарях:
συνάπτω — ΝΜΑ, και αττ. τ. ξυνάπτω Α [ἅπτω] συνδέω, συνενώνω, συναρμόζω νεοελλ. 1. (η μτχ. παθ. παρακμ. ως επίθ.) συνημμένος, η, ο προσαρτημένος, ενωμένος με άλλον («συνημμένο έγγραφο») 2. φρ. α) «συνάπτω σχέσεις» i) δημιουργώ φιλικές σχέσεις, πιάνω φιλία… … Dictionary of Greek
στείχω — και εσφ. γρφ. στίχω Α 1. βαδίζω, περπατώ, πηγαίνω ή έρχομαι (α. «τοὶ μὲν γὰρ ποτὲ πύργους πανδαμὶ πανομιλὶ στείχουσιν», Αισχύλ. β. «εἴ τινά που μετ ὄεσσι λάβοι στείχοντα θύραζε», Ομ. Οδ.) 2. φεύγω, απέρχομαι («στείχωμεν ὡς κώλοισιν ἀμφίβληστρ… … Dictionary of Greek
παρατάσσω — ΝΜΑ (κυρίως για πρόσ.) τοποθετώ σε κανονική σειρά, βάζω τον ένα κοντά στον άλλο, κυρίως για μάχη («τὴν μὲν πλείστην τῆς στρατιᾱς παρέταξε πρὸς τὰ τείχη», Θουκ. νεοελλ. 1. (και για πράγματα) παραθέτω, αραδιάζω («παρέταξε τα εμπορεύματά του») 2.… … Dictionary of Greek
σκευάζω — ΝΑ [σκεῡος] νεοελλ. (για εμπορεύματα) συσκευάζω αρχ. 1. παρασκευάζω («σκευάζειν ἐλλέβορον μετὰ φαρμάκου», Στράβ.) 2. μαγειρεύω, ετοιμάζω φαγητό («σκευάσαντες προθεῑναι ἐν τῷ στρατοπέδῳ... δαῑτα», Ηρόδ.) 3. μτφ. κάνω, φτειάχνω («περικόμματ ἐκ σοῡ… … Dictionary of Greek
Tratados entre Roma y Cartago — Relieve de una corbita romana encontrado en las ruinas de Cartago. La disputa en el control del comercio marítimo entre ambas naciones llevó a que se ensayaran, en diversos acuerdos, repartos de áreas de influencia en el Mediterráneo. Los… … Wikipedia Español
τίθημι — ΝΜΑ (μέσ. παθ.) τίθεμαι τοποθετούμαι νεοελλ. (κυρίως σε φρ.) α) «τίθεμαι επικεφαλής» i) μπαίνω πρώτος στη σειρά ii) μτφ. γίνομαι αρχηγός, προΐσταμαι β) «τίθεμαι επί ποδός» δραστηριοποιούμαι, κινητοποιούμαι γ) «τίθεμαι επί το έργον» καταπιάνομαι… … Dictionary of Greek
συνάγω — ΝΜΑ, και συνάζω Ν, και παλ. αττ. ξυνάγω Α 1. (σχετικά με πρόσ. και ζώα) συναθροίζω, συγκεντρώνω (α. «σύναξα τους στρατιώτες μου για μάχη» β. «συναγαγόντες ἐς ἕνα χῶρον μυριάδα ἀνθρώπων», Ηρόδ.) 2. (σχετικά με πράγμ.) συλλέγω, συσσωρεύω (α. «έχει… … Dictionary of Greek
διαφέρω — (ΑΝ) και διαφέρνω (ΜΝ) 1. έχω διαφορά, είμαι ανόμοιος, διάφορος, ξεχωρίζω («αυτά τα χρώματα διαφέρουν») 2. είμαι διαφορετικός από άλλο («σὺ νῡν διάφερε τῶν κακῶν», Ευρ. Ορ.) 3. υπερέχω, διακρίνομαι, είμαι ανώτερος, πλεονεκτώ («διαφέροντες καὶ… … Dictionary of Greek
